شنبه 7 مهر 1341 / 29 ربیعالثانى 1382 / 29 سپتامبر 1962
3 بازدید
بازدید شاه از شهرهاى رضاییه، شاهپور و خوى
امروز محمدرضا پهلوى با حرکت از رضاییه به شاهپور، سفر به استان‌هاى شمال غربى را پى گرفت. وى سر راه خود از پایگاه نظامى قوشچى دیدن کرد. شاه در ادامه راه سرى هم به یکى از کارگاه‌هاى وزارت راه زد. این کارگاه زمینه احداث پلى بر روى دریاچه رضاییه را بررسى مى‌کند تا از طول راه رضاییه ـ تبریز، مسافتى حدود 15 کیلومتر کاسته شود.[1] بعدازظهر شاه رهسپار خوى شد. وى در مسیر شاهپور ـ خوى از پروژه تأسیساتى راه آهن شرفخانه ـ قطور بازدید کرد. اجراى این پروژه، مى‌تواند خط راه آهن ایران را به ترکیه متصل کند.[2] بنا به پیش‌بینى وزارت راه، راه‌آهن ایران تا سال 1345 به راه‌آهن اروپا متصل مى‌شود.[3]
در خوى وضعیت پایگاه‌هاى نظامى و همچنین حوزه‌هاى درسى طلاب علوم دینى توجه شاه را جلب نمود. در این‌جا هم شاه با مشکل بى‌آبى مردم روبرو شد. بخش مهمى از سخنان شاه نیز به همین مسئله اختصاص یافته است.[4]
وضعیت أسف‌بار روستاهاى آذربایجان
مجله خواندنی‌ها در گزارشى از وضعیت أسف‌بار روستاهاى آذربایجان پرده برداشت. در ابتداى دهه 1340 تنها 24 درصد جمعیت آذربایجان در شهرها بودند و بقیه در روستاها زندگى مى‌کردند. در حالى که میانگین جمعیت شهرنشین کشور 33 درصد بوده است. در بخشى از گزارش وضع کشاورزى منطقه چنین ترسیم شده: «راه و رسم زراعت و ضرس‌کوبى و جمع‌آورى محصول بهمان روش هزار سال پیش است».[5]
دادگاه سیار در آذربایجان شرقی
در آستانه سفر شاه به تبریز، اسدالله علم از وزیر دادگسترى خواست که یک شعبه دادگاه سیار دیگر در حوزه استاندارى آذربایجان شرقى تأسیس کند. در نامه علم تصریح شده اعضاى این دادگاه باید هنگام سفر شاه به آذربایجان به حضور او بار یابند.[6]
تولید متوسط روزانه نفت خام سنگین ایران
در جلسه هیئت مدیره شرکت سهامى اکتشاف و تولید نفت ایران، که امروز در تهران تشکیل شد، تولید نفت خام سنگین ایران طى نه ماه از اول ژانویه/ 11 دى 1340 تا پایان ماه اوت/ 9 شهریور 1341 رقمى بالغ بر000/464/5 تن و متوسط تولید روزانه 000/318 بشکه اعلام شد.[7]
جلسه امروز هیئت وزیران
بعدازظهر امروز هیئت وزیران تشکیل جلسه داد. در جلسه امروز طرح‌هاى تشکیل شوراى مسکن، کمیته تدارک کنگره تثبیت مقررات اقتصادى با حضور معاونان و نمایندگان وزارت‌خانه و مؤسسات مختلف زیر نظر وزارت بازرگانى، اتاق صنایع و معادن ایران با عضویت کلیه مؤسسات صنعتى و معدنى خصوصى و دولتى، و اساسنامه شوراى مرکزى دانشگاه‌ها به پیشنهاد وزارت فرهنگ تصویب گردید.[8] طبق مصوبه اخیر، اعضاى شورا به پیشنهاد وزیر فرهنگ و با حکم شاه منصوب مى‌شوند.[9]
وخامت وضعیت اقتصادى کشور
روزنامه دنیا در گزارشى به وخامت وضعیت اقتصادى کشور پرداخت و نوشت: «طاقت تحمل بحران یک‌سال و نیم اخیر براى هیچکس باقى نمانده و کسى نیست که در بحران عظیم و بى‌سابقه سال 1340 سوخته نشده باشد». نویسنده در همین گزارش خاطرنشان مى‌کند لازمه رفع بحران، «تثبیت وضع اقتصادى» است.[10]
