دوشنبه 6 فروردین 1341 / 19 شوّال 1381 / 26 مارس 1962
8 بازدید
گشایش دانشگاه تهران از پانزدهم فروردین
امروز شورای دانشگاه تهران طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «چون تحقیقاتی که دربارة حادثه تأسف‌بار اول بهمن ماه در دانشگاه، در جریان است، ممکن است مدتی دیگر به‌طول انجامد شورای دانشگاه مقتضی ندانست بیش از این در انتظار پایان آن تحقیقات و حصول نتیجه مطلوب بماند، از این‌رو برای جلوگیری از تلف شدن وقت دانشجویان، در جلسه 28 اسفند ماه خود مقرر داشت، کلاس‌های دانشگاه از روز 15 فروردین ماه 1341 مجدداً دائر گردد.» در این اطلاعیه همچنین آمده است که تدریس دروس نظری و عملی تا آخر خرداد ادامه خواهد داشت و دانشجویان فقط فرصت دارند در شهریور ماه در امتحانات حاضر شوند. در این اطلاعیه از دانشجویان خواسته شده است تا با رعایت نظم و ترتیب و آرامش کامل مراقب باشند در محوطه دانشگاه هیچ‌گونه اجتماع و تظاهری که موجب مداخلة پلیس و مقامات امنیتی گردد تشکیل نشود، در غیراین‌صورت «متخلفین طبق مقررات انضباطی تعقیب و مجازات خواهند شد و دانشگاه هیچ‌گونه چشم‌پوشی و اغماض را در این مورد جایز نخواهد دانست.»[1]
در همین‌باره «رادیو پیک ایران» در یکی از بخش‌های خبری خود ضمن بیان این مطلب افزود: این تصمیم شورای دانشگاه در پی اجرای دو آئین‌نامه انتظامی بوده که برای استادان و دانشجویان تنظیم و تصویب شده است. در آئین‌نامه انتظامی استادان که در دوازده ماده به تصویب رسیده، به نقل از روزنامة اطلاعات گفته شده است «استادان مجبور به رعایت قوانین دانشگاه هستند و در صورت تخلف از دانشگاه اخراج خواهند شد»؛ و در آئین‌نامه چهارده ماده‌ای دانشجویان نیز آمده است که آنان «مطلقاً از شرکت و فعالیت در تظاهرات سیاسی در محیط دانشگاه منع گردیده‌اند و در غیراین‌صورت به مجازات محرومیت از امتحانات تا اخراج دائم از تمام دانشگاه‌‌های ایران تهدید شده‌اند.»[2]
به‌رغم اطلاعیه منتشر شده شورای دانشگاه تهران و اخبارِ پیرامون آن، روزنامة اطلاعات در شماره 10760 خود درباره گشایش دانشگاه تهران گزارش می‌دهد که «دانشگاه از هر حیث برای افتتاح آماده است، تعمیرات ساختمان‌های دانشگاه اغلب به اتمام رسیده است و اگر نقایصی در کار بعضی از قسمت‌ها باشد در ایام تعطیلات نوروزی برطرف خواهد شد. مخارج تعمیرات ساختمان‌های دانشگاه از محل صرفه‌جویی‌های دانشگاه پرداخت شده است [...].»[3]
سفر محمدرضا و فرح پهلوی به آمریکا و اروپا
براساس گزارش روزنامة اطلاعات، مسافرت محمدرضا پهلوی و فرح دیبا به آمریکا و اروپا حدود سه هفته به طول می‌انجامد. در این مدت آنان یک هفته به‌طور رسمی در آمریکا خواهند بود و پس از چند روز اقامت، غیررسمی به اروپا می‌روند و قریب ده روز نیز در آنجا به سر خواهند برد. از تعداد و اسامی همراهان این سفر رسماً چیزی منتشر نشده است. اما گفته می‌شود وزیر امورخارجه؛ قره‌گوزلو، رئیس تشریفات دربار؛ سپهبد عبدالکریم ایادی، پزشک مخصوص شاه؛ یکی از فرماندهان نظامی و نیز یکی از ندیمه‌های فرح پهلوی (علم، دیبا یا قطبی) در این سفر همراه آنان خواهند بود.[4]
گزارش مطبوعات داخلی و خارجی از سفر شاه به آمریکا
