دوشنبه 2 بهمن 1340 / 15 شعبان 1381 / 22 ژانویه 1962
6 بازدید
دستگیری حجت‌‌الاسلام سیدتقی درچه‌ای
حجت‌‌الاسلام سیدتقی درچه‌ای در قم دستگیر شد. وی در خاطرات خود در این باره آورده است: «همراه جمعیت از مسجد اعظم بیرون آمدیم و به طرف بازار قم رفتیم. شهربانی قم همان نزدیکی بود و چند نفر از مأموران دنبال ما بودند. ما هم از این که برنامه [جشن نیمه شعبان] به خوبی برگزار شده بود، بسیار شاد بودیم... وقتی وارد بازار شدیم، چهار نفر آمدند و گفتند آقا تشریف بیاورید با شما کار داریم. برگشتیم ببینیم چه کسی با ما کار دارد، دیدیم دو نفر پاسبان عقب‌تر ایستاده‌اند و چهار نفر شخصی جلوتر بودند. تا آمدیم چیزی بگوییم، دست مرا گرفتند...»
درچه‌ای درباره مراسم مسجد اعظم هم نوشته است: «در تراکتها، کارهای دولت و دستگیری بعضی روحانیان را محکوم کرده و به ملت پیام داده بودیم که احکام قرآن و فرامین اسلام در خطر است و حکومت می‌خواهد قرآن را تضعیف کند که بعضی از قوانین اسلام را از قانون اساسی ایران لغو کند. ظاهراً قانون ارث و قانون طلاق را می‌خواهند تغییر دهند. تمام این‌ها را نوشته بودیم. از علما و امام [خمینی] تجلیل کرده بودیم. دو، سه نفر متن را تهیه کرده بودیم و می‌خواستیم عده بیشتری اطلاعی نداشته باشند که اگر کسی را گرفتند، چیزی نداند که لو برویم.»[i]
جلوگیری از برگزاری جشن نیمه شعبان
«بازاریان وابسته به جبهه ملی ایران دعوت کرده بودند تا به مناسبت تولد حضرت حجت (عج) مردم تهران در مسجد ارک اجتماع کنند، ولی پلیس جلوگیری و مردم را متفرق کرد.»[ii]
دعوت به تظاهرات
«جبهه ملی اعلام کرد که سه‌شنبه [سوم بهمن] به عنوان روز اعتراض به اقدامات پلیس علیه دانشجویان، تظاهرات خواهد کرد.»[iii]
ممنوعیت تظاهرات دانشجویان ایرانی در آلمان
پلیس آلمان غربی در شهر آخن، تظاهرات دانشجویان ایرانی دانشکده فنی آخن را که قرار بود به عنوان اعتراض نسبت به سیاست داخلی دولت ایران صورت بگیرد، ممنوع اعلام کرد. سخنگوی پلیس گفت: تظاهرات برای این ممنوع شد که موجب تیرگی روابط حسنه کنونی ایران و جمهوری فدرال آلمان می‌شود.»[iv]
برچیده باد حکومت شاه
خبرگزاری آسوشیتدپرس از نیویورک گزارش داد که امروز تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی مقیم امریکا به عنوان اعتراض به حوادث اخیر در برابر عمارت سازمان ملل تظاهرات کردند. در اروپا هم دانشجویان ایرانی، از جمله در کلن، پاریس، لندن و سایر شهرهای مهم، اروپا تظاهرات کردند.»[v]
این خبرگزاری، دانشجویان را نمایندگان جبهه ملی ایران معرفی کرده که «پارچه‌نوشته‌هایی را با خود حمله می‌کرده‌اند که بر روی آنها نوشته شده بود: «آزادی برای ایران» و فریاد می‌کشیدند «برچیده باد حکومت شاه» دانشجویان، برکناری علی امینی، نخست‌وزیر و انجام فوری انتخابات [مجلس شورای] ملی را درخواست می‌کردند.»[vi]
زخمی‌ها و دستگیرشدگان تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران
