پنج‌شنبه 29 شهریور 1341 / 20 ربیع‌الثانی 1382 / سپتامبر 1962
7 بازدید
انتقاد آیت‌الله طالقانی از فعالیت کشیش‌های مسیحی در آسیا و آفریقا
آیت‌الله طالقانی در جلسه هفتگی مسجد هدایت سخنرانی کرد و با اشاره به فعالیت کشیش‌های مسیحی در میان کشورهای عقب‌مانده آسیا و آفریقا، آنان را واسطه‌های سیاستهای غرب در لباس دین مسیح نامید که هدفشان چیزی جز ثابت نگهداشتن پایه‌های استعمار نیست. وی چنین ادامه داد: «این کشیش‌های رداپوش با آن ریش شانه زده و کلاههای مخصوص خود، استعمار را به وجود آوردند. امروز آفریقایی‌ها از زیر یوغ استعمار خارج شدند. ولی آسیا همچنان در زیر چنگال استعمار دست و پا می‌زند...».
آیت‌الله طالقانی در ادامه سخنان خود با اشاره به دغل‌کاری‌های برخی برای رسیدن به مناصب و پست‌های مهم، از جمله نمایندگی مجلس، گفت: «یک عده وکیل قلابی درست می‌کنند و به مجلس می‌فرستند و آن وقت این وکلا همین که بر خر مراد سوار شدند، اول تیشه را به ریشه همان مردمی می‌زنند که برای آنها کف زدند و هورا می‌کشیدند. این یکی (تلویحاً اشاره به سیدجعفر بهبهانی) می‌گوید؛ من کسی هستم که پدرم مشروطیت را درست کرده، باید همیشه وکیل باشم و کلید مجلس شورای ملی به من تعلق دارد. پس اگر پدر من هم در مسجدی نماز خوانده [باشد] من باید بگویم به همان علت تمام موقوفه آن مسجد مال من است. ببینید چقدر خر هستند و خرتر از آنها، کسانی هستند که برای ماهی 200 یا 300 تومان، جاسوسی می‌کنند، این بدبخت‌های الاغ را تماشا کنید که چطور به ظالم‌ها کمک می‌کنند». به گزارش مأمور ساواک، پس از پایان سخنرانی آیت‌الله طالقانی، یکی از اعضای جمعیت نهضت آزادی ایران گزارشی از وضع جمعیت‌های اسلامی قرائت کرد. بر پایه این گزارش سال گذشته آمار جمعیت‌های اسلامی وابسته به نهضت، دوازده گروه بود و امسال به هجده گروه رسیده است. در پایان نیز تقاضا شد برای اتحاد و اتفاق، کنگره‌ای از این جمعیت‌ها تشکیل شود و جلسات مذهبی هم به منظور توسعه وحدت و یگانگی گسترش یابد.[1]
تمایل شاه به برگزاری جشنهای 2500 ساله در سال 1344
وزیر دربار شاهنشاهی، امروز در پاسخ به نامه جواد بوشهری (نایب‌رئیس شورای مرکزی جشنهای شاهنشاهی ایران)، درباره تاریخ برگزاری جشن‌ها نوشت که نظر محمدرضا پهلوی برای زمان برگزاری جشن‌ها، سال 1344 همزمان با بیست‌وپنجمین سال سلطنت وی است. وزیر دربار شاهنشاهی در ادامه این نامه از بوشهری خواسته است، در این زمینه با نخست‌وزیر مذاکره کند و قرار قطعی بگذارد و نتیجه به شاه اعلام شود.[2]
جشن آغاز تحصیل دانشگاه‌ها
بعدازظهر امروز جشن آغاز تحصیل دانشگاه‌ها در سال تحصیلی 1342ـ1341، در دانشگاه تهران و با حضور شاه و فرح پهلوی برگزار شد. ساعت 16:30 بعدازظهر شاه و فرح به محوطه دانشگاه تهران وارد شدند و در مقابل محوطه دانشکده ادبیات (محل برگزاری جشن) مورد استقبال نخست‌وزیر، چند تن از وزراء و رئیس دانشگاه تهران قرار گرفتند. به دنبال آن گارد احترام، احترامات نظامی را به جا آورد، سپس دکتر احمد فرهاد معتمد (رئیس دانشگاه تهران)، ورود شاه و فرح را خیرمقدم گفت و آنان به اتاق شورای استادان دانشکده رفتند و با رؤسای دانشکده‌ها دیدار کردند. در این هنگام 61 جلد کتاب منتشر شده به سرمایة دانشگاه تهران (که سال پیش استادان دانشگاه تألیف و تصنیف کرده بودند و چاپخانه دانشگاه به چاپ رسانده بود) به شاه تقدیم شد و وی دفتر یادبود دانشگاه را امضا کرد. ساعت 16:45 دقیقه شاه و فرح وارد تالار فردوسی شدند. در این جشن بسیاری از سفیر کبیران، دیپلماتهای خارجی و استادان دانشگاه حضور داشتند. پس از آنکه هنرجویان هنرستان عالی موسیقی، سرودی اجرا کردند، دکتر احمد فرهاد معتمد (رئیس دانشگاه تهران)، گزارش فعالیت‌ها و اقدامات سال گذشته دانشگاه را به اطلاع حضار رساند.
