جمعه 7 مهر 1340 / 18 ربیع‌‏الثانى 1381 / 29 سپتامبر 1961

6 بازدید

سخنرانى امام موسى صدر

به گزارش مأمور ویژه ساواک از ساعت 5/7 بعدازظهر امروز حدود ششصد نفر از دانشجویان دانشگاه و اعضاى جبهه ملى و احزاب نیروى سوم و پان‌ایرانیسم و کارگران و بازاریان و فرهنگیان و سایر طبقات در منزل شماره 84، واقع در خیابان بهارستان، قدرى بالاتر از سه‌راه ژاله حضور داشتند. در این جلسه سیدموسى‌صدر پشت تریبون قرار گرفت و گفت که در کشور لبنان ساکن است و در آنجا مبلّغ مذهب شیعه مى‌باشد. او سپس در خصوص عدالت اجتماعى و غلبه حق بر باطل صحبت کرد و افزود که ظالم مى‌تواند فقط زمان بسیار کمى ظلم نموده ستمگرى خود را ادامه دهد و به طور حتم، ظلم او پایان خواهد داشت و ظلم پایدار نخواهد ماند. موسى صدر همچنین گفت که در لبنان ارشاد سخنرانان انجمن اسلامى را به عهده دارد و توانسته است موفقیت‌هاى بزرگى به دست آورد.[i]

سخنان فتح‌الله فرود درباره اختلاس و شکست برنامه دولت امینی

امروز چندین هزار نفر در منزل فتح‌الله فرود، راجع به اختلاس اقتصادى و شکست برنامه دولت امینى اجتماع کردند. در این اجتماع اسدالله رشیدیان، ضمن قرائت بخشى از برنامه کتبى دولت امینى گفت: ما از دولت توقع زیادى نداریم. ما مى‌خواهیم دکتر امینى به آنچه گفته عمل کند. قانون اساسى را محترم بشمارد. انتخابات را آغاز نماید. ما برنامه جدیدى به دولت پیشنهاد نمى‌کنیم. اگر دکتر امینى احترام قانون اساسى را مراعات نماید، این اجتماع عظیم،  دیگر در اینجا حضور به هم نمى‌رسانند. بیایید قانون را درباره همه، ضعیف و غنى اجرا کنید. ما همین را مى‌گوییم و همین را مى‌خواهیم.[ii]

اسدالله رشیدیان، جلسات خانه خود را تعطیل کرده است و جلسه مشترک او و فرود، صبح روزهاى جمعه در خانه فرود تشکیل مى‌گردد. هزاران نفر از طبقات مختلف مردم، اعم از اصناف، فرهنگیان، کارگران و کارمندان دولت در این جلسه شرکت مى‌نمایند و طى آن براى جلوگیرى از تعطیل مشروطیت، خواستار برگزارى هرچه زودتر انتخابات هستند. استناد آنها همان جزوه معروف به «دکتر امینى برنامه کار خود را تقدیم مى‌کند» مى‌باشد که در آن امینى قبل از رسیدن به مقام نخست‌وزیرى، فقط احترام به قانون اساسى را متذکر و ضرورى اعلام داشته است.[iii]

افتخار اسدالله علم به غلامی شاه

به گزارش مأمور ویژه ساواک، قبل از ظهر امروز، جلسه‌اى در منزل اسدالله علم - مدیرعامل مؤسسه بنیاد پهلوى - دایر بود و عده‌اى در حدود یکصد نفر در آن شرکت کردند. در این جلسه حضار پست جدید علم را تبریک مى‌گفتند. ابوالحسن ورزى اظهار داشت: این پست را نباید به آقاى علم تبریک گفت، بلکه باید به شغل او تبریک گفت. علم پاسخ داد: خیر، ما غلام اعلى‌حضرت همایون شاهنشاه هستیم و به کلى اوامر معظم‌له افتخار داریم و بر روى چشم انجام مى‌دهیم.

