چهار‌شنبه 24 مرداد 1341 / 14 ربیع‌الاول 1382 / 15 اوت 1962
7 بازدید
مانور تابستانی گارد شاهنشاهی
در ساعت 8:30 بامداد امروز مراسم مانور تابستانی گارد شاهنشاهی با حضور شاه در پرندک (در 45 کیلومتری جادة تهران ـ ساوه) انجام شد. شاه ساعت 8 بامداد به محل دیدگاه مانور وارد شد و با ورود او، ابتدا سرتیپ غلامعلی اویسی (فرمانده گارد شاهنشاهی) گزارش نظامی تقدیم کرد و به دنبال آن سرهنگ ستاد هاشمی‌‌نژاد(رئیس ستاد گارد شاهنشاهی) سپس سرگرد ستاد بیگلری(رئیس رکن سوم گارد شاهنشاهی) وضعیت عمومی مانور و سازمان رزمی واحد مانور دهنده را تشریح کردند. ساعت 8:30 عملیات مانور آغاز شد و حدود سه ساعت ادامه یافت. عملیات تاکتیکی و نظامی افراد گارد شاهنشاهی مورد توجه قرار گرفت و شاه پس از پایان مانور به تهران بازگشت.[1]
معرفی معاونان وزارت بازرگانی به شاه
پیش از ظهر امروز دکتر غلامحسین جهانشاهی (وزیر بازرگانی) به همراه معاونان جدید آن وزارتخانه در کاخ سفید سعدآباد با محمدرضا پهلوی دیدار کردند. در این دیدار وزیر بازرگانی، دکتر احمدعلی شیبانی را به عنوان معاون ثابت اداری و بشیر فرهمند را به عنوان معاون گمرک و دکتر ضیاءالدین هیئت را به عنوان معاون فنی وزارت بازرگانی به شاه معرفی کرد.[2]
ملاقات نخست‌وزیر با شاه
مقارن ساعت 12 ظهر امروز اسدالله علم در کاخ سفید سعدآباد با شاه دیدار کرد و دربارة بودجه کل کشور و کسر ارقام اضافه اعتبار وزارتخانه‌ها و دیگر امور مهم کشور گزار‌ش‌هایی به شاه داد. این دیدار تا ساعت 14 ادامه داشت. گفتنی است علم پیش از حضور در سعدآباد با شهردار تهران و گروهی از نمایندگان اهالی و اصناف جنوب‌شهر، در نخست‌وزیری ملاقات‌هایی داشت.[3]
مصاحبه وزیر کشاورزی با خبرگزاری آلمان
دکتر حسن ارسنجانی (وزیر کشاورزی) در مصاحبه‌ای با نماینده خبرگزاری آلمان دربارة وضعیت کشاورزی ایران و برنامه اصلاحات ارضی توضیحاتی داد و دربارة خودکفایی ایران در تولید برنج و گندم گفت: ایران تا به حال ناگزیر بود از آمریکا گندم و برنج وارد کند، لکن با اجرای اصلاحات ارضی احتمال دارد در سال آینده موفق به صدور برنج و گندم شود، از این رو احتیاج به سیلو دارد. وی ادامه داد قرار است دولت ایران اعتباری به منظور ورود سیلوهای آرد و برنج از دولت شوروی دریافت دارد و در مقابلِ پرداخت بهای این سیلو به دولت مذکور، از کالاهای صادراتی خود بدهد. وی افزود دولت ایران آماده است با کشورهای دیگری هم که از طرح‌های عمرانی و اصلاحی ایران پشتیبانی کنند برای وارد کردن سیلوها مذاکره کند. ارسنجانی با اشاره به روند اجرای برنامه اصلاحات ارضی در کشور گفت برنامه‌های اصلاحات ارضی ایران ادامه خواهد داشت و تا نیمه ماه آینده این برنامه در چهار ناحیه و از اواخر ماه آینده در دیگر مناطق کشور اجرا خواهد شد. وی خاطرنشان کرد از آنجا که اجرای برنامه اصلاحات ارضی موجب شده است تولید محصول دهقانان و فرآورده‌های کشاورزی افزایش یابد، تأمین سیلوها برای ذخیرة این فرآورده‌ها ضروری است.[4]
در این حال، رادیو پیک ایران نیز با اشاره به مصاحبه ارسنجانی، گفت: «با آنکه ارسنجانی در اغلب روزنامه‌ها به خودستایی از اقداماتش و بزرگ‌نمایی اصلاحات ارضی می‌پردازد و قول می‌دهد برنامه اصلاحات ارضی تا دو سال دیگر به پایان می‌رسد، اکنون که یبش از سیزده ماه از آغاز این برنامه پر سر و صدا می‌گذرد و کمتر روزی بوده که نطق‌های بلند و بالای ارسنجانی در روزنامه‌ها منتشر نشده باشد، باز نمی‌توان فهمید که کل مساحت زمین‌هایی که تاکنون مشمول این اصلاحات پرآوازه شده چه اندازه بوده و از سه‌میلیون خانوار دهقان، به چند خانوار زمین فروخته شده است...».[5]