نارضایتى اکثر کارمندان سازمان‌هاى دولتى
روزنامه پست تهران در گزارشى، پرداخت ناهماهنگ حقوق را علت «نارضایتى اکثر کارمندان سازمان‌هاى دولتى» برشمرد. در این گزارش تأکید شده که هر یک از مراکز دولتى مانند سازمان برنامه، دادگسترى، فرهنگ، راه‌آهن و ... براى خود شیوه خاصى براى پرداخت حقوق و مزایا دارند. به زعم نویسنده گزارش: «همین تبعیض‌ها و همین شترگاو و پلنگ‌هاست که به محیط نارضایتى و گسترش آن دامن مى‌زند و در دولت و دستگاه‌هاى دولتى کانون نارضایتى و اختلاف و دوئیت به وجود مى‌آورد».[11]
مصاحبه مطبوعاتى مدیرعامل سازمان برنامه
صبح امروز اصفیا (مدیر عامل سازمان برنامه) در مصاحبه‌اى مطبوعاتى شرکت کرد و به تشریح مطالعات انجام‌شده، موانع، و ارزیابى‌هاى کارشناسى برنامه سوم آبادانى کشور پرداخت. هم‌اکنون هزار تن در سازمان برنامه مشغول به کارند، ولى اصفیا یادآورى کرد در تغییر ساختار تشکیلاتى این سازمان ممکن است سیصد تن به جاهاى دیگر منتقل شوند.
وى جلب همکارى متخصصان شوروى را منتفى نکرد اما با توجه به توقف قراردادهاى مربوط به ساخت سد بر روى رودخانه‌هاى ارس و اترک، این همکارى را موکول به ایجاد شرایط مناسب ارزیابى نمود.[12]
او دریافت کمک‌هاى خارجى را یکى از راه‌هاى تأمین سرمایه براى اجراى طرح‌هاى پیش‌بینى شده در برنامه سوم دانست[13] و از تشکیل کنسرسیومى مرکب از چند کشور اروپایى و آمریکا خبر داد. اجراى برنامه سوم با چهل میلیارد ریال کسر بودجه روبروست و انتظار مى‌رود کنسرسیوم بتواند حداقل سى میلیارد ریال اعتبار در اختیار ایران قرار دهد.[14]
سازمان برنامه به خاطر در اختیار داشتن بودجه و امکانات فراوان و بهره‌مندى از کارشناسى متخصصان خارجى و بى‌اعتنایى به متخصصان ایرانى، متهم بود که اجراى طرح‌ها را پر هزینه و غیرکاربردى مى‌کند. نویسنده مجله تهران اکونومیست «طرز اداره سازمان برنامه و نحوه اجراى طرح‌ها و استفاده خارجیان به عنوان مشاور و کارشناس به طور بى‌تناسب و بى‌اعتنایى به احتیاجات شهرها و انجام ندادن تعهدات در مورد تأمین آب، برق، آسفالت» و انجام دلخواه کارها را از جمله انتقادها به این سازمان مى‌داند.[15]
هرچند اصفیا در مصاحبه مطبوعاتى‌اش کوشید به پاره‌اى از انتقادات پاسخ دهد؛ اما بخشى از سخنانش که در دفاع از سازمان برنامه، کوتاهى‌ها را به گردن مردم و دولت انداخته بود، با انتقادهاى گسترده‌اى روبرو گردید.[16] اشاره اصفیا به عدم در نظر گرفتن بودجه و برنامه تبلیغاتى براى معرفى طرح‌هاى سازمان نیز با انتقاد و افشاگرى مطبوعات روبرو گردید. به طورى که صورت مخارج تبلیغاتى درج شده در گزارش وى به هیئت مدیره سازمان را پیش کشیدند.[17]
موافقت لهستان با پرداخت وام به ایران
لهستان موافقت خود را با پرداخت وام ده تا دوازده میلیون دلارى به ایران اعلام داشت. بهره پیشنهادى لهستان براى این وام سه درصد است.[18]
از سرگیرى رابطه بازرگانى با شوروى
در پى بهبود رابطه با شوروى، امروز اعلام شد که روابط بازرگانى بین ایران و شوروى از سر گرفته شد. شوروى در نخستین گام، 110 هزار تن قندوشکر به ایران صادر مى‌کند.[19] متقابلاً ایران نیز 22 تن حنا به شوروى صادر خواهد کرد.[20]
