سه‌‏شنبه 9 خرداد 1340 / 15 ذى‌‏الحجه 1380 / 30 مه 1961

6 بازدید

 اجازه‌نامه آیت‌الله روح‌الله موسوى خمینى در امور شرعیه براى شیخ عقیل ترابى

آیت‌الله روح‌الله موسوى خمینى، امروز به شیخ عقیل ترابى اجازه نقل حدیث و تصرف در امور حسبیه و شرعیه داد. آیت‌الله خمینى نوشته است که آقاى ترابى:

«از قِبَل حقیر مجازند در نقل احادیث از کتب معتبره اصحاب رضوان‌اللّه‌ علیهم، و ذکر فضایل اهل بیت عصمت، سیّما مولاناالاعظم امیرالمؤمنین و امام‌المتقین صلوات‌اللّه‌ علیه و علیهم؛ و نیز مجازند در اخذ زکوات و وجوه شرعیه و ایصال آن به محل مقرر...»[i]

توصیه رئیس ساواک تهران در آغاز ماه محرم

سرتیپ على اکبر مولوى ـ رئیس ساواک تهران ـ امروز در نامه محرمانه‌ای به معاونت دوم سازمان اطلاعات و امنیت کشور نوشت:

«چون ماه محرم قریباً فرا خواهد رسید از هم اکنون مقدمات تهیه مراسم سوگوارى فراهم مى‌شود و از طرفى دستجات از آزادى کامل بهره‌مند هستند. شناسایى نوحه‌خوان‌هاى هر دسته که نقش مؤثرى را عهده‌دار خواهند بود، حایز اهمیت است که بتوان از وجود آن‌ها استفاده کامل نمود. لذا مستدعى است در صورت تصویب مقرر فرمایند به هریک از دسته‌هاى صنوف مختلف به شرح صورت پیوست، مبلغ دوهزارریال به‌عنوان پاداش پرداخت و منویات خاطر عالى را امر به ابلاغ فرمایند.»[ii]

 اعتصابکارمندان وزارت پست و تلگراف و تلفن در تهران

از ساعت نُه صبح امروز کارمندان قسمت فنى و دوشیزگان قسمت مخابرات وزارت پست و تلگراف و تلفن، به علت کمى حقوق دست از کار کشیدند.[iii] چند نفر از کارمندان اداره تلگراف تهران و مخابرات گفتند:

«امروز ما بنا به تصمیم قبلى براى احقاق حق خود و به دست آوردن حقوق تضییع شده یکى از همکاران که نظریات ما را به مقامات مسئول رسانیده و منتظر خدمت شده است، دست از کار کشیده‌ایم. ما در درجه اول مى‌خواهیم که همکار ما که منتظرخدمت شده، بار دیگر به سرکار بازگردد. دیگر اینکه حقوق و رتبه‌هاى ما مانند دیگر کارمندان وزارت پست و تلگراف تامین گردد.»[iv]

 عصر امروز هوشنگ سمیعى ـ وزیر پست و تلگراف و تلفن ـ در جمع کارمندان اعتصابى حاضر شد و خواسته‌هاى آن‌ها را شنید. سپس نمایندگان کارمندان فنى و دیگر قسمت‌ها به کاخ نخست‌وزیرى رفتند و خواسته‌هاى خود را به گوش على امینى هم رساندند. نشست دیگر نمایندگان کارمندان با وزیر پست و تلگراف و تلفن و در اتاق وى بود. این نشست ساعت 30/10 بعدازظهر شروع شد و حاصل گفت‌وگو با وزیر، پیشنهاد طرحى براساس خواسته‌هاى کارمندان بود. اعتصاب‌کنندگان ضمن تایید طرح، اعلام کردند که تا تصویب طرح، به اعتصاب ادامه مى‌دهند. به همین علت کارمندان، امشب را در اتاق مخابرات تهران ماندند؛ در حالى‌که قریب بیست هزار تلگراف داخلى و خارجى که از نقاط مختلف کشور و دنیا مخابره شده، بلاتکلیف مانده و دستگاه‌هاى مخابراتى از کار افتاده است.[v]

 اعتراض در حزب مردم توسط «جبهه ترقى‌خواهان»

بعدازظهر امروز، اعضاى شوراى مرکزى، کمیته مرکزى، فراکسیون پارلمان سابق، مسئولین و فعالین حزب مردم در محل کلوپ حزب تشکیل جلسه دادند. در این نشست پس از مباحثه مفصل، قطع‌نامه‌اى از طرف شصت عضو فعال حزب مردم و با امضاى «جبهه ترقى‌خواهان» خوانده شد. براساس این قطع‌نامه همه اعضاى کمیته و شوراى مرکزى باید بلافاصله استعفا دهند و هیئت یازده نفره‌اى براى تشکیل سازمان و تجدید فعالیت حزب انتخاب شود. مهم‌ترین انتقادى که به دستگاه رهبرى حزب شد، این بود که در مدت دو ماه گذشته با رکود و عدم فعالیت خود، عملاً عوامل انحلال حزب را به وجود آورده است.[vi]

 خزانه خالی ایران از نگاه خبرگزارى آسوشیتدپرس

خبرگزارى آسوشیتدپرس، از تهران گزارشى به این شرح مخابره کرد: «نخست‌وزیر اصلاح طلب ایران، امروز در مصاحبه مطبوعاتى گفت که وى براى گذشتن از یک مرحله بحرانى که تصور مى‌کند دو ماه به طول انجامد، از امریکا کمک خواهد خواست.

