دوشنبه 25 دی 1340 / 8 شعبان 1381 / 15 ژانویه 1962

4 بازدید

اعتصاب دانشجویان دانشکده علوم دانشگاه شیراز

خبرنگار روزنامه اطلاعات از شیراز، تلفنی گزارش داد که اعتصاب دانشجویان دانشکده علوم دانشگاه شیراز، امروز هم ادامه داشت و دانشجویان همچنان از حضور در کلاس درس خودداری کردند. گفته می‌شود علت اصلی این جریان، اختلافاتی است که بین رئیس دانشگاه و یکی از استادان دانشکده علوم بروز کرده است.[i]

استانداری فارس در نامه‌ای به ساواک این موضوع را گزارش کرده و یادآور شده است: «حدود دو ماه قبل دانشجویان سال آخر دانشکده علوم شیراز برای تعیین تکلیف خود و اخذ گواهینامه لیسانس اعتصاب کردند. در نتیجه کمیسیونی با حضور آقای دکتر حسین رحمتیان [رئیس دانشگاه شیراز] و استادان این دانشکده تشکیل شد تا پس از گذراندن این دوره، گواهینامه لیسانس به دانشجویان داده شود.

از طرف دیگر آقای دکتر تمدن فرزانه، رئیس دانشکده مذکور پس از چهار ماه غیبت در 22 [دی] جاری به دانشگاه آمده، با اعطای گواهینامه لیسانس به دانشجویان مخالفت کرد و این امر باعث اعتراض شدید دانشجویان شد و در نتیجه از روز مذکور تاکنون اعتصاب کرده‌اند.»[ii]

مکاتبه نخست‌وزیر با استاندار فارس

فولادوند، استاندار فارس در تلگرامی به علی امینی، نخست وزیر خبر داد: «آقای دکتر [حسین] رحمتیان [رئیس دانشگاه شیراز] به تهران رفته‌اند. در شیراز شهرت دارد استعفا کرده... رفتن ایشان موجب تحریکاتی بین استادان و دانشجویان شده که ممکن است به عواقب بد منتهی شود. استدعای توجه مخصوص و فوری دارم.»[iii]

نخست‌وزیر پاسخ داده که «مشغول مذاکره با آقای دکتر رحمتیان هستم. تا مراجعت فرمایند، مراقبت کامل بفرمایید که پیش‌آمدی نشود.»[iv]

نظر نخست‌وزیر درباره اعتصاب دانشجویان

ساعت یازده صبح امروز 10 نفر از نمایندگان دانشجویان دانشکده دندانپزشکی به اتفاق رئیس دانشکده به ملاقات نخست‌وزیر رفتند و خواسته‌های خود را با او در میان گذاشتند. علی امینی گفت: «این مشکلات محصول کار دولت ما نیست. ما همه اهل این کشوریم و داریم یک بحران بزرگ بیکاری را طی می‌کنیم. بحران بیکاری در طبقه تحصیل کرده خیلی زیادتر از دیگران است، زیرا مردم عادی ممکن است هر کاری را انجام دهند، ولی کار طبقه تحصیل‌کرده باید متناسب با وضع او باشد. بنابراین صحبت میتینگ دادن نیست و مسأله نان خوردن است. ما باید به این کار رسیدگی دقیق کنیم. ولی مطلب اعتصاب کردن دانشجویان بی‌‌مورد است و اگر شما سر کلاس نروید، خودتان عقب می‌افتید. اعتصاب مال کارگران است که اگر کارگاه را ترک کنند، کارها فلج می‌شود... این بدعتی که برای دانشگاه پیدا شده که از هر فرصتی برای اعتصاب استفاده می‌کنند باید برطرف شود. زیرا کارها از مدار خود خارج شده و ما نمی‌توانیم حقیقت را کشف کنیم.»

