پنجشنبه 2 شهریور 1340 / 12 ربیعالاول 1381 / 24 اوت 1961
6 بازدید
اجتماع کارگران کارخانه پشمباف اصفهان
صبح امروز کارگران کارخانه پشمباف اصفهان که از سه ماه قبل تاکنون، به علت تعطیل کارخانه، بى‌حقوق مانده‌اند، در مقابل عمارت استاندارى اصفهان اجتماع کرده و تقاضاى رسیدگى به وضع خود را داشتند. تاکنون از طرف مقامات مربوطه، براى رسیدگى به وضع کارگران این کارخانه اقدامى به عمل نیامده است.[i]
توضیحات وزیر کار درباره مشکلات اقتصادی
عطاءالله خسروانى ـ وزیر کار ـ درباره علت تعطیل کارخانه گونى‌بافