جمعه 25 فروردین 1340/28 شوال 1380/ 14 آوریل 1961
8 بازدید
مجلسهای ترحیم به مناسبت رحلت آیتالله العظمى بروجردى در تهران
دو مجلس ترحیم به مناسبت رحلت حضرت آیتالله العظمى بروجردى، صبح و بعدازظهر امروز در تهران برگزار شد. نخستین مجلس از طرف انجمن تسلیحات اخلاقى که در اغلب کشورها شعبه دارد و در ایران هم شعبهاى دارد، از ساعت 9 تا 11 صبح در مسجد قائم واقع در خیابان سعدى بر پا بود. در این مجلس، سیدمحمد موسوى شاه عبدالعظیمى منبر رفت و گفت:
«بهترین ملتها، ملتهایى هستند که براى پیشرفت اقتصادى خودشان زحمت مىکشند و بدبختترین ملت، ملتى است که در بهترین آب و خاک زندگى بکند، آن وقت از گرسنگى بمیرد.»
وى سپس درباره برنامه انبیا صحبت کرد و گفت:
«برنامههاى انبیا طورى بوده است که امروز بزرگترین و با قدرتترین دولتهاى دنیا از قبیل مک میلان، خروشچف و کندى نمىتوانند در مقابل برنامههاى انبیا قدرتى پیدا کنند و برنامهاى بیاورند. هر روز که از این اکتشافات و ترقیات علمى مىگذرد، همانطور مردم گرفتارتر مىشوند. صلاح دنیا در این است که به برنامههاى انبیا توجه کنند تا بتوانند سعادتمند شده و با آرامش قلب زندگى کنند. برنامه تسلیحات اخلاقى که اکنون در دنیا به وجود آمده است، مخصوصاً در ایران هم که شعبهاى دارد، همهاش از قوانین اسلام سرچشمه گرفته است. آقایان! من که براى تبلیغات به امریکا و اروپا سفر کرده بودم، در بیشتر جاها که مىرفتم و با روحانیون تماس مىگرفتم همهشان به حقانیت رهبران اسلام مخصوصاً حضرت امیرالمومنین اقرار داشتند. در سال گذشته در لندن عده زنان 50 هزار نفرى دور هم جمع شدند و براى آزادى خودشان قطعنامهاى صادر کرده بودند و در آن اعلام داشته بودند که هیچ قوانینى بهتر از قوانین اسلام نتوانسته است آزادى زنان را حفظ کند.»[i]
دومین مجلس ترحیم از ساعت 3 الى 6 بعدازظهر در کانون تشیع واقع در میدان کاخ برگزار شد[ii] که در آن عدهاى از دانشمندان و فضلا و دانشجویان و سایر طبقات و اهل محل شرکت کرده بودند. بلندگویى که در خیابان مقابل بلوار کرج نصب شده بود آهنگ ملکوتى قرآن و بیانات گویندگان را در آن منطقه پخش مىکرد و به گوش مردمى که در آن محل کمتر از تبلیغات مذهبى بهرهمند مىشوند، مىرساند.[iii]
در این مجلس خطابهاى از طرف کانون تشیع قرائت شد که در آن ضمن تأیید این حقیقت که ملت ایران در پرتو علایق مذهبى و ایمان به آیین پاک تشیع، دست رد بر مرام ناپاک و فاسد کمونیسم و مسلک ماتریالیسم زد، از ابراز همدردى اقلیتهاى مذهبى قانونى کشور (یهودیان ـ مسیحیان ـ زردشتیان) به مناسبت رحلت آیتالله العظمى بروجردى تقدیر و تشکر به عمل آمد.[iv]
پیشبینى جراید درباره حضور سفیر جدید امریکا در ایران
یک مجله هفتگى که پیشبینى کرد که جولیوس هولمز که از طرف رئیس جمهور امریکا به عنوان سفیر جدید امریکا در ایران تعیین شده و قرار است در اردیبهشت به ایران بیاید، ممکن است در این ماه نیاید، زیرا از طرف چند تن از سناتورهاى جمهورىخواه و دمکرات امریکایى متهم به سواستفاده در مسئله فروش نفتکش به خارج از این کشور شده و مورد استیضاح و بازجویى قرار گرفته است.[v]
تأکید سناتورهاى جمهورىخواه امریکا بر ادامه کمک به ایران
یک مجله به روابط ایران و امریکا پرداخته و تغییر سفیر امریکا در ایران را، احتمالاً منتفى دانسته است. این مجله نوشته است:
«در کمیته روابط خارجى سناى امریکا چند تن از سناتورهاى دمکرات و جمهورىخواه مشترکاً با انتصاب هولمز به سمت سفیرکبیرى امریکا در ایران مخالفت نمودهاند و اگر انتصاب وى به این مقام مورد تصویب قرار نگیرد، اولین مخالفت علنى سناى امریکا با کِندى تلقى خواهد شد. در کمیته روابط خارجى سناى امریکا مسئله روابط ایران و امریکا هم مورد بررسى قرار گرفته است و سناتورهاى جمهورىخواه بیانیه اخیر کمیته سیاسى حزب جمهورىخواه را که شامل انتقاداتى از سیاست حکومت جدید امریکا در ایران است، مطرح کردهاند. در بیانیه مذکور بر لزوم ادامه کمکهاى امریکا به ایران و تقویت و پشتیبانى از ایران تاکید شده است.»[vi]
رابطه ایران و شوروى از نگاه یک مجله
یک مجله واکنش ایران در برابر میل یا عدم میل امریکا به تحکیم روابط را وابسته به تشکیل شوراى وزیران کشورهاى عضو پیمان سنتو در آنکارا دانسته و نوشته است: «در این کنفرانس وزیران امور خارجه ایران و کشورهاى اسلامى دیگر عضو پیمان سنتو براى نخستینبار با وزیر امور خارجه امریکا روبهرو خواهند شد و سیاست حکومت جدید امریکا نسبت به پیمانى که در چند سال اخیر محور سیاست خارجى ایران بوده در کنفرانس آنکارا روشن خواهد شد. نتایج این کنفرانس در مذاکراتى که قرار است در مسافرت قریبالوقوع نخستوزیر ایران به مسکو به عمل آید بىاثر نخواهد بود. اگر امریکا پشتیبانى جدى خود را از پیمان سنتو و کشورهاى عضو این پیمان تایید و تأکید نمود و این قول را با فعل توأم ساخت، ایران مىتواند مانند گذشته به پیمان سنتو و کمکهاى امریکا متکى باشد و ضمن کوشش براى رفع اختلاف با شوروى تغییر مهمى در سیاست خارجى خود ندهد. ولى چنانچه نتایج کنفرانس آنکارا از نظر دولت ایران رضایتبخش نبود، ایران ضمن اقدام به تعهدات خود نسبت به کشورهاى همپیمان با دست بازترى در مذاکرات با شوروى عمل خواهد کرد.»[vii]
[i]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک (ج1: زمینهها) ـ تهران- 1378- ص 298 و 299.
[ii]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10478 ـ 26/1/1340 ـ ص 20.
[iii]ـ ـ روزنامه آرام ـ ش 843 ـ 30/1/1340 ـ ص 4.
[iv]ـ همان.
[v]ـ مجله تهران مصور ـ ش 919 ـ 25/1/1340 ـ ص 3.
[vi]ـ مجله سپید و سیاه ـ ش 397 ـ 25/1/1340 ـ ص 3.
[vii]ـ همان.