شنبه 6 مرداد 1341 / 25 صفر 1382 / 28 ژوئیه 1962
7 بازدید
سخنرانی شاه در ورزشگاه غازی کابل
محمدرضا پهلوی امروز در ادامه سفر خود به افغانستان، ابتدا در میدان بزرگ کابل از نیروهای زرهی افغانستان سان دید و پس از آن در قصر چهلستون با محمدظاهرشاه به مذاکره نشست و ناهار را هم به طور خصوصی صرف کرد. ساعت 17 در اجتماع بزرگ مردم کابل در ورزشگاه غازی آن شهر حضور یافت و پس از ادای احترام به مقامات کشور افغانستان در جایگاه مخصوص قرار گرفت. در این هنگام شهردار کابل به نیابت از مردم شهر، نطق کوتاهی کرد و طی مراسمی کلید طلایی شهر کابل را که در جعبه‌ای طلایی گذاشته شده بود، به شاه تقدیم کرد. محمدرضا پهلوی پس از دریافت آن هدیه در جایگاه مخصوص سخنرانی ایستاد و طی نطقی از میهمان‌نوازی مردم و مقامات آن کشور قدردانی نمود و گفت: «این علائم دوستی و محبت امری است طبیعی؛ چون بدانید که همین احساسات متقابل در نزد فرد فرد مردم مملکت ما نیز نسبت به شما موجود است. چرا؟ چون همه چیز ما را به هم نزدیک می‌کند و هیچ چیز ما را از هم دور نگه نمی‌دارد؛ نژاد، فرهنگ، مذهب، تمام اینها عواملی است که ما را خوشبختانه به هم نزدیک کرده است. وظیفة ما در حال و آینده این است که این احساسات عمیق و طبیعی و ریشه‌دار ملی و تاریخی را روز به روز قوی‌تر و نزدیک‌تر بنمائیم تا با هم در راه حفظ منافع عالیة کشورهای خود و حتی منافع عالیة منطقه جغرافیایی خود بکوشیم...»[1]
اهدا نشانهایی به همراهان شاه در سفر کابل
شاه، شب در میهمانی شام رسمی که به دستور او، و به افتخار پادشاه افغانستان در قصر چهلستون ترتیب یافته بود، شرکت کرد. در این ضیافت که هیئت دولت، رؤسای نمایندگی‌های سیاسی خارجی مقیم کابل، سفیر کبیر ایران در کابل و گروهی از شخصیت‌های برجسته افغانستان نیز شرکت داشتند،[2] از سوی محمدظاهرشاه نشانهایی برای همراهان شاه تقدیم شد: عباس آرام (وزیر امور خارجه) نشان سردار عالی، دکتر ایادی (پزشک مخصوص شاهنشاه) نشان سردار عالی، تیمسار غلامرضا افخمی، نشان درجه اول، دکتر حسین ادهم (معاون تشریفات دربار ایران) نشان درجه اول، همایون سمیعی (وزیر مختار ایران در کابل) نشان درجه اول، و استاد بدیع‌الزمان فروزانفر (رئیس دانشکدة معقول و منقول) نشان درجه اول معارف را گرفتند. همچنین از سوی شاه ایران به سردار محمد داود (صدراعظم) نشان تاج اول، سردار نعیم (وزیر امور خارجه) نشان تاج اول، غلام محمد اعتمادی (مدیر امور سیاسی وزارت خارجه) و ژنرال محمدعلی (رئیس تشریفات سلطنتی) نشان همایون درجه دوم و برای محمدعلی اعتمادی (معاون تشریفات وزارت خارجه) و غلام عثمان (معاون تشریفات سلطنتی) نشان دوم اهدا شد.[3]
بازتاب مذاکرات پادشاهان ایران و افغانستان در محافل سیاسی و خبری
سفر محمدرضا پهلوی به افغانستان در محافل سیاسی و خبری بازتاب‌های زیادی داشته است. این سفر که به اعتقاد بسیاری برای رفع اختلاف بین افغانستان و پاکستان انجام گرفته است، به نوشتة روزنامة دنیا نه تنها اختلافات عمیق افغانستان و پاکستان را رفع خواهد کرد بلکه باعث نزدیکی بیشتر ایران و افغانستان در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی نیز خواهد شد و به قول عثمان امیر (سفیر کبیر افغانستان در ایران) در این مذاکرات اختلاف ایران و افغانستان بر سر رود هیرمند و کم و کسری جریان آب رودخانه مزبور در بخش ایران آن مرتفع می‌گردد و زمینه را برای دوستی سه کشور ایران و پاکستان و افغانستان فراهم می‌آورد.[4] به گفته مقامات رسمی افغانستان مذاکرات محمدرضا پهلوی با محمدظاهرشاه در محیط دوستانه‌ای انجام گرفت و پیشرفت خوبی داشت. بنا به گزارش خبرگزاری فرانسه مذاکرات امروز بین دو پادشاه، بیشتر دربارة پشتونستان بود که افغانستان و پاکستان بر سر آن اختلاف دارند.[5]