روزنامة پست تهران دربارة این سفر و با اشاره به سخنان «مقامات سیاسی واشنگتن» این سفر را «یک اقدام سودمند، بجا و عاقلانه» تلقی کرد و افزود که سفر شاه به آمریکا همزمان است با آغاز مذاکرات کنگره آمریکا دربارة لایحه کمک‌های خارجی کندی و «بدیهی است که طرح و تصویب این لایحه، تحولاتی در مناسبات ایالات‌متحده آمریکا و ملل آزاد جهان به‌دنبال خواهد داشت.»[5] مطبوعات آمریکا از جمله روزنامة نیویورک تایمز و مجله تایم نیز در مقالات مفصلی به سفر شاه به آمریکا پرداختند و دربارة این سفر و از اقدامات اصلاحی که در ایران در حال اجرا است تعریف و تمجید کردند. نیویورک تایمز در قسمتی از مقاله مفصل خود نوشت: «سفر تازه شاهنشاه ایران به آمریکا هنگامی صورت می‌گیرد که دولت ایران برای حل مسائل اقتصادی و اجتماعی ایران دست به اقدامات جدی و دامنه‌داری زده است. این دولت عزم راسخ دارد، نقشه‌های شوم کمونیزم بین‌الملل را در ایران خنثی کند»، این روزنامه همچنین می‌نویسد که اجرای برنامه اصلاحات ارضی مهمترین و درخشان‌ترین اقدامی است که با پشتیبانی محمدرضا پهلوی و به دست «دولت اصلاح‌طلب» جامه‌عمل پوشیده است. مجله تایم نیز در آخرین شماره خود به موضوع اصلاحات ارضی در ایران پرداخته و نوشته است: «شاهنشاه ایران در ده سال گذشته بیش از نیمی از یک میلیون و پانصد هزار جریب از املاک مزروعی خود را میان کشاورزان تقسیم کرده است و اکنون نیرومندترین عامل و پشتوانة اجرای برنامه تازه اصلاحات ارضی ایران هستند.»[6]
رادیو پیک ایران نیز به سفر شاه به آمریکا پرداخته و اشاره کرده است که «شاه با قلبی سرشار از نگرانی و هراس» از وضعیت موجود در ایران به این سفر می‌رود که البته برای متقاعد ساختن آمریکاییان پیشنهادهایی نیز دارد و «در این میان پیشنهاد واگذاری وام برای تشدید تدارکات نظامی در ایران و اعزام کارشناسان جدید نظامی و سیاسی به ایران، در رأس همه پیشنهادهای شاه قرار دارد.»[7]
بازگشت عباس آرام از عراق و خداحافظی قدس نخعی
در آخرین ساعت امروز عباس آرام پس از تودیع با شخصیت‌های روحانی و دیپلمات‌های مقیم بغداد و برخی از مقامات عراقی از بغداد عازم ایران شد. روزنامة پست تهران به نقل از صاحب‌نظران گفته است که او از اقبال بیشتری برای تصدی مقام وزارت امورخارجه برخوردار است و این در حالی است که روزنامه کیهان از انتصاب قطعی او به وزارت امورخارجه خبر می‌دهد.[8] در همین رابطه عباس آرام شایعه ارتباط انتخاب خود به سمت وزارت امورخارجه را با احضار سفیر عراق به کشورش منتفی دانست. پیش از این دولت عراق در اعتراض به برقراری روابط سیاسی بین دولت‌های ایران و کویت، سفیرکبیر خود را از تهران فرا خوانده بود.[9] همچنین صبح امروز حسین قدس نخعی در وزارت امورخارجه حضور یافت و پس از رسیدگی به کارهای نیمه‌تمام، با معاونین، مدیران کل و دیگر اعضای عالی‌رتبه این وزارتخانه ملاقات و خداحافظی کرد. قدس نخعی قرار است صبح فردا راهی واشنگتن شود.[10]
پیام تبریک شاه به ژنرال دوگل
در پی اجرای آتش‌بس در الجزایر و اعلام استقلال این کشور محمدرضا شاه پیام تبریکی به رئیس‌جمهور فرانسه( ژنرال دوگل) مخابره کرد:
«حضرت ژنرال دوگل رئیس‌جمهوری فرانسه و ممالک عضو جامعه فرانسه ـ پاریس، به مناسبت موقعیت شایانی که بر اثر فعالیت‌های خستگی‌ناپذیر و شجاعانه در راه برقراری آتش‌بس و صلح و آزادی الجزایر نصیب آن حضرت گردیده است صمیمانه‌ترین تبریکات قلبی خود را ابراز می‌دارم. محمدرضا پهلوی.»
ژنرال دوگل در پاسخ به تلگرام محمدرضا پهلوی اظهار داشت که این تلگرام تبریک، شاهد دیگری از بهترین روابط حسنه موجود و همبستگی بین دو کشور ایران و فرانسه است. علی امینی نیز پیام تبریکی به میشل دبره (نخست‌وزیر دولت جمهوری فرانسه) مخابره کرد و او نیز به آن پیام پاسخ گفت.[11]
پیش از این در دومین کنفرانس «اویان» در 18 مارس 1962(27 اسفند 1340) قرارداد آتش‌بس به امضاء رسیده بود.