جلال جهان‌میر نیز در این جلسه، به طور خصوصى گفت: در مملکت‌دارى باید باهوش بود و اعلى‌حضرت فقید رضا شاه تشخیص داد که ایران روى که (کاکل) انگلیسی‌ها مى‌چرخد. لذا نوکرى آنها را قبول کرد و انگلیسی‌ها هم از هر جهت او را تقویت کردند و حتى دخترهایش را هم به همسرى نوکرهاى خود درآوردند و بعد هم او را بردند و تا پسرش تسلیم نشد، جسد او را پس ندادند سپس دو مرتبه او را آوردند و اکنون نیز [اگر] شاه با آنها بسازد، صد در صد وضعش تثبیت خواهد بود.[iv]

سفر نخست‌وزیر به آذربایجان شرقی

ساعت نُه صبح امروز نخست‌وزیر با هواپیما رهسپار تبریز شد. على امینى پس از ورود به تبریز، به عمارت استاندارى رفت و ساعت 4 بعدازظهر، عده‌اى از روحانیون تبریز با او ملاقات کردند. نماینده این جمع گفت: ما تقاضاى زیادى از دولت نداریم. فقط مى‌خواهیم به وضع روحانیت توجه بیشترى شود و از فساد اخلاق جلوگیرى به عمل آید. خواسته‌هاى روحانیون تبریز همان خواسته‌هاى روحانیون اصفهان است و ما نظر آنان را تأیید مى‌کنیم.

نخست‌وزیر در پاسخ اظهار داشت: جهادى که دولت من شروع کرده است، جهاد علیه بى‌دینى نیز مى‌باشد. موضوع تدریس شرعیات در برنامه وزارت فرهنگ منظور شده. البته آقایان مى‌دانند که گرفتارى اجتماعى ما زیاد است و این وظیفه آقایان است که براى تهذیب اخلاق، در مساجد و منابر و مجالس،  ذهن و فکر مردم را روشن نمایند. آقایان روحانیون توجه دارند که دو چیز اساس وحدت ملى ماست: سلطنت و دیانت. ما اگر این دو موضوع را حفظ کنیم، استقلال و تمامیت ارضى مملکت خود را حفظ کرده‌ایم.[v]

ساعت 5 بعدازظهر، نخست‌وزیر از عملیات آسفالت‌ریزى جاده آذرشهر و پس از آن از کارخانه آجر فشارى بر یک، باغ گلستان (پارک شهر تبریز)، ایستگاه راه‌آهن و شهردارى تبریز بازدید کرد. على امینى در سالن شهردارى و در جمع مردم طى سخنانى گفت: هیچ خطرى متوجه این مملکت نیست، مگر از داخل خودش. یعنى اگر تشتت و تفرقه باشد، این باعث سقوط مملکت مى‌شود.

نخست‌وزیر افزود: دولت یکى از برنامه‌هاى مشکلى را که انجام داده، مسئله اصلاحات ارضى است. در حالى که در همه جاى دنیا این کار با چوب و چماق انجام شده است، ما در کشورمان قصد داریم این کار را بدون دردسر انجام دهیم. اما نه نقشه صحیح و کامل و نه کادر مجهز داریم. دولت از این جهت انتخابات را انجام نمى‌دهد که اصلاحاتى در قانون بشود. قانون فعلى صحیح نیست و یکسرى مشکلات براى ما ایجاد مى‌کند. باید محیط مساعدى براى انتخابات به وجود آوریم. من اصولاً با فترت مخالفم. ولى مگر از این فترت ملت ایران چه ضررى دیده است؟ ما الان در 24 ساعت فقط 3، 4 ساعت مى‌خوابیم و اگر مجلس بود تاکنون مرده بودیم!

اقتصاد کشور در نگاه على امینى

على امینى گفت: وضع اقتصادى مملکت از اول زمامدارى من وحشتناک بود و اکنون به میزان قابل توجهى بهتر شده است. البته نمى‌توانم بگویم مشکلات ما کاملاً مرتفع شده، ولى به وضع قابل اطمینانى در آمده است.[vi]


[i]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- یاران امام به روایت اسناد ساواک ـ امام موسی صدر- بخش دوم- ج 17 ـ تهران- 1379- ص 17 و 18.

[ii]ـ روزنامه اراده آذربایجان ـ ش 420 ـ 8/7/1340 ـ ص 1 و 2.

[iii]ـ مجله آسیاى جوان ـ ش 582 ـ 12/7/1340 ـ ص 3.

[iv]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- یاران امام به روایت اسناد ساواک - قیام پانزده خرداد به روایت اسناد ساواک ـ ج 1 ـ تهران- 1378- ص 372.

[v]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10616 ـ 8/7/1340 ـ ص 1.

[vi]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5468 ـ 8/7/1340 ـ ص 1 و 13.