چهارشنبه 4 بهمن 1340 / 17 شعبان 1381 / 24 ژانویه 1962
6 بازدید
چهارمین روز زد و خورد پلیس با محصلان در تهران
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس امروز چهارمین روز تصادم و زد و خورد پلیس با محصلان در خیابانهای تهران بود. این خبرگزاری ادعا کرد محصلان که بیشتر شاگردان مدارس متوسطه بودند، خودرو جیپ پلیس را در نزدیکی وزارت دادگستری آتش زدند و با سنگ و آجر به افراد پلیس حمله کردند. چندین محصل در این حوادث مضروب شدند. در چندین دبیرستان دانشآموزان از حضور در کلاسها خودداری کردند و در تظاهراتی که بر ضد دولت و به نفع محمد مصدق، نخستوزیر پیشین ایران انجام گرفت شرکت کردند. در این میان علی امینی، نخستوزیر با 160 تن از روحانیان که نسبت به اقدامات اخیر وی اعتراض میکنند، مدتی طولانی مباحثه کرد. این روحانیان که عدهای از آنها از شهر مذهبی قم آمده بودند، بخصوص در مورد گزارشهای مربوط به مضروب کردن دانشجویان توسط نیروهای انتظامی و توقیفهای دستهجمعی اظهار نگرانی میکردند.[i]
اعتصاب دانشجویان دانشگاه تبریز
علی دهقان، استاندار آذربایجان درباره وقایع امروز در تبریز برای علی امینی، نخستوزیر نوشت: «دانشجویان دانشگاه تبریز به عنوان همدردی با دانشگاهیان تهران، اعتصاب را شروع کردند. ساعت 11 دانشجویان دانشکده پزشکی بدون توجه به اخطارهای مأموران انتظامی در صدد برمیآیند دستهجمعی در شهر حرکت کنند. در جلو دانشکده از آنها جلوگیری به عمل میآید و دانشجویان با پرتاب سنگ و چوب به مأموران حمله میکنند. در حدود 250 نفر از دانشجویان تا ساعت 9 در دانشکده میمانند. شب آقای رئیس دانشکده در استانداری حاضر و با حضور اعضای کمیسیون امنیت از طرف دانشجویان وعده دادند همکاران آنها که صبح از طرف مقامات انتظامی دستگیر شدهاند، مرخص شوند، آنها هم به منازل خود میروند. شب، پس از خاتمه بازجویی، چند نفر دانشجو که صبح دستگیر شده بودند، مرخص و همه دانشجویان به منازل خود رفتند.»[ii]
پیام اتحادیه دانشجویان ایرانی مقیم شهر مینز آلمان به دبیرکل سازمان ملل
خبرگزاری آلمان گزارش داد: «اتحادیه دانشجویان ایرانی مقیم [شهر] مینز طی پیامهایی (یک تلگرام و یک نامه) که برای دبیرکل سازمان ملل متحد فرستاد، دولت دکتر امینی، نخستوزیر ایران را دولتی دیکتاتور که قانون اساسی ایران و حقوق بشری را نقض کرده است، خواند. دانشجویان ایرانی خاطرنشان کردهاند که علت بروز ناراحتی و تظاهر در دانشگاه تهران این بوده که دولت امینی با تصویب شاه، انتخابات را انجام نداده و بدون وجود مجلس حکومت میکند. دانشجویان ایرانی مقیم مینز اظهار میکنند که در تظاهرات دانشجویان، کمونیستها و مالکان دست نداشتهاند و این صحیح نیست که گفته شود دانشجویان با اصلاحات ارضی مخالفند. همه با این اصلاحات موافقند و مخالفت دانشجویان با این امر است که دهقانها باید پول زمینی را که به آنها داده میشود، ظرف 30 سال بپردازند. در حالی که مردم ایران در فقر شدید به سر میبرند. طبقات حاکمه مبالغ هنگفتی در بانکهای خارجی ذخیره کردهاند. دانشجویان خاطرنشان میکنند در وضعی که 85 درصد مردم ایران بیسوادند، تعجبآور نیست که دانشجویان دانشگاه سخنگوی هموطنان خود شده و توجه جهان را نسبت به شرایط تحملناپذیر کشور خود جلب میکنند. این دانشجویان در تلگرام خود یادآور شدهاند که آنها مایلند سازمان ملل متحد به عملی شدن انتخابات در ایران کمک کند.»[iii]