مهم‌ترین خواسته دانشجویان در این ملاقات چنین بود:‌ «بعد از چندین سال درس و نظام و مسابقه ورودی و خارج مرکز، تازه اجازه ایجاد مطب به دانشجویان داده می‌شود. در حالی که عده‌ای [دندانسازان] بدون داشتن مجوز به کارهای دندانپزشکی اشتغال دارند و پا را از حدود خود خارج‌تر می‌گذارند. ادامه این کار دانشجویان را ناراحت و نگران کرده است و آینده را نامعلوم می‌دانند، زیرا تعداد این عده را افزون‌تر می‌بینند.»[v]

نظر وزیر کشاورزی درباره شرعی بودن قانون اصلاحات ارضی

پس از آن که دفتر مخصوص شاه تصویب و توشیح قانون اصلاحات ارضی را از طرف وی به دولت ابلاغ کرد،[vi] این لایحه در اختیار نمایندگان مطبوعات گذاشته شد[vii] و حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی گفت: «در قانون در نظر گرفته‌ایم که هر مالکی یک ده شش دانگ دارد، خاطرش جمع باشد و به کار زراعت خود ادامه دهد، ولی هیچ شریعتی در دنیا اجازه نمی‌دهد یک نفر از طریق مشروع یا نامشروع که من وارد آن بحث نمی‌شوم، 150 ده داشته باشد، صد ده داشته باشد، پنجاه ده داشته باشد، عده زیادی زارع اسیر و برده‌ این شخص باشند و در بدترین وضع زندگی کنند. این مالک دلش خوش باشد که آقای اینان است و در موقع انتخابات ایشان را به خط می‌کند که به نفع او یا به نفع کسی که او معین می‌کند، رای بدهند... زمینی را که زارع آباد کرده، زمینی را که به موجب شریعت اسلام، به موجب احکام فقهای اسلام متعلق به زارع است، با پرداخت حقوقی که مالک بر آن زمین دارد به دولت منتقل و به زارع واگذار می‌کنیم تا به کار کشت و زراعت خود بپردازند.»[viii]

نظر مطبوعات درباره مخالفان لایحه اصلاحات ارضی

روزنامه مرد مبارز معتقد است: «تصویب لایحه اصلاحات ارضی به صورت یکی از مهم‌ترین حوادث خاورمیانه در ایجاد یک رفرم به شمار آمده است. اما در مقابل این اقدامات از هم‌اکنون فعالیت مخالفان این لایحه متوجه طبقه روحانی شده تا با کمک آنها چنین وانمود کنند که لایحه اصلاحات ارضی برخلاف آیین شرع و اصول دین اسلام که می‌گوید: «الناس مسلطون علی اموالهم و علی انفسهم» است. در مقابل گفته می‌شود که آقای نخست‌وزیر از مدتها پیش فکر این موضوع را کرده بود که سعی کرده و می‌کند به وسیله مشاور مذهبی خود طبقه روحانی را مورد دوستی قرار دهد و کمک آنها را در تأیید اقدامات دولت جلب کند.»[ix]

قانون مالیات بر درآمد و ثروت

روزنامه بورس پیشنهاد داده «برای آن که برنامه اصلاحات [ارضی] واقعاً برای حفظ مصالح قاطبه کشاورزان ایران عملی شود، لازم است که به موازات آن قانون مالیات بر درآمد و ثروت را نیز تدوین و اجرا کنند؛ زیرا تنها این قانون است که می‌تواند راه را برای اجرای هر برنامه اصلاحات ارضی هموار کند. البته وقتی که مالکان عمده اراضی کشاورزی و آنهایی که حتی تعیین مساحت زمین‌هایشان به آسانی امکان‌پذیر نیست دیدند که برای درآمد سالانه آنها حدی وجود دارد و اگر درآمدشان از آن حد تجاوز کند، صد در صد آن را باید به عنوان مالیات به دولت بدهند و هنگامی که این قبیل اشخاص دریافتند که اگر بر فرض دست از کار کشیدند و تمام اراضی مزروعی خود را نیز بیکار گذاشتند، به موجب قانون مالیات بر ثروت باز باید به صرف مالکیت اراضی مالیات بپردازند، آن وقت خودشان هم در تقسیم این املاک و اراضی تسریع می‌کنند و شاید اگر چنین قانونی تدوین و اجرا شود، دیگر لازم نباشد دولت در اجرای برنامه اصلاحات ارضی زحمت زیاد به خود بدهد.»[x]

نظر سیدضیاءالدین طباطبایی درباره اصلاحات ارضی

سیدضیاءالدین طباطبایی گفت: شخصاً با تقسیم املاک (اصلاحات ارضی) موافق است، ولی مشروط بر این که دولت با دادن زمین فکر رعیت را هم بکند. «زیرا تنها زمین داشتن کافی نیست و تأمین آب و کود و وسایل فنی دیگر در اصل قرار گرفته و در صورتی که این کمکها انجام نشود از تقسیم اراضی نتیجه معکوس گرفته خواهد شد و پس از ویرانی چند آبادی وضع اقتصادی کشور نیز فلج می‌شود.»[xi]