تقسیم بخش دیگری از املاک شاه
به گفته یک مقام بانک عمران، با آنکه کلیه املاک مزروعی و مفروز بلامعارض محمدرضا پهلوی توسط بانک عمران بین رعایای همان مناطق تقسیم شده معذلک اکنون هم قُرائی که از صورت مشاع در می‌آید و مفروز می‌شود به وسیله اداره املاک پهلوی در اختیار بانک عمران قرار می‌گیرد تا ترتیب تقسیم آن داده شود. تاکنون حدود هشت قریه بزرگ از املاک سلطنتی بدین طریق آماده شده است و بانک عمران این دهکده‌ها را بین 2500 خانوار از رعایای همین مناطق تقسیم می‌کند. دهکده‌های مزبور در گرگان و گنبدکاووس واقع شده و قرار است شاه اسناد مالکیت قراء مزبور را در فروردین‌ماه به نمایندگان کشاورزان آن منطقه اعطا کند. تا آن تاریخ هم چنانچه دهکده‌هایی آماده تقسیم شود، اسناد مالکیت آن توزیع خواهد شد. اداره املاک پهلوی به تدریج کلیه املاک مزروعی سلطنتی را به صورت شش دانگ و مفروز و بلامعارض درآورده و در اختیار بانک عمران خواهد گذاشت تا بین کشاورزان تقسیم شود، با تقسیم املاک شاه بین کشاورزان کشور، تاکنون تولید به میزان زیادی توسعه یافته و بر فعالیت زارعین افزوده شده است.[6]
گزارش ساواک از درگیری لفظی افسر ایرانی با رئیس هیئت مستشاران آمریکایی
به دنبال بروز درگیری لفظی بین یک افسر ایرانی و رئیس هیئت مستشاران آمریکایی در هنگام برگزاری کنفرانس اقدسیه و پس از توهین رئیس هیئت مستشاران آمریکایی به ارتش ایران و پیرو درخواست رئیس اداره سوم ساواک از اداره یکم ساواک مبنی بر تهیه گزارش جامعی از این رویداد، امروز اداره مزبور در گزارشی دربارة این ماجرا چنین نوشت: «موضوع اختلاف و کشمکش افسران ارتش و مستشاران آمریکایی، از احمد آرامش، کسب شد و نامبرده گفت چندی قبل، یعنی در اواخر دوران نخست‌وزیری آقای دکتر علی امینی، یکی از مستشاران آمریکایی در اردوی اقدسیه برای افسرانی که در اردو شرکت کرده بودند به سخنرانی می‌پردازد و ضمن بیانات خود از ارتش ترکیه دفاع می‌کند و می‌گوید ارتش ایران فاقد تحرک لازم است و با مقایسه ارتش ایران و ترکیه می‌توان گفت ارتش ایران وبال پیمان نظامی مشترک ماست. در این موقع یکی از افسران به نام فرزانه یا فرزامی با حالت عصبانیت از جا بلند می‌شود و خطاب به مستشار آمریکایی می‌گوید: اجازه ندارید به ارتش ایران و افسران ناسیونالیست آن توهین کنید و در همکاری با شما افتخار نمی‌کنیم. فردای آن روز این افسر را به کرمان منتقل می‌کنند و در نتیجه نمایندگان افسران به اداره دوم ستاد بزرگ ارتشتاران می‌روند و با تیمسار [عزیزالله] کمال، ملاقات می‌کنند و می‌گویند: ما سیصد نفر شرکت‌کننده در این جلسه به مستشار آمریکایی توهین کرده‌ایم و همه ما را باید به کرمان منتقل کنید و در نتیجه ابلاغ افسر مذکور لغو می‌شود. آرامش گفت: بین افسران ارتش عده‌ای که دارای افکار ناسیونالیستی هستند شدیداً با مستشاران آمریکایی مخالفت می‌کنند و عقیده آنان این است که همان طوری که با نفوذ شوروی‌ها و کمونیست‌ها در ارتش مبارزه می‌شود باید با نفوذ آمریکایی‌ها هم مبارزه شود. رئیس اداره یکم، موحدی».[7]
تکذیب شایعه تغییرات در بانک‌های مرکزی و ملی
به دنبال شایع شدن اخباری درباره وقوع تغییراتی در بانک‌های مرکزی و ملی ایران، سخنگوی وزارت دارایی امروز اعلام کرد: «در چند روز اخیر شایعاتی در موضوع تغییر رؤسای بانک‌های مرکزی و ملی ایران منتشر شده است که جداً تکذیب می‌شود. به گفتة وی آقای پورهمایون رئیس بانک مرکزی تا چند روز دیگر وارد تهران خواهد شد»[8].