اعتراض به دولت ایران در چین، ترکیه و آلمان
«فدراسیون دانشجویان سراسر چین، تلگرامی برای دانشجویان دانشگاه تهران مخابره و طی آن از مبارزه میهنپرستانه دانشجویان ایرانی پشتیبانی کرد و عملیات دولت ایران را در سرکوب بیرحمانه تظاهرات دانشجویان میهنپرست، محکوم کرد.»[iv]
گروهی از دانشجویان ایرانی مقیم ترکیه، در میان فریادهای «مرده باد شاه، زنده باد مصدق» با سفیر ایران در آنکارا مشاجره لفظی شدیدی کردند. حدود نود دانشجوی ایرانی دانشکدههای حقوق و پزشکی و سایر دانشکدههای دانشگاه آنکارا به سوی سفارت ایران حرکت کردند.[v]
خبرگزاری آلمان گزارش داده که امروز «در شهرهای ماینس و برانزویک تظاهرات اعتراضآمیزی از طرف دانشجویان ایرانی با شرکت دانشجویان یونانی، عرب، هندی، اندونزی و آلمان غربی صورت گرفت.»[vi]
«در این تظاهرات که یک دانشجوی ایرانی درباره لزوم اجرای انتخابات آزاد [در ایران] سخن گفت، چهارصد دانشجو شرکت کردند.»[vii]
تلاش دولت برای ریشهکن کردن حزب توده
نخستوزیر به عدهای از نمایندگان اصناف و بازرگانان گفت: «با تمام اقدامات و کوششی که در این مملکت برای ریشهکن کردن حزب توده شد، باز هم نمیشود گفت تودهای، دیگر وجود ندارد. البته هنوز هستند، اما ضعیفتر شدهاند. اینها تحریکات سوء و اذهان را مشوب میکنند و در چنین موقعیتی کسانی که ادعای عقل دارند نباید بگذارند مملکت فدای اغراض شود، امینی در ادامهی ادعا کرد: «درباره پیشآمد دانشگاه تصور نفرمایید مطلب ساده و بدون مقدمه قبلی بود، وگرنه دلیل منطقی نداشت که چون چند نفر را از یک دبیرستان به دبیرستان دیگر فرستادند این وضع را به وجود آوردند. آنها میخواستند [دبیرستان] دارالفنون را که نزدیک بازار است به پایگاه تبدیل کنند، منتهی دولت و دستگاه انتظامی متوجه بود.»[viii]
آمار طرفداران اصلاحات ارضی
حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی به خبرنگاران گفت: «درباره اظهارنظر یک استاد دانشکده حقوق باید بگویم که اولاً کاری نداریم به این که چه کسی طرفدار قانون اساسی است. وقتی از قانون اساسی صحبت میکند از روی خلوص نیت است یا نه و عمل مسلم را حمل بر صحت میکنیم. ولی درباره قانون اصلاحات ارضی باز میگویم ما قانونگذاری نکردهایم. ما اشکالات عملی قانون را بر طرف ساختهایم تا بعداً از طرف مجلس تنفیذ شود. با صراحت به ایشان و کسانی که کوچکترین شکی دارند میگویم اصلاحات ارضی کاری نیست که بعد از این کسی بتواند در ایران آن را بگیرد و کسی که جرئت کند برخلاف مصلحت پانزده میلیون نفر [روستایی و زارع] اظهارنظر کند یا مثل بعضی از مالکان کردستان بگوید یکصد پارچه آبادی ندارم، 25 پارچه دارم، دیگر نمیتواند در ایران پس از این زندگی کند. زیرا حداقل پانزده میلیون نفر طرفدار اجرای قانون اصلاحات ارضی هستند و هر کس جرئت چنین کاری را داشته باشد، مردم او را به مجلس راه نمیدهند.»[ix]
نامه ابوالحسن ابتهاج از زندان موقت شهربانی
ابوالحسن ابتهاج از زندان موقت شهربانی برای نورالدین الموتی، وزیر دادگستری نوشت: «جنابعالی به چه مجوزی در مصاحبه مطبوعاتی، اتهامات و جرایم متعدد را به من نسبت دادهاید که مورد بازپرسی و مبنای بازداشت اینجانب نبوده است.»