پس از گزارش دکتر فرهاد معتمد، شاه و فرح برای پذیرایی به محوطه جنوبی دانشکده ادبیات رفتند و شاه آنجا با رئیس دانشگاه و رؤسای دانشکده‌ها گفتگو کرد. سپس شاگردان اول دانشکده‌های مختلف سال تحصیلی 40 ـ 1339 که قرار است سال آینده برای ادامه تحصیل به خارج اعزام شوند به محمدرضا پهلوی معرفی شدند. شاه و فرح پس از پایان مراسم در ساعت 18:30 بعدازظهر از دانشگاه عزیمت کردند.[3]
هفتمین اعلامیه جمعیت شیر و خورشید سرخ
جمعیت شیر و خورشید سرخ امروز هفتمین اعلامیه خود را درباره امدادرسانی به زلزله‌زدگان صادر و در آن اشاره کرد که هزار چادر زمستانی برای زلزله‌زدگان به زودی ارسال خواهد شد. این چادرها را ارتش به آن مناطق خواهد برد و به صلاحدید سرتیپ خسروانی و با همکاری شیر و خورشید سرخ و ژاندارمری در محل‌های تعیین شده و با اصول صحیح نصب خواهد شد. در ادامه این اطلاعیه به تشکیل کمیته‌ای مرکب از تیمسار حکیمی (نماینده جمعیت مرکزی شیر و خورشید سرخ)، سرهنگ اسعدی (معاون ناحیه یک ژاندارمری مرکز)، دکتر عزیزی (رئیس شیر و خورشید قزوین) و ساکالیس (رئیس مؤسسه خیریه کاره در ایران) اشاره شده است که تحت نظر مستقیم سرتیپ خسروانی به برقراری نظم در اجرای صحیح برنامه‌های یاری به زلزله‌زدگان نظارت دارند. در بخشی از این اعلامیه اظهار امیدواری شده است با نظمی که هم‌اکنون در مناطق آسیب‌دیده برقرار گردیده است به زودی جریان کارها سر و صورت صحیح و کامل و مطمئنی خواهد یافت. در پایان نیز اعلام شده است تقاضای کسانی که خواستار حمایت و نگهداری از اطفال بی‌سرپرست مناطق زلزله‌زده شده‌اند با حسن توجه در مرحله بررسی و رسیدگی است.[4]
کمک پادشاه و ملکه بلژیک به زلزله‌زدگان
پیش از ظهر امروز پل بن‌هین (سفیر کبیر بلژیک در دربار شاهنشاهی) در ضمن دیدار خود با حسین علاء (وزیر دربار شاهنشاهی)، چکی معادل 100 هزار فرانک بلژیک، اهدایی اعلی‌حضرت بودوئن، پادشاه بلژیک و ملکة آن کشور به زلزله‌زدگان ایران را، به ایشان تحویل داد.[5]
ترفیعات و تبعیدی‌ها در ارتش
به نوشتة اطلاعات، احتمال دارد شاه پیش از سفر خود به آذربایجان فهرست ترفیعات امرای ارتش را امضا کند. این فهرست تقدیم شاه شده و در صورت امضای وی صبح فردا ترفیعات ارتش اعلام خواهد شد. پس از اعلام فهرست ترفیعات در اوایل آبان، اسامی بازنشستگان ارتش نیز اعلام خواهد شد.[6] رادیو صدای ایران نیز ضمن اعلام این خبر، از تعویض و تغییر سمت‌ها در ارتش و عزل عده‌ای از افسران آن خبر داد و افزود آنچه استنباط شده این است که افسرانی که مورد توجه نیستند باید از پایتخت دور و در اکناف کشور پراکنده شوند تا نتوانند با یکدیگر تماس بگیرند. به گفتة این خبرگزاری بعضی از این افسران به طور آشکار خشم و تنفر خود را ابراز داشته‌اند. به همین اساس به ایجاد تفرقه بین آنان مبادرت خواهد شد.[7]