تصویب تبصره‌ها و مواد بودجه کشور در هیئت دولت
هیئت دولت در جلسه امروز خود بقیه تبصره‌ها و مواد بودجه کل کشور و نیز مواد ضمیمه بودجه و ارقام درآمد و هزینه و مواد الحاقی به بودجه کل (شامل بودجه سازمان‌های مستقل مانند شرکت ملی نفت، سازمان برنامه و راه‌آهن) را مورد بررسی قرار داد و پس از اعمال اصلاحاتی در آنها، همة موارد را تصویب کرد. بدین ترتیب تصویب بودجه کل کشور با 39 میلیارد ریال درآمد و 2/41میلیارد ریال هزینه به پایان رسید. فردا نخست‌وزیر و وزیر دارایی در مصاحبه‌ای در کاخ نخست‌وزیری وضعیت مالی کشور را تشریح خواهند کرد.[9] به نوشته روزنامه اطلاعات، نکته مهم این مصاحبه مربوط به راه حل تقلیل بودجه از ششصد میلیون تومان به 230 میلیون تومان است.[10]
اولین جلسه اتاق بازرگانی
امروز اعضای اتاق بازرگانی تهران با حضور غلامحسین جهانشاهی (وزیر بازرگانی) جلسه‌ای تشکیل دادند و دربارة مسائل کلی بازرگانی داخلی و خارجی کشور به بحث و گفتگو پرداختند. در این جلسه علی وکیلی (رئیس اتاق تجارت) ابتدا ضمن معرفی اعضای اتاق بازرگانی به وزیر و معاونان جدید وزارت بازرگانی مواردی از اقدامات و فعالیت‌های اتاق بازرگانی را به استحضار حاضران رساند. سپس دکتر جهانشاهی ضمن تشکر از اعضای اتاق بازرگانی، دربارة وضعیت بازرگانی کشور و مشکلات پیش رو توضیحاتی داد و گفت: «امروز تجارت خارجی ایران صرف نظر از موضوع نفت، غیر متوازن و غیرمعتدل است و به طوری که آمار نشان می‌دهد واردات سال‌های اخیر کشور پنج برابر صادرات بوده است. البته اگر ارز حاصل از فروش نفت را به حساب صادرات کشور منظور کنیم، آمار تجارت خارجی ما متعادل و مثبت می‌شود ولی ارز حاصل از فروش نفت را به ترتیبی که در حال حاضر عمل می‌شود نمی‌توانیم به حساب صادرات منظور کنیم تا بازرگانی خارجی ایران متعادل گردد.» وی در ادامه سخنان خود شرط ایجاد تعادل نسبی بین صادرات و واردات را چنین عنوان کرد: «به عقیده من برای اینکه تعادلی نسبی بین صادرات و واردات کشور به وجود آید ابتدا باید برنامه‌هایی برای تشویق تولیدکنندگان و سپس طرح‌های مربوط به تشویق صادرات تهیه و تنظیم و اجرا شود». وی در ادامه اظهارات خود از شروع مطالعات مربوط به تنظیم سهمیه سال 1342 در وزارت بازرگانی خبر داد. پس از سخنرانی وی برخی از اعضای اتاق بازرگانی نیز به تشریح وضعیت بازرگانی و صادرات و واردات کشور پرداختند.[11]
مأموریت عده‌ای از افسران نیروی دریایی
امروز پنج افسر و 35 درجه‌دار نیروی دریایی مأموریت یافتند که برای تحویل گرفتن ناو مین‌جمع‌کن سیمرغ به آمریکا عزیمت نمایند.[12]
ایران؛ میزبان جلسات سران افغانستان و پاکستان
به گفتة رادیو کراچی ایوب‌خان (رئیس‌جمهور پاکستان) اظهار داشت که احتمال می‌رود جلسات مقامات عالی‌رتبه پاکستان و افغانستان برای مطالعه دربارة برقراری مجدد روابط سیاسی بین دو کشور در تهران تشکیل شود. رئیس جمهور پاکستان ادامه داد که کشورش در راه حمل و نقل کالای افغانستان هر نوع کمکی را به افغانستان خواهد نمود.[13]
