دوشنبه 15 مرداد 1341 / 5 ربیع‌الاول 1382 / 6 اوت 1962
6 بازدید
دیدار نخست‌وزیر با شاه
ساعت 9:30 امروز اسدالله علم (نخست‌وزیر) در کاخ سفید سعدآباد با شاه دیدار و گزارشی از وضع کارهای جاری کشور به ایشان تقدیم کرد. این دیدار حدود یک ساعت به طول انجامید.[1]
جلسه‌ای در منزل سیدضیاءالدین طباطبایی
به گزارش مأمور ساواک، ساعت 18 امروز جلسه‌ای با حضور پانزده نفر از رجال در منزل سیدضیاءالدین طباطبایی تشکیل شد. در این جلسه سیدضیاء در پاسخ به سؤال یکی از حضار دربارة عدم حضور خود در جشن مشروطیت گفت: «کدام مشروطیت، مشروطیتی که چند خروار شیرینی و بستنی و چند صد بطری مشروب غیرالکلی از آن باقیمانده، رفتن ندارد. مدت زمانی است که غیرت و حیثیت و در نتیجه مشروطیت از این مملکت رخت بربسته است فقط عده معدودی در این کشور مشروطیت دارند ولی مردم بی‌بهره هستند؛ زیرا اگر مردم غیرت داشتند و واقعاً مشروطه‌خواه بودند، کسی جرأت تعطیل کردن مجلسین را نداشت، برعکس مردم از این کانون دموکراسی بیزارند». به نوشتة مأمور ساواک، طباطبایی افزود: مدتی است مشروطیت فوت کرده است و مجسمه او را هم نصب کرده‌اند و ساختن مجسمه مشروطیت خود دلیل فقدان آن است. ملکه انگلستان در زمان جنگ و در موقع شرکت در یکی از جشن‌ها از مردم تقاضا کرد قند و چای خود را همراه بیاورند. ولی مملکتی که حقوق کارمندان خود را ندارد، جشن مشروطیت می‌گیرد و مبالغ زیادی خرج می‌کند. به گزارش مأمور ساواک، پس از سیدضیاء، مهندس بیات ماکویی در سخنرانی کوتاهی افکار سیدضیاءالدین را به افکار ژنرال دوگل (رئیس جمهور فرانسه) تشبیه کرد و از خدمات سیدضیاء تمجید نمود.[2]
اجتماع روزنامه‌فروشان مقابل کاخ نخست‌وزیری
امروز عده‌ای از روزنامه‌فروشان وابسته به اتحادیه فروشندگان جراید در مقابل کاخ نخست‌وزیری اجتماع کردند و خواستار ملاقات با نخست‌وزیر شدند. به گفتة نمایندگان آنان، شرکت پخش مطبوعات در نظر دارد اتحادیه فروشندگان را منحل نماید و از ادامه کار روزنامه‌فروشان جلوگیری کند.[3]
بررسی چند لایحه در هیئت دولت
هیئت دولت در ساعت 17 امروز تشکیل جلسه داد و لایحه قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی و لایحه قانونی تفویض اختیارات به استانداران، طرح مربوط به جاده کرج و تصویب‌نامه‌های مربوط به مسائل جاری کشور را مورد بحث و بررسی قرار داد. به نوشته روزنامه کیهان اشکالی که در حال حاضر برای تصویب لوایح مزبور وجود دارد موارد متعدد تضاد آن با قوانین و مقررات جاری موجود است. در طرح پیشنهادی وزارت کشور اختیارات وسیعی برای استانداران در نظر گرفته شده که به علت مخالفت وزیر دارایی با قسمت مالی طرح و نیز مغایرت جنبه قضایی آن با قوانین موجود که مصوب مجلسین است و نیز به منظور تعدیل موارد اختلاف و تلفیق نظریات دستگاه‌های مالی و قضایی، کمیسیونی مرکب از وزارت دارایی، کشور و دادگستری، مأمور بررسی و اصلاح این طرح شد. این کمیسیون قرار است روز پنجشنبه جلسه نهایی خود را تشکیل دهد و گزارش قطعی را در این زمینه به هیئت دولت تسلیم کند.[4]
بخشنامه وزیر کشاورزی برای درآمد زارعین
دکتر ارسنجانی (وزیر کشاورزی) با صدور بخشنا‌‌مه‌ای به کلیه ادارات کل کشاورزی استان‌ها دستور داد به موجب ماده 24 قانون اصلاحی اصلاحات ارضی، پنج درصد اراضی آبی و ده درصد اراضی دیم از درآمد خالص غیر نقدیمالک را در اختیار زارعین بگذارند. در ادامه این بخشنامه آمده است اگر اختلافی بین زارع و مالک در این زمینه پیش آید دعوی طرفین باید به کمیسیون حل اختلاف ارجاع شود. در این بخشنامه همچنین افزوده شده است که رؤسای کل کشاورزی باید در اسرع وقت متن بخشنامه را به اطلاع زارعین برسانند. ساعت 8:30 صبح فردا وزیر کشاورزی در این زمینه جلسه مصاحبه‌ای تشکیل خواهد داد.[5]
انتخابات انجمن شهر مقدم بر انتخابات مجلس