دکتر [على] امینى، حاضر نشد بگوید که چگونه کمک یا وامى از امریکا مى‌خواهد و حتى رقم درخواستى خود را نیز آشکار نکرد. [اما] بعضى منابع اظهار مى‌کنند که ایران، فعلاً نیازمند کمکى در حدود سى‌میلیون دلار است. ایران در ده سال گذشته بیش از یک‌بیلیون دلار کمک از امریکا دریافت داشته و درآمد سالیآن‌هاش از محل نفت 275 میلیون دلار است. با وجود این، امینى وارث خزآن‌هاى خالى است.[vii]

نظر کارشناسان درباره ضرورت کمک خارجى براى رفع مشکلات اقتصادى ایران

 کارشناسان اقتصادى مى‌گویند که کمک خارجى براى رفع مشکلات اقتصادى کنونى ایران ضرورى است. دولت ایران براى تأمین مخارج عادى خود هشت میلیون لیره استرلینگ پیش پرداخت از کنسرسیوم نفت درخواست کرده و بزودى این مبلغ را دریافت خواهد داشت.[viii]

 بازگشت شاه و فرح به تهران

شاه ایران و همسرش عصر امروز در پایان سفر دوهفته‌اى خود به اروپا به تهران بازگشتند. در فرودگاه مهرآباد استقبال رسمى به عمل آمد و على امینى ـ نخست‌وزیر ـ اولین کسى بود که گزارشى از کارهاى مملکت را ارائه کرد.[ix]

سخنان مهدى بازرگان درباره نهضت آزادى ایران

امروز در گزارش یکى از مامورین ویژه ساواک از قول مهندس مهدى بازرگان نوشته شده است:

«کسانى که تحت عنوان جبهه ملى فعالیت خود را شروع کرده‌اند، اکثرا کسانى هستند که موضوع جبهه ملى را وسیله اجراى مقاصد شخصى و سیاسى خود قرار داده‌اند و خود دکتر [محمد] مصدق نیز با آن‌ها نظر مساعدى ندارد. این عده مى‌خواهند تحت عنوان جبهه ملى جنجال و آشوبى در تهران ایجاد کرده، از دولت و مقامات مسئول کشور مزایایى به دست آورند و براى پیشرفت مقاصد سیاسى خود، بى‌میل هم نیستند از وجود توده‌ای‌ها استفاده کنند. مهندس بازرگان [که به اتفاق عده‌اى از دوستان خود تشکیلات جدیدى به نام نهضت آزادى تشکیل داده‌اند] مى‌گفت، ما هرگز برنامه‌اى براى تضعیف مقام سلطنت نداریم و با توده‌ای‌ها هم همکارى نخواهیم نمود و مى‌خواهیم فقط از آزادى در ایران دفاع کنیم.»[x]

 نظرات حزب توده در گزارش ساواک

امروز گزارش تازه‌اى از نظریات حزب توده توسط ساواک تهیه شد. این گزارش فاش کرده است:

«عده‌اى از افراد وابسته به حزب توده عقیده دارند که امپریالیسم امریکا چون منافع زیاد در خاورمیانه دارد، مسلماً تز بى‌طرفى ایران را قبول نخواهد کرد... و حالا دست به کار خواهد شد و... کودتاى نظامى راه خواهد انداخت و به نظر بعضی‌ها، حتى کسانى که بایستى در راس کودتا قرار بگیرند، از نظر امریکایی‌ها حل شده است و فقط منتظر هستند که ببینند اگر چنانچه حکومت جدید توانست مردم را آرام کند و رکود و بحران فعلى بازار و بى‌کارى روزافزون کارگران را به نحوى رضایت بخش فیصله دهد که در این‌صورت احتیاجى به کودتا نخواهد بود. در غیراین‌صورت از نظر توده‌ایها، کودتا حتمى است و بدین جهت سعى مى‌نمایند تا بلکه بتوانند افراد جبهه ملى را به حتمى‌الوقوع بودن کودتا قانع نمایند، تا در صورت وقوع کودتا، به کمک جبهه ملى در مقام مقابله با کودتاکنندگان برآیند و حکومت را با یک قیام ضدکودتا به دست بگیرند والبته بحران و بى‌کارى فعلى کارگران، توده‌ای‌ها را در انجام نقشه‌هاى خود بیشتر راسخ مى‌نماید و صددرصد اطمینان مى‌دهند که حکومت جدید که نخست‌وزیرى‌اش از هزار فامیل است، نمى‌تواند دست به عملى بزند که منافع طبقاتى خودش در خطر بیفتد و اگر بعضى از وزرا طالب اصلاحاتى هستند، آن‌ها نوعى اصلاحات را مى‌خواهند که ثروتمندان در راه خدا قسمتى از منافع هنگفت خود را در اختیار جامعه بگذارند و این کار هم هیچ وقت عملى نیست و تاکنون در دنیا سابقه ندارد که طبقه حاکمه، به نفع مردم چشم از منافع خود بپوشد، مگر اینکه به زور آنان را وادار و مجبور نمایند.»[xi]


[i]ـ موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی- صحیفه امام- ج1- تهران- 1378-ص 54.

[ii]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک ـ ج 1: زمینه‌ها ـ تهران- 1378- ص 334.

[iii]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10517 ـ 10/3/1340 ـ ص 1.

[iv]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10516 ـ 9/3/1340 ـ ص 21.

[v]ـ همان ـ ش 10517 ـ 10/3/1340 ـ ص 1 و 17.

[vi]ـ روزنامه فرمان ـ ش 2845 ـ 11/3/1340 ـ ص 4.

[vii] ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 59 ـ 10/3/1340 ـ ص 12 و 13.

[viii]ـ همان.

[ix]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10517 ـ 10/3/1340 ـ ص 1.

[x]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک ـ ج 1: زمینه‌ها ـ تهران- 1378- ص 333.

[xi]ـ همان، ص 336 و 335.