وی افزود: «در مملکتی که مزد یک کارگر 50 ریال است و قناعت می‌‌کند، با مملکتی مانند دانمارک که مزد کارگر 140 تومان در روز است قابل مقایسه نیست و در مملکتی که مردم آن تمام مایحتاج خود را از خارج وارد می‌کنند و برای تهیه پوشاک و خوراک از مواد اولیه خارجی یا ماشین‌آلات دیگر خارجی استفاده می‌کند، طبعاً کار ارزش خود را از دست داده و عده‌ای بیکار و سرگردان می‌شوند.»[xii]

اعضای شورای عالی سازمان اصلاحات ارضی

وزیر کشاورزی، ‌اعضای شورای عالی سازمان اصلاحات ارضی را معرفی و عباس سالور، مدیرکل سابق وزارت کشاورزی را به سمت رئیس این سازمان برگزید. حسن رهبر، مدیرعامل بنگاه خالصه، محمد قره‌گوزلو، مدیرعامل بنگاه آبیاری، امیرحسین امیر پرویز، مدیرکل اقتصادی وزارت کشاورزی و حیدرقلی ارفع، مدیرعامل سازمان جنگلبانی، همراه عباس سالور اعضای شورای عالی سازمان اصلاحات ارضی هستند.[xiii]

سیصد میلیون تومان تنخواه‌گردان دولت

علی امینی، نخست‌وزیر در جمع لیسانسیه‌های راه‌آهن گفت: «من تا آنجا که یاد دارم دولتها همیشه گرفتار تنظیم بودجه و در حقیقت گرفتار خود بوده‌اند. ما سیصد میلیون تومان تنخواه‌گردان در بانک ملی داشتیم که از دویست میلیون تومان آن استفاده کرده‌ایم و امیدواریم با جدیت در صرفه‌جویی، بدهی بانک ملی را مسترد داریم.»[xiv]

افراد تهی‌مغز و کوچک‌فکر در بین حاکمان ایران

مجله ترقی در سرمقاله‌ای درباره صلاحیت نداشتن حاکمان کشور پرسیده «چرا در کشور ما اکثراً افراد تهی‌مغز و کوچک‌فکر روی کار می‌آیند؟» سپس پاسخ داده «این وضع معلول یک علت روحی است و آن این است که افراد با اراده و قوی‌الفکر حاضر به تملق و چاپلوسی و وقاحت نیستند و در دایره‌های دولتی ما نردبان ترقی غالباً با چوب تملق و وقاحت ساخته می‌شود.»[xv]

تحویل تأسیسات نظامی «کوشی» امریکایی‌ها به ایران  

«ژنرال جان هیدن، رئیس هیئت مستشاری، کمک‌های نظامی امریکا، [تأسیسات نظامی] «کوشی» را از طرف مردم ایالات متحده امریکا به تیمسار سپهبد فریدون کوششی، فرمانده سپاه سوم ارتش شاهنشاهی ایران تحویل داد. تأسیسات نظامی کوشی در ساحل غربی دریاچه رضاییه در استان آذربایجان [غربی] ساخته شده است و هزینه آن که بالغ بر 550 میلیون ریال می‌شود، جزئی از برنامه کمک‌های نظامی امریکا در ایران است. ساختمان این تأسیسات به تحکیم موقعیت نظامی ایران کمک می‌کند.»[xvi]

تصویب پرداخت قسط دوم وام آلمان به ایران

یک مقام سازمان برنامه اظهار کرد: «تلگرام رسیده از آلمان حاکی است که پرداخت قسط دوم از وام دویست میلیون مارکی دولت آلمان به ایران به تصویب نهایی رسید. قرار است مبلغ تصویب شده صرف اجرای طرحهای آبیاری از سد سفید رود شود.»[xvii]