وی ادامه داده است: «75 روز است که زندانی هستم و درست در موقعی که از ادامه بازداشت غیرقانونی خود شکایت کردم و دادگاه در همان ساعت مشغول شور بود، جنابعالی این موقع را برای مصاحبه انتخاب میفرمایید.»[x]
آخر وقت امروز شعبه 6 دادگاه دیوان کیفر پس از یک هفته مطالعه تقاضای تبدیل قرار بازداشت ابتهاج را رد کرد.[xi]
افزایش هزینه زندگی
مجله آسیای جوان یادآور شده است: «هزینه زندگی صرفنظر از مبارزه با فساد و نطق و خطابههای زیاد و اصلاحات اداری و امثال آن که شب و روز با آنها گوشمان را میبرند، همچنان بالا میرود و مثل این که هیچ قدرتی یارای جلوگیری و حتی ترمز کردن آن را هم ندارد.»
این مجله افزوده است: «هزینه زندگی عموم مردم در عرض سه ماه اخیر نه درصد افزایش یافته، یعنی تقریباً یکدهم به مخارج یومیه اضافه شده و اگر دقت کنیم که مأخذ نرخ ارزاق و گوشت و نان، نرخهای باد هوایی است که با آب و تاب از طرف شهرداری تهران منتشر میشود و حتی برای رضای خدا یک نمونه آن هم اجرا نمیشود، میتوان استنباط کرد هزینه زندگی در حقیقت به مراتب بیشتر و خیلی هم بیشتر و بالاتر رفته است. مثلاً مأخذ مقایسه و جدولبندی بانک ملی برای [محاسبه و مقایسه نرخ] گوشت کیلویی 56 ریال منظور نظر است. در حالی که گوشت در این شهر از کیلویی نود ریال کمتر به مصرفکننده داده نمیشود.»[xii]
اعتراض به افزایش عوارض ماهانه درشکهها
«صاحبان درشکه در خرمآباد که حدود شصت نفر هستند به عنوان اعتراض نسبت به افزایش عوارض ماهانه درشکهها از طرف شهرداری این شهرستان اعتصاب و در مقابل شهرداری اجتماع کردهاند. صاحبان درشکهها معتقدند که افزایش عوارض ماهیانه هر درشکه از سی ریال به سیصد ریال عادلانه نیست و از طرفی شهرداری معتقد است که هر درشکه ظرف یک ماه بیش از سی ریال به خیابانهای شهر آسیب میرساند.»[xiii]
کمک بلاعوض امریکا به ایران
دولت امریکا هجده میلیون دلار به عنوان کمک در اختیار مقامات دولت ایران قرار میدهد. «این کمک برای انجام برنامههای اصلاحات ارضی و تشکیل صندوقهای تعاونی است. گفته میشود که کمک هجده میلیون دلاری امریکا بلاعوض خواهد بود و فقط باید به مصرف تشکیل صندوقهای تعاونی و روستایی برسد.»[xiv]
تعمیر هواپیمای اختصاصی شاه در آمستردام
خبرگزاری فرانسه از استانبول خبر داد «هواپیمای اختصاصی شاه ایران امروز وارد استانبول شد. این هواپیما برای تعمیر به آمستردام فرستاده شده بود. در داخل آن هشت صندلی با علامت دربار، یک سالن و یک بار امریکایی وجود دارد.»[xv]
[i]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 257 ـ 7/11/1340 ـ ص 2.
[ii]ـ مرکز اسناد ریاست جمهوری ـ اسنادی از جنبش دانشجویی در ایران (۱۳57 - ۱۳22 ه.ش)؛ ج 1 ـ تهران ـ سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ 1381ـ ص 114.
[iii]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 256 ـ 5/11/1340 ـ ص 10 و 11.
[iv]ـ همان ـ ص 20.
[v]ـ همان ـ ش 257 ـ 7/11/1340 ـ ص 4 و 5.
[vi]ـ همان ـ ص 9.
[vii]ـ همان ـ ص 4.
[viii]ـ اطلاعات ـ ش 10714 ـ 4/11/1340 ـ ص 1 و 17.
[ix]ـ همان ـ ص 20.
[x]ـ آرام ـ ش 881 ـ 11/11/1340 ـ ص 4.
[xi]ـ کیهان ـ ش 10714 ـ 4/11/1340 ـ ص 20.
[xii]ـ آسیای جوان ـ ش 596 ـ 4/11/1340 ـ ص 12.
[xiii]ـ اطلاعات ـ ش 10715 ـ 5/11/1340 ـ ص 14.
[xiv]ـ کیهان ـ ش 5566 ـ 4/11/1340 ـ ص 1.
[xv]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 256 ـ 5/11/1340 ـ ص 14 و 15.