دولت علی امینی، امروز دو اعلامیه درباره تظاهرات دیروز دانشجویان دانشگاه تهران و دانش‌آموزان مدارس تهران صادر کرد. در یکی از اعلامیه‌ها ادعا شده که «در جریان روز گذشته دانشگاه کسی کشته نشده و شایعاتی که در این باره وجود دارد به کلی بی‌اساس است.»[vii]
البته خبرگزاری آسوشیتدپرس از تهران، به نقل از نصرت‌الله معینیان، معاون نخست‌وزیر و سرپرست اداره کل انتشارات و رادیو خبر داده است: «ارقامی که درباره تعداد زخمی‌ها و دستگیرشدگان [تظاهرات دانشگاه تهران] به مطبوعات داده شده صحیح نبوده و در آن موقع تعداد قطعی زخمی‌ها و دستگیرشدگان مشخص نبوده است. طی تظاهرات 98 تن از افراد پلیس و 120 تن از دانشجویان مجروح و جمعاً 56 نفر توقیف شده‌اند.»[viii]
پیش‌بینی سیدضیاءالدین طباطبایی درباره امکان انقلاب در ایران
ساواک گزارش داده است: «به قرار اطلاع عده‌ای از خانم‌های مالکان در منزل آقای [سیدمحمد هادی] میلانی اجتماع کرده و از این که با اجرای لایحه اخیر [اصلاحات ارضی] املاک موروثی و قباله‌های آنها از بین می‌رود، شکایت و تحصن کرده‌اند.»[ix]
در گزارش دیگری از جلسه شانزده نفر در خانه سیدضیاءالدین طباطبایی سخن به میان آمده که وی در این جمع گفته است: «در مملکت همیشه ندانسته و مطالعه نکرده کارهایی انجام می‌شود. ما که نمی‌توانیم پس از فارغ‌التحصیل شدن محصلان به تمام آنها کار بدهیم، چرا بیست هزار نفر را که می‌توانند نجاری و آهنگری کنند و کاسب بشوند، در دانشگاه حبس کرده‌ایم و بعد هم هرچه می‌گویند، گوش نمی‌دهیم. به طوری که در مجله نیوزویک چاپ امریکا پیش‌بینی شده در ایران سه دسته ممکن است انقلاب کنند. یک دسته افسرانی که در امریکا تحصیل کرده‌اند و دسته دوم بازاریها و دسته سوم دانشجویان و این دانشجویان لیدر خوبی ندارند، والا خودشان غافل هستند که چه نیروی عظیمی را تشکیل می‌دهند و اگر خوب رهبری شوند آنها پایه اصلاحات را بنا می‌گذارند.»[x]
[i]ـ باقرى، على ـ خاطرات 15 خرداد؛ دفتر نهم ـ تهران ـ دفتر ادبیات انقلاب اسلامى ـ 1376 ـ ص 19 و 20.
[ii]ـ تهران‌مصور ـ ش 969 ـ 10/1/1341 ـ ص 65.
[iii]ـ همان.
[iv]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 256 ـ 5/11/1340 ـ ص 9.
[v]ـ تهران‌مصور ـ ش 960 ـ 6/11/1340 ـ ص 55.
[vi]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 254 ـ 3/11/1340 ـ ص 31.
[vii]ـ کیهان ـ ش 5565 ـ 3/11/1340 ـ ص 13.
[viii]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 2.55 ـ 4/11/1340 ـ ص 2 و 3.
[ix]ـ مرکز بررسى اسناد تاریخى وزارت اطلاعات ـ یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ آیت‌الله العظمى سیدمحمدهادى میلانى؛ ج 1 ـ تهران ـ مرکز بررسى اسناد تاریخى وزارت اطلاعات ـ 1380ـ ص 16.
[x]ـ مرکز بررسى اسناد تاریخى وزارت اطلاعات ـ رجال عصر پهلوى به روایت اسناد ساواک؛ ج 7 (سیدضیاءالدین طباطبایى) ـ تهران ـ مرکز بررسى اسناد تاریخى وزارت اطلاعات ـ 1381ـ ص 215.