احتمال افزایش مبادلات بازرگانی ایران و شوروی
ایران و شوروی مشغول مطالعه پیشنهادهای خود دربارة موافقت‌نامه «پرداخت» هستند تا راه حلی برای موارد توافق نشده پیدا شود. محیط مذاکرات صمیمانه است و امیدواری زیادی به توافق کامل بین طرفین وجود دارد و موارد اشکال، ظاهراً چند مورد بیشتر نیست. با امضای موافقت‌نامه پرداخت بین دو کشور، کلیه بانک‌های مجاز می‌توانند منافع زیادی ببرند. رئیس اداره بازرگانی شوروی در دیدار خود با وزیر بازرگانی اظهار امیدواری کرد، ایران و شوروی مبادلات بازرگانی خود را تا 75 درصد افزایش دهند.[14]
پایان مأموریت وابسته نظامی عراق در ایران
سرهنگ حسن عبداللطیف (وابسته نظامی عراق در ایران) که مدت مأموریتش به پایان رسیده است در چند روز آینده از تهران عازم محل مأموریت جدید خود خواهد شد. حسن عبداللطیف چهار سال در سمت وابسته نظامی عراق در ایران خدمت کرد. او در این مدت همکاری‌های صمیمانه‌ای با ایران داشت و به دلیل همین خدمات، موفق به دریافت یک قطعه نشان افتخار شد.[15]
تشکیل سازمان عمران در مناطق اجرای اصلاحات ارضی
بنا به اظهارات دکتر ارسنجانی، در هر منطقه‌ای که اصلاحات آغاز می‌شود یک سازمان برای عمران آن منطقه تشکیل می‌شود. در لشت نشاء و کوچصفهان و قزوین هم این سازمان تشکیل خواهد شد و ده‌میلیون ریال اعتبارات اجرای اصلاحات ارضی به وسیله سازمان عمران قزوین صرف تغییر بذر و نهرکشی و ساخت انبار غله در «علی نوده» می‌شود و ده‌میلیون ریال بقیه در لشت‌نشاء و کوچصفهان به احداث کارخانه برنج‌کوبی اختصاص می‌یابد.[16]
[1]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 2؛ مجله خواندنی‌ها، ش 95، 27/5/1341، ص 2.
[2]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 20.
[3]ـ روزنامه پست تهران، ش 2703، 24/5/1341، ص 6.
[4]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10874، 25/5/1341، ص 1 و 22.
[5]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 118، 25/5/1341، ص 14 و 15.
[6]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 8.
[7]ـ احیایی، زینب، مستشاران امریکایی در ایران به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382 ش، ص 325 و 326.
[8]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 20.
[9]ـ روزنامه پست تهران، ش 2703، 24/5/1341، ص 6.
[10]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 1 و 19.
[11]ـ ماهنامه اتاق بازرگانی، ش 120 و 121، شهریور و مهر 1341، ص 28 و 19.
[12]ـ گاهنامه پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی، ج 2، تهران، نشریه کتابخانه پهلوی، ص 1558.
[13]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10874، 25/5/1341، ص 1 و 23.
[14]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 1 و 17.
[15]ـ همان، ص 5.
[16]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10873، 24/5/1341، ص 24.