تکذیب پیمان نظامی ایران و رژیم صهیونیستی

خبرگزاری آلمان گزارش داد[xviii] که گزارش مجله اشپیگل درباره پیمان نظامی محرمانه بین ایران و اسرائیل،‌ توسط دولت ایران تکذیب شده است. این خبرگزاری افزوده است:‌ «محافل سیاسی ایران از این که یک نشریه بزرگ خبری، اقدام به نشر خبری بی‌اساس کرده که باعث تیرگی روابط ایران و کشورهای عرب خواهد شد، اظهار تعجب کرده‌اند.»[xix]

فوران چاه شماره 2 سیروس در خلیج‌ فارس

«ساعت 7 و 15 دقیقه بعدازظهر امروز چاه شماره 2 سیروس در خلیج‌ فارس، واقع در شصت کیلومتری شمال غربی جزیره خارک که به وسیله شرکت نفت ایران و پان امریکن از روس سکوی شناور حفاری می‌شود در عمق سه هزار متری، در اثر برخورد با نفت و گاز، با فشار فوران کرد.»[xx]

سفر وزیر دفاع عربستان سعودی به ایران برای شکار

محمدبن مسعود، وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی عربستان سعودی به اتفاق بیست همراه و برای دو ماه شکار در نواحی جنوب کشور وارد ایران شد.[xxi]

آلمان، خریدار اول فرش ایران

« مقدار فرشی که برای صدور به آلمان در بازار [ایران] مورد معامله قرار می‌گیرد، بیش از فرشی است که به سایر کشورها صادر می‌شود. سابقاً خریداران آلمانی و ایتالیایی به جای خرید مستقیم از ایران به بازار لندن مراجعه می‌کردند و فرش ایرانی را از آن بازار خریداری می‌کردند ولی تازگی‌ها مستقیماً با تجار ایرانی فرش تماس می‌گیرند.»[xxii]


[i]ـ اطلاعات ـ ش 10707 ـ 25/10/1340 ـ ص 20.

[ii]ـ مرکز اسناد ریاست جمهوری ـ اسنادی از جنبش دانشجویی در ایران (۱۳57 - ۱۳22 ه‌.ش‌)؛ ج 4 ـ تهران ـ س‌ازم‌ان‌ چ‌اپ‌ و ان‌ت‌ش‌ارات ‌وزارت‌ ف‌ره‌ن‌گ‌ و ارش‌اد اس‌لام‌ی ـ 1381ـ ص 101 و 102.

[iii]ـ همان ـ ص 97.

[iv]ـ همان ـ ص 98.

[v]ـ کیهان ـ ش 5560 ـ 26/10/1340 ـ ص 7.

[vi]ـ گاهنامه پنجاه سال شاهنشاهى؛ ج 2 ـ نشریه کتابخانه پهلوى ـ ص 1493.

[vii]ـ جزنى، بیژن ـ اصلاحات ارضى در ایران ـ بى‌جا ـ گلسرخ ـ بى‌تا ـ ص 49.

[viii]ـ همان ـ ص 61 و 62.

[ix]ـ مرد مبارز ـ ش 490 ـ 25/10/1340 ـ ص 1.

[x]ـ بورس ـ ش 132 ـ 25/10/1340 ـ ص 4.

[xi]ـ مرکز بررسى اسناد تاریخى وزارت اطلاعات ـ رجال عصر پهلوى به روایت اسناد ساواک؛ ج 7 (سیدضیاءالدین طباطبایى) ـ تهران ـ مرکز بررسى اسناد تاریخى وزارت اطلاعات ـ 1381ـ ص 212.

[xii]ـ همان ـ ص 213.

[xiii]ـ کیهان ـ ش 5560 ـ 26/10/1340 ـ ص 1.

[xiv]ـ همان ـ 26/10/1340 ـ ص 13.

[xv]ـ ترقی ـ ش 992 ـ 25/10/1340 ـ ص 42.

[xvi]ـ کیهان ـ ش 5559 ـ 25/10/1340 ـ ص 10.

[xvii]ـ همان ـ ص 1.

[xviii]ـ اطلاعات ـ ش 10708 ـ 26/10/1340 ـ ص 16.

[xix]ـ ملیون ـ ش 709 ـ 26/10/1340 ـ ص 1.

[xx]ـ اطلاعات ـ ش 10708 ـ 26/10/1340 ـ ص 17.

[xxi]ـ کیهان ـ ش 5559 ـ 25/10/1340 ـ ص 16.

[xxii]ـ بورس ـ ش 132 ـ 25/10/1340 ـ ص 2.