ورود ژاکلین کندی به تهران
پیش از ظهر امروز ژاکلین کندی (همسر رئیس‌جمهور آمریکا) هنگام بازگشت از مسافرت سه هفته‌ای خود از هند و پاکستان وارد تهران شد. هواپیمای جت، متعلق به خطوط هوایی بین‌المللی کراچی که نیاز به سوخت‌گیری داشت، برای مدت یک‌ساعت در فرودگاه مهرآباد توقف کرد و در همین مدت کوتاه هیئتی رسمی به سرپرستی فاطمه پهلوی از وی استقبال کرد. در این هیئت علاوه بر فاطمه پهلوی؛ امینی، نخست‌وزیر؛ اردشیر زاهدی؛ جولیوس هلمز (سفیر کبیر آمریکا در تهران) و عده‌ای از شخصیت‌های ایران و برخی از اعضای سفارت آمریکا در تهران حضور داشتند.[12] در این فرصت کوتاه ژاکلین کندی از استقبال هیئت ایرانی اظهار خوشوقتی و اشتیاق خود را از سفر محمدرضا شاه و فرح پهلوی به آمریکا بیان کرد. او که در هنگام ترک ایران به گرمی با امینی خداحافظی کرده بود، تعجب خبرنگاران را برانگیخت. «آقای نخست‌وزیر در پاسخ خبرنگار ما در این زمینه گفت من از سال‌ها پیش یعنی موقعی که آقای کندی سناتور بودند ایشان را می‌شناختم و با ایشان دوست بودم و بارها با آقای کندی و همسر ایشان ملاقات داشته‌ام و این خصوصیتی که امروز همسر رئیس‌جمهوری آمریکا نشان دادند به سابقه همان آشنایی قبلی است [...]».[13]
اظهارات معاون پارلمانی وزیر دادگستری
شهاب فردوس، معاون پارلمانی وزارت دادگستری اظهار داشت: اگرچه اصلاحات در وزارت دادگستری فوق‌العاده و بیش از حد انتظار بوده کافی نیست و هنوز بسیاری از قوانین کهنه و مندرس‌اند. او در ضمن بیان این اظهارات گفت که مردم از تشریفات زائد در دادگستری خسته شده‌اند. باید اقدامات دادگستری حتی‌الامکان قاطع و سریع و در عین حال امیدوارکننده باشد، البته اقداماتی صورت گرفته که به تصویب مجلسین خواهد رسید. شهاب فردوس همچنین به مسئله کشت تریاک و قاچاق موادمخدر اشاره کرد و مجازاتهای قانونی مبارزه با مواد مخدر را بی‌اندازه شدید دانست و آن‌را با اوضاع و احوال اجتماعی مردم متناسب ندانست و افزود: «در کشوری که وسایل بهداشتی کافی نیست و بیمارستان به اندازه کافی وجود ندارد و مردم آن با فقر دست‌به‌گریبان هستند و در عین حال گرفتار جهل و نادانی هستند و از قوانین اطلاعی ندارند و تریاک هم به‌حد وفور از کشورهای همجوار وارد ایران می‌شود وضع قانون مجازات شدید به‌نظر من بی‌فایده و ناشی از عدم واقع‌بینی در اصول و قواعدی است که باید در امر قانونگذاری رعایت شود [...]».[14]
[1]ـ روزنامه کیهان، ش5611 ، 6/1/1341، ص 1 و 13.
[2]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 8 ، 9/1/1341، ص 13 و 12.
[3]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10760، 7/1/1341، ص 1 و 17.
[4]ـ همان، ص 20.
[5]ـ روزنامه پست تهران، ش 2592، 7/1/1341، ص 1 و 2.
[6]ـ روزنامه کیهان، ش 5611، 6/1/1341، ص 1 و 2.
[7]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 7، 8/1/1341، ص 10 و 8.
[8]ـ روزنامه کیهان، ش 5613، 8/1/1341، ص 1 و 2؛ روزنامه پست ایران، ش 2591، 6/1/1341، ص 1.
[9]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 7، 8/1/1341، ص 2.
[10]ـ روزنامه کیهان، ش 5611، 6/1/1341، ص 16.
[11]ـ روزنامه مهر ایران، ش 1551، 7/1/1341، ص 6؛ روزنامه کیهان، ش 5612، 7/1/1341، ص 16.
[12]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10759، 6/1/1341، ص 17؛ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 6، 7/1/1341، ص 7 و 8.
[13]ـ روزنامه کیهان، ش 5611، 6/1/1341، ص 1 و 13.
[14]ـ همان، ص 12.