مراسم معارفه رؤسای هیئت‌های سیاسی خارجی
ساعت 19 امروز جلسه معارفه‌ای برای آشنایی رؤسای هیئت‌های سیاسی خارجی با اسدالله علم (نخست‌وزیر) و اعضای کابینه در کاخ وزارت امور خارجه تشکیل شد. در این ضیافت که در باغ وزارت امور خارجه ترتیب یافته بود، نخست‌وزیر و همسرش، جمعی از وزیران دولت، فروغی و گودرزی معاونان وزارت امور خارجه و کلیه رؤسای هیئت‌های نمایندگان سیاسی خارجی و عده‌ای از وابسته‌های نظامی خارجی با همسران خود شرکت داشتند. در آغاز ضیافت نیز اسدالله علم و همسرش با قرار گرفتن در ورودی باغ، مراسم آشنایی و معارفه با رؤسای هیئت‌های نمایندگی سیاسی خارجی را به عمل آوردند.[6]
مراسم روضه‌خوانی در محل اصناف
مأمور ساواک از برگزاری مجلس روضه‌خوانی در محل اصناف گزارش داد و نوشت طبق اطلاع از طرف ابراهیم کریم‌آبادی (عضو شورای مرکزی جبهه ملی) مجلس روضه‌خوانی در محل اصناف، در میدان بهارستان، جنب کلانتری 2 ترتیب داده شده است و آیت‌الله سیدمحمود طالقانی نیز در این مجلس سخنرانی خواهد نمود.[7]
دیدارهای امروز نخست‌وزیر
صبح امروز اسدالله علم برای سومین بار در طول چند روز اخیر با سپهبد صادق امیر عزیزی (وزیر کشور) و احمد نفیسی (شهردار تهران) ملاقات کرد. پس از این دیدار، نخست‌وزیر ملاقاتی هم با نمایندگان کارگران کوره‌پزخانه‌ها داشت. به دنبال آن علم در دیدار با جمعی از نانوایانی که در اعتراض به بسته شدن مغازه‌هایشان جلوی نخست‌وزیری اجتماع کرده بودند، پیگیری افتتاح مغازه‌های نانوایی آنان را به فروغی (وزیر مشاور) ارجاع داد. مغازة این عده از نانوایان به علت نداشتن جواز کسب از سوی اداره کل غله و نان مسدود شده است.[8]
موضع بی‌طرف نخست‌وزیر در انتخابات
روزنامه مرد مبارز در شمارة امروز خود با اشاره به موضوع برگزاری انتخابات انجمن شهر، انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انتخابات مجلسین و لزوم بی‌طرفی دولت و مسئولان در برگزاری انتخابات، نپذیرفتن سمت دبیرکل حزب مردم را از سوی علم دلیلی بر عزم دولت جدید در اتخاذ موضع بی‌طرفی در برگزاری انتخابات دانست و نوشت، گفته می‌شود انتخابات در این دو دوره مثل دوره منحل شدة بیستم تابع تصمیمات حزبی نیست و از نظر دولت، احزاب و داوطلبان منفرد وجه امتیازی ندارند و به همین علت با اینکه از طرف حزب مردم از نخست‌وزیر خواسته شده است که مجدداً دبیرکلی حزب مردم را بپذیرد، علم از قبول این سمت عذر خواسته است و با اشاره به نزدیکی شروع انتخابات، موضع بی‌طرفی پیشه کرده است.[9]
دومین جلسه کیسیون بودجه وزارت دارایی