تعویق اجرای برنامه پنج ساله سوم
رادیو پیک ایران در بخش خبری ساعت 18:30 امروز خود، از به تعویق افتادن اجرای برنامه پنج ساله سوم خبر داد و افزود مهلت اجرای برنامه هفت ساله دوم تا روز 31 شهریور جاری است و برنامه پنج ساله سوم قاعدتاً می‌بایست از اول مهر 1341 آغاز می‌شد، ولی از آنجا که دولت تاکنون برای اجرای آن موفق به وصول وام از خارج نشده است عجالتاً اجرای آن به اول سال 1342 موکول شده است. این رادیو در ادامه به ناامیدی مردم از اجرای این برنامه ـ همانند چند برنامه پیشین ـ اشاره کرد و گفت مردم با تجربه تلخی که از شکست و رسوایی دو برنامه هفت ساله قبلی دارند، می‌دانند که اعتبار این برنامه نیز مثل اعتبارات سابق، به جیب شرکت‌های تاراج‌گری مثل شرکت جان مولم و به جیب مشتی نورچشمی‌های درباری و پیمانکارانی که همه با دربار شاه و برادران و خواهران او ارتباط دارند خواهد رفت.[8]
احتمال کناره‌گیری وزیر دارایی
به نوشته مطبوعات، احتمال می‌رود عبدالحسین بهنیا (وزیر دارایی) پس از مراجعت از آمریکا از سمت خود کناره‌گیری کند. چون ایشان از اول هم فقط برای تنظیم و تدوین بودجه به وزارت دارایی آمده بود و خود او ریاست بانک اعتبارات را به وزارت دارایی ترجیح می‌داد. آن‌گونه که در محافل دولتی شایع شده، ممکن است از میان باقرنیا، محمدرضی، ویشکایی و محمدعلی هنجی یک نفر به وزارت دارایی منصوب شوند.[9]
گزارشی از عملکرد سازمان اصلاحات ارضی
سازمان اصلاحات ارضی از اقدامات خود گزارش جامعی به دکتر ارسنجانی (وزیر کشاورزی) داد. براساس این گزارش، مجموع دهاتی که از بدو تشکیل این سازمان تا نیمه دوم خردادماه جاری خریداری شده، 104 قریه شش‌دانگی و 125 قریه دانگی بوده است. مجموع دهات تقسیم شده تا شانزدهم مردادماه، 460 دانگ و به وسعت تقریبی 728/153 هکتار بوده که بین 14560 نفر تقسیم شده است. مجموع شرکت‌های تعاونی تشکیل شده در دهات نیز 91 شرکت بوده است.[10]
انحلال شورای عالی معاونان وزارتخانه‌ها
در نخست‌وزیری شایع است که به زودی شورای عالی معاونان وزارتخانه‌ها منحل می‌شود. روزهای دوشنبة هر هفته معاونان وزارتخانه‌ها در محل نخست‌وزیری اجتماع می‌کنند و درباره امور وزارتخانه‌های کشور گزار‌ش‌هایی می‌دهند. هفتة گذشته به دنبال استعفای دکتر گودرزی (معاون نخست‌وزیر و رئیس شورای عالی اداری) از سِمت خود، طرح انحلال این شورا نیز مورد توجه نخست‌وزیر قرار گرفت، و چون دومین هفته‌ای است که این شورا تشکیل جلسه نداده است احتمال می‌رود مطالعات نهایی برای اعلام انحلال قطعی این شورا به مرحلة عمل نزدیک می‌شود.[11]
استوار نامه وزیر مختار مجارستان