به نوشته روزنامه پست تهران، دیشب و امروز در محافل سیاسی تهران بیش از هر چیز دربارة پیام محمدرضا پهلوی به مناسبت سالروز جشن مشروطیت بحث بود. گفته می‌شود توجه دولت قبل از برگزاری انتخابات مجلسین متوجه عملی شدن طرح انتخابات انجمن‌های ایالتی و ولایتی است و می‌توان گفت که تا اجرایی شدن این طرح باید از بحث دربارة برگزاری انتخابات مجلس شورا و مجلس سنا خودداری کرد. به نوشتة همین روزنامه، امروز در محافل وزارت کشور شایع شده است که با توجه به علاقة دولت به اجرای این طرح به زودی مقدمات برگزاری انتخابات انجمن‌های ایالتی و ولایتی فراهم و برای اجرا به استانداران و فرمانداران ابلاغ خواهد شد تا در مدت کوتاهی تشکیل انجمن‌های روستاها، شهرها و استان‌ها صورت تحقق به خود بگیرد.[6]
محدودیت در تشکیلات سازمان برنامه
سازمان برنامه به منظور صرفه‌جویی در هزینه‌های اداری خود و حداکثر استفاده از سازمانی محدودتر، بسیاری از سمت‌ها و مشاغل زائد را حذف خواهد کرد و بسیاری از کارمندان مازاد نیز بازخرید خدمت خواهند شد. به نوشته روزنامه بورس، مدیران سازمان برنامه اکنون به این حقیقت رسیده‌اند که با توجه به کسر بودجه کل و اینکه حتی اجرای قسمت هستة برنامه عمرانی سوم نیز خالی از اشکال نیست، لازم است از گشاده‌دستی‌هایی که در سازمان برنامه انجام می‌شده است و از جمله از بسط بی‌تناسب دستگاه‌های اداری این سازمان جلوگیری شود.[7]
مصاحبه شهردار تهران
امروز نفیسی (شهردار تهران) با خبرنگاران جرائد مصاحبه کرد و دربارة انتخابات انجمن شهر و همکاری مردم و نرخ کالاها و دیگر مسائل مربوط به شهر، مطالبی در اختیار روزنامه‌نگاران گذاشت. وی درباره برگزاری انتخابات انجمن شهر گفت شهرداری موافق و آماده اجرای انتخابات انجمن شهر است، قانون انتخابات انجمن شهر در دست تکمیل است و به زودی پس از رفع نقایص آن، دولت دستور آغاز انتخابات انجمن شهر تهران را صادر خواهد کرد.[8]
تشکیل کمیسیونی برای بررسی بودجه
به منظور رسیدگی به کار بودجه کل کشور و راه حل تأمین کسری آن، کمیسیونی با حضور علم (نخست‌وزیر)، عبدالحسین بهنیا (وزیر دارایی)، غلامحسین جهانشاهی (وزیر بازرگانی)، حسن ارسنجانی (وزیر کشاورزی)، و مهندس صفی اصفیاء (قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه)، تشکیل شد و دربارة امور اقتصادی و راههای تأمین کسر بودجه مذاکراتی به عمل آمد.[9]
بازگشت رئیس کل شهربانی از آمریکا
سرلشکر نعمت‌الله نصیری (رئیس شهربانی کل کشور) ساعت 2:30 بامداد از مسافرت یک ماهة خود به آمریکا به تهران بازگشت و در فرودگاه مورد استقبال دوستان، آشنایان و افسران عالی‌رتبه ارتش و شهربانی قرار گرفت. سرلشکر نصیری طی اقامت خود در ایالات متحده آمریکا از پلیس آن کشور بازدید کرد و دربارة کمک‌های آمریکا به شهربانی ایران مذاکرات مهمی صورت داد.[10]
فرار خبرنگار دیلی تلگراف از زندان عراق
به گزارش خبرنگار روزنامه مهر ایران از خرمشهر، صبح امروز خبرنگار صفحات جنگ و سیاستِ روزنامه‌های دیلی تلگراف و دیلی اکسپرس که در عراق زندانی بود از زندان گریخته و به ایران آمده است. این خبرنگار در مصاحبه با خبرنگار روزنامه مهر ایران، خود را تامز جورج سالیا معرفی کرد و اظهار داشت برای تهیه رپرتاژ و کسب خبر برای روزنامه‌های دیلی تلگراف و دیلی اکسپرس به عراق آمده بود و چون در این اواخر خبری راجع به نخست‌وزیری عراق به لندن مخابره کرده بود او را چند روز زندانی کردند. وی افزود: چند شب قبل از زندان فرار کرده و پیاده به بصره آمده و از طریق منطقه مرزی وارد آبادان شده و خود را به مقامات مرزبان معرفی کرده است.[11]
حفاری شرکت نفت ایران و ایتالیا در کوههای مکران