عصر امروز دومین جلسه کمیسیون بودجه وزارت دارایی با حضور وزیر دارایی و مدیران کل بودجه تشکیل شد. در این جلسه که سه ساعت به طول انجامید، کلیه ارقام درآمد و هزینه بودجه کل کشور مطالعه و قرار شد ارقام ریز هر ماه از هزینه‌های وزارتخانه‌ها به وزیر دارایی تسلیم شود.[10] به نوشتة روزنامة مرد مبارز گرچه قرار است دولت برای تنظیم بودجة تقریباً متعادل و بی‌نیازِ از استقراض جدید برای تأخیر در پرداخت وام‌های سررسیدة خارجی مذاکراتی آغاز کند لکن از آنجا که از طریق این تصمیم نیز تعادل مطلوب در کسر بودجه به وجود نخواهد آمد، نظر دولت و مشاورین در امور اقتصاد این است که طرق دیگری نیز اتخاذ و از راههای دیگری به بودجه کشور کمک شود. گفته می‌شود در وهلة دوم نظر دولت بر عایدات نفت معطوف شده است و به احتمال قوی مذاکراتی با کنسرسیوم آغاز خواهد شد تا اولاً اجرای مفاد تصمیمات اوپک را از کنسرسیوم نفت ایران بخواهد و از این طریق اضافه عایداتی تحصیل و استثنائاً صرف کسر بودجه کند، در ثانی بعید نیست وامی از شرکت‌های عامل نفت ایران بگیرد و به اقساط، آن را پرداخت کند.[11]
کمیسیون مخصوص بودجه انجمن‌های ایالتی و ولایتی
به نوشتة مجله خواندنی‌ها اولویت در همة کارهایی که به عهده وزارت کشور محول شده است، تنظیم برنامه فوری برای تشکیل انجمن‌های ایالتی و ولایتی است. اکنون کمیسیون مخصوصی در وزارت کشور تشکیل شده است و اعضای آن مشغول تهیه طرحی در این موضوع هستند که پس از تصویب هیئت دولت مجدداً به مرحله اجرا درآید. گفته می‌شود منظور اصلی این است که کلیه امور در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها حل و فصل و از تمرکز بی‌حد و حصر کارها در تهران کاسته شود و مردم ایالات و ولایات از مراجعه به مرکز و معطلی و سرگردانی رهایی یابند. البته در این طرح اختیارات استانداران به قدری وسیع است که فقط در امور خیلی مهم و ضروری باید از مرکز کسب دستور نمایند و در غیر این صورت می‌توانند شخصاً در محل تصمیم مقتضی اتخاذ کنند و کارها را رفع و رجوع نمایند.[12]
تقسیم دومین قسمت از املاک امینی در لشت نشاء
امروز دکتر ارسنجانی (وزیر کشاورزی) دومین قسمت از املاک علی امینی، نخست‌وزیر سابق را در لشت نشاء تقسیم کرد. مجله تهران اکونومیست با اشاره به کندی اجرای برنامه اصلاحات ارضی به نقل از محافل مطلع نوشت چون موضوع برداشت محصول و بالطبع اجرای برنامة اصلاحات ارضی در هر منطقه بین زارع و مالک کدورتی ایجاد می‌کند، وزیر کشاورزی از این جهت که لطمه‌ای به محصول سال جاری وارد نشود، در ماه مرداد تغییری در برنامه نخواهد داد. ولی از اوایل شهریور موضوع به صورت جدی پیگیری می‌شود و ترتیبی اتخاذ داده خواهد شد که در چهار استان کار اجرای لایحه اصلاحات ارضی پایان یابد.[13]
موافقت‌نامه صدور روادید مجانی بین ایران و ترکیه
امروز موافقت‌نامة صدور روادید مجانی برای اتباع ایران ترکیه در آنکارا به امضا رسید و نسخ موافقت‌نامه مبادله شد. نوری اسفندیار (سفیر کبیر دربار شاهنشاهی ایران در آنکارا) از طرف ایران و فریدون جمال ارکین (وزیر امور خارجه ترکیه) از طرف دولت جمهوری ترکیه، موافقت‌نامة مزبور را امضا کردند. مفاد این موافقت‌نامه از تاریخ 10/6/1341 به موقع اجرا گذاشته خواهد شد.[14]
اولین جلسه نمایندگان بازرگانی ایران و شوروی
امروز اولین جلسه مشترک نمایندگان بازرگانی ایران و شوروی به منظور تهیه طرح قرارداد پرداخت در وزارت بازرگانی تشکیل شد. ریاست هیئت بازرگانی ایران در این جلسه با هوشنگ انصاری (معاون فنی وقت وزارت بازرگانی) و ریاست هیئت بازرگانی شوروی به عهدة نیکلای پکوف بود. اعضای هیئت بازرگانی شوروی پنج کارشناس مالی بودند که به منظور تهیه طرح قرارداد پرداخت دو کشور از مسکو به ایران آمده بودند.[15]