نگاه روزنامه وظیفه به کسری بودجه
روزنامه وظیفه با نگاهى به کسرى بودجه پرسید چرا وضعیت پرونده مالیاتى شوقى افندى بررسى نمى‌شود؟ در گزارش‌هاى غیر رسمى، میزان وصولى دولت از این پرونده میلیون‌ها تومان برآورد مى‌شود.[21]
توقف کوتاه رئیس جمهورى پاکستان در تهران
بامداد امروز ایوب‌خان (رئیس جمهورى پاکستان)، در بازگشت از آمریکا براى توقفى کوتاه وارد ایران شد. در این سفر، اسدالله علم (نخست‌وزیر)، غلامرضا پهلوى(وزیر دربار) و فروغى (معاون وزیر خارجه) با رئیس جمهورى پاکستان مذاکره کردند.[22] وى در بازگشت به کراچى، از تصمیم آمریکا براى تخصیص مبالغ زیادى کمک به کشورهاى هند و پاکستان خبر داد.[23]
کمک سازمان ملل برای خانه‌سازی زلزله‌زدگان
در جلسه کمیته اجتماعى و فرهنگى مجمع عمومى سازمان ملل، درخواست کمک یک میلیون دلارى به ایران براى خانه‌سازى در مناطق زلزله‌زده دریافت گردید.[24]
[1]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2738 ـ 7/7/1341 ـ ص 6.
[2]ـ همان ـ ش 2739 ـ 8/7/1341 ـ ص 1 و 5.
[3]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 765 ـ 8/7/1341 ـ ص 4.
[4]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2739 ـ 8/7/1341 ـ ص 1 و 5.
[5]ـ صفرى، حمید ـ پنجاه سال تبه‌کارى و خیانت سلسله پهلوى ـ ص 109.
[6]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5761 ـ 7/7/1341 ـ ص 16.
[7]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2739 ـ 8/7/1341 ـ ص 6.
[8]ـ همان.
[9]ـ محبوبى اردکانى، حسین ـ تاریخ تحول دانشگاه تهران و مؤسسات آموزشى ایران در عصر خجسته پهلوى ـ بی‌جا ـ بی‌تا ـ 1350ـ ص 90و89. ؛ گاهنامه پنجاه سال شاهنشاهى پهلوى ـ ج 2 ـ نشریه کتابخانه پهلوی ـ بی‌جا ـ بی‌تا ـ ص 1572.
[10]ـ مجله دنیا ـ ش 712 ـ 7/7/1341 ـ ص 1 و 3.
[11]ـ همان ـ ص 1 و 4.
[12]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5761 ـ 7/7/1341 ـ ص 13.
[13]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10909 ـ 7/7/1341 ـ ص 21.
[14]ـ همان ـ ش 10910 ـ 8/7/1341 ـ ص 5.
[15]ـ مجله تهران اکونومیست ـ ش 479 ـ 14/7/1341 ـ ص 7.
[16]ـ روزنامه ملیّون ـ ش 750 ـ 8/7/1341 ـ4؛ روزنامه پست تهران ـ ش 2739 ـ 8/7/1341 ـ ص 1؛ روزنامه بورس ـ ش 90 ـ همان ـ ص 1 و 4.
[17]ـ روزنامه صداى ملیون ـ ش 334 ـ 11/7/1341 ـ ص 1 و 4.
[18]ـ مجله تهران اکونومیست ـ ش 478 ـ 7/7/1341 ـ ص 13.
[19]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10909 ـ 7/7/1341 ـ ص 1 و 21.
[20]ـ روزنامه بورس ـ ش 290 ـ 8/7/1341 ـ ص 1.
[21]ـ روزنامه وظیفه ـ ش 235 ـ 7/7/1341 ـ ص 1.
[22]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10909 ـ 7/7/1341 ـ ص 1 و 21.
[23]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5762 ـ 8/7/1341 ـ ص 1 و 15.
[24]ـ روزنامه پست تهران ـ 2738 ـ 7/7/1341 ـ ص 6.