به نوشته روزنامه پست تهران، امروز کسب اطلاع شد که مدتی است سیریپ (شرکت مختلط نفت ایران و ایتالیا ـ آجیپ منیراریا) بهره‌برداری از منابع نفت فلات قاره ایران را در خلیج فارس آغاز کرده است. این شرکت بهره‌برداری از سه چاه نفت در زیردریا را با حفاری انجام داده و به منبع نفت قابل توجهی رسیده و مدتی است که همچنان به حفاری خود ادامه می‌دهد. در حال حاضر شرکت سیریپ در حال حفاری در چاهی واقع در کوههای مکران است و در صورت دسترسی به منابع نفت، در اسرع وقت بهره‌برداری تجارتی از این منابع را آغاز خواهد کرد. این منابع از لحاظ ارتباط به مبدأ فروش نفت دورتر بوده و چند سنت تفاوت فروش در قیمت خواهد داشت. شرکت نفت ایتالیایی آجیپ منیراریا، نفت ایران را صرفاً به مقصد ایتالیا حمل می‌کند و به مصرف منابع این کشور می‌رساند و بازار فروش آن برخلاف شرکت‌های عضو کنسرسیوم نفت ایران واحد است و متعدد نیست.[12]
ادامه مذاکرات ایران و عربستان با کمپانی‌های نفتی
به نوشته روزنامه بورس فعالیت ایران و عربستان در زمینه مذاکره با کمپانی‌های نفتی ادامه دارد. در کنفرانس کشورهای صادرکننده (اوپک)، به ایران و عربستان سعودی مأموریت داده شده است تا با کمپانی‌های نفت درباره خواسته‌های اوپک وارد مذاکره شوند، زیرا که این دو کشور با اغلب کمپانی‌ها طرف قرارداد هستند. به نقل از یک مقام آگاه، عربستان سعودی نتیجه مذاکرات اخیر خود با مقامات شرکت آرامکو را به اطلاع ایران رسانده است و گفته می‌شود در آیندة نزدیک نماینده کنسرسیوم از لندن به تهران خواهد آمد تا با مقامات ایرانی مذاکره کند.[13]
افزایش مبادلات بازرگانی ایران و شوروی
مذاکرات تجاری نمایندگان ایران و شوروی، که هفته قبل به علت پیشنهاد طرح قرارداد پرداخت از سوی شوروی‌ها به وزیر بازرگانی ایران متوقف مانده بود، از فردا دوباره در وزارت بازرگانی آغاز می‌شود. ریاست هیئت تجاری ایران نیز با دکتر احمدعلی شیبانی (معاون ثابت اداری وزارت بازرگانی) خواهد بود. گفته می‌شود غلامحسین جهانشاهی (وزیر بازرگانی) امروز در دیداری با نخست‌وزیر درباره طرح قرارداد پرداخت ایران و شوروی تبادل نظر کرده و قرار است در جلسه فردا طرح‌های پیشنهادی طرفین بررسی شود.[14] به نوشته روزنامه اطلاعات امسال روابط بازرگانی ایران و شوروی به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش خواهد یافت.[15]
مذاکرات وابسته اقتصادی آمریکا با ایران
رئیس اداره عملیات اقتصادی آمریکا در ایران امروز در کاخ نخست‌وزیری با نصرالله انتظام (وزیر مشاور) دیدار کرد و درخصوص افزایش اعتبارات عمرانی آمریکا دربارة ایران مذاکرات مهمی صورت داد. به نوشته روزنامه مرد مبارز، گفته می‌شود این مذاکرات ادامة مذاکرات مستشار بازرگانی و وابسته اقتصادی سفارت آمریکا با دکتر جهانشاهی (وزیر بازرگانی) است.[16]
[1]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10865، 15/5/1341، ص 20.
[2]ـ رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، ج 7: سیدضیاءالدین طباطبایی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1381 ش، ص 236 و 235.
[3]ـ روزنامه کیهان، ش 5717، 15/5/1341، ص 13.
[4]ـ همان، ش 5718، 16/5/1341، ص 13 و 16.
[5]ـ همان، ش 5717، 15/5/1341، ص 16.
[6]ـ روزنامه پست تهران، ش 2695، 15/5/1341، ص 6.
[7]ـ روزنامه بورس، ش 253، 15/5/1341، ص 1 و 4.
[8]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10865، 15/5/1341، ص 1 و 17.
[9]ـ همان، ص 20.
[10]ـ روزنامه فرمان، ش 3084، 17/5/1341، ص 3.
[11]ـ روزنامه مهر ایران، ش 1635، 16/5/1341، ص 4.
[12]ـ روزنامه پست تهران، ش 2695، 15/5/1341، ص 6.
[13]ـ روزنامه بورس، ش 254، 16/5/1341، ص 1 و 3.
[14]ـ روزنامه کیهان، ش 5717، 15/5/1341، ص 16.
[15]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10865، 15/5/1341، ص 8.
[16]ـ روزنامه مرد مبارز، ش 604، 16/5/1341، ص 4.