موافقت‌نامه بازرگانی ایران و هند
امروز سفیر کبیر هند در دربار شاهنشاهی ایران با وزیر بازرگانی ملاقات کرد و مدتی درباره روابط بازرگانی ایران و هند به مذاکره پرداخت. به نوشته روزنامه اطلاعات در وزارت بازرگانی چنین پیش‌بینی می‌شود که طی چند روز آینده مذاکرات ایران و هند به نتیجه برسد و موافقت‌نامه جدید بازرگانی بین دو کشور امضا شود. مبادلات تمام کالاها بر طبق موافقت‌نامه گذشته و طبق موافقت‌نامه‌ای که قرار است بین طرفین به امضا برسد (به استثنای چای که از هند به ایران وارد و آنقوزه و کتیرا و خشکبار که از ایران به هند صادر می‌شود) تابع مقررات عمومی بازرگانی دو کشور است. برای مبادله این کالاها طرفین برای یکدیگر سهمیة مخصوص در نظر گرفته‌اند. به طور کلی صادرات هند به ایران چهار برابر صادرات ایران به آن کشور است و بر این اساس برابری نسبی مبادلات کشور مورد توجه است.[16]
پیشنهاد ژاپنی‌ها به وزارت صنایع و معادن
ژاپن برای تأسیس یک کارخانه لوله فولادسازی در ایران پیشنهادی به وزارت صنایع و معادن کرده است. به نوشته روزنامه اطلاعات، این پیشنهاد در وزارت صنایع و معادن مورد مطالعه قرار گرفت، ولی چون طرح مزبور برای تولید لوله‌های فولاد با ظرفیت و اندازه بزرگ نمی‌تواند مصرف داخلی داشته باشد مقامات وزارت صنایع و معادن اظهار علاقه کرده‌اند که پیشنهاددهندگان با تجدیدنظر در طرح خود، لوله‌هایی کوچک برای استفاده داخل منازل و اماکن بسازند.[17]
سفر 22 دانش‌آموز بورسیه به آمریکا
صبح امروز 22 دانش‌آموز سیکل دوم متوسطه که به دریافت بورس تحصیلی آمریکن فیلد سرویس موفق شده‌اند برای مدت یک سال عازم آمریکا شدند. این دانش‌آموزان با استفاده از بورس مذکور مدت یکسال در یک خانواده آمریکایی زندگی خواهند کرد و در مدارس آمریکایی تحصیل می‌کنند. همزمان با اعزام این دانش‌آموزان از ایران، هجده نفر از دانشجویانی که سال پیش با استفاده از بورس عازم آمریکا شده بودند و یک سال در آنجا تحصیل کرده‌اند وارد کشور شدند.[18]
[1]ـ روزنامه پست تهران، ش 2689، 6/5/1341، ص 1 و 6.
[2]ـ همان، ش 2690، 7/5/1341، ص 1 و 6.
[3]ـ روزنامه کیهان، ش 5711، 7/5/1341، ص 1 و 15.
[4]ـ مجله دنیا، ش 703، 6/5/1341، ص 1 و 4.
[5]ـ روزنامه کیهان، ش 5711، 7/5/1341، ص 1 و 15.
[6]ـ روزنامه کیهان، ش 5711، 7/5/1341، ص 15.
[7]ـ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج 29: آیت‌الله سیدمحمود طالقانی (1)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1381، ص 218.
[8]ـ روزنامه پست تهران، ش 2689، 6/5/1341، ص 4.
[9]ـ روزنامه مرد مبارز، ش 601، 6/5/1341، ص 4.
[10]ـ همان، ش 10859، 7/5/1341، ص 1 و 17.
[11]ـ روزنامه مرد مبارز، ش 601، 6/5/1341، ص 4.
[12]ـ مجله خواندنی‌ها، ش 89، 6/5/1341، ص 4.
[13]ـ مجله تهران اکونومیست، ش 469، 6/5/1341، ص 10.
[14]ـ روزنامه پست تهران، ش 2692، 10/5/1341، ص 6.
[15]ـ ماهنامه اتاق بازرگانی، ش 119، مرداد 1341، ص 45 و 46.
[16]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10859، 7/5/1341، ص 20.
[17]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10858، 6/5/1341، ص 2.
[18]ـ همان، ش 10859، 7/5/1341، ص 5.