پیش از ظهر امروز کارولی بونی هادی (اولین وزیر مختار مجارستان در دربار شاهنشاهی ایران)، با حضور در کاخ سعدآباد استوارنا‌‌مه‌اش را به محمدرضا پهلوی تقدیم کرد. در این مراسم علاء وزیر دربار شاهنشاهی، فروغی، کفیل وزارت امور خارجه، رؤسای تشریفات وزارت دربار شاهنشاهی و وزارت امور خارجه و آجودانهای لشکری حضور داشتند.[12]
ملاقات سفیر ژاپن با وزیر بازرگانی
ساعت 10 صبح امروز سفیر کبیر ژاپن در وزارت بازرگانی با دکتر جهانشاهی (وزیر بازرگانی) دیدار و حدود یک ساعت درباره روابط عادی دو کشور با وی مذاکره کرد.[13]
سفر هیئتی از طرف دولت ایران به مسکو
دولت ایران تا یک هفتة دیگر هیئتی به مسکو اعزام خواهد داشت تا برای عقد قرارداد ترانزیت بین دو کشور با مقامات شوروی مذاکره کنند. پکوف (سفیر کبیر شوروی در دربارشاهنشاهی ایران)، با اعلام این خبر این اقدام را اولین قدم پس از مبادله یادداشت‌های اخیر عنوان کرد و افزود البته ایران از انعقاد قرارداد ترانزیت نفع بیشتری خواهد برد؛ زیرا خاک شوروی محل تردد بازرگانان ایرانی و برای رفت و آمد به اروپا و حمل و نقل کالاهای بازرگانی ایران خواهد بود. وی اظهار امیدواری کرد روابط دو کشور در تمامی امور گسترش یابد و آن را به نفع هر دو کشور قلمداد کرد.[14]
سفر وزیر بازرگانی به بلژیک
وزیر بازرگانی در رأس هیئت تجاری ایران به بلژیک می‌رود تا با مقامات دبیرخانه بازار مشترک اروپا دربارة رفع مشکلاتی که در نتیجه تصمیمات این بازار برای کالاهای صادراتی ایران به کشورهای اروپایی به وجود آمده است مذاکره و گفتگو کند. این مذاکرات از روز نهم مهر آغاز می‌شود و حدود یک هفته ادامه خواهد یافت. محافل بازرگانی برای عزیمت هیئت تجاری ایران اهمیت فراوانی قائل‌اند و معتقدند توفیق نهایی این هیئت در مذاکرات و در رفع مشکلات موجود سبب خواهد شد که فعالیت تازه‌ای در بازارهای ایران برای صدور کالاهای معین صادراتی به وجود آید.[15]
[1]ـ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج 29: آیت‌الله سیدمحمود طالقانی (1)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1381، ص 244 و 245.
[2]ـ بزم اهریمن، جشنهای دوهزار و پانصد ساله شاهنشاهی، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1376، ص 325.
[3]ـ روزنامه ملیون، ش 746، 1/7/1341، ص 1 و 4.
[4]ـ مجله پهلوی‌نامه، ش 10، مهر 1341، ص 22 و 23.
[5]ـ روزنامه کیهان، ش 5754، 19/6/1341، ص 16.
[6]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10902، 29/6/1341، ص 24.
[7]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 149، 31/6/1341، ص 9 و10.
[8]ـ همان، ص 10 و 12.
[9]ـ روزنامه نهیب آزادی، ش 115، 29/6/1341، ص 1.
[10]ـ روزنامه کیهان، ش 5754، 19/6/1341، ص 13.
[11]ـ روزنامه پست تهران، ش 2731، 29/6/1341، ص 6.
[12]ـ همان.
[13]ـ روزنامه کیهان، ش 5754، 29/6/1341، ص 16.
[14]ـ همان، ص 11 و 13.
[15]ـ همان، ص 13 و 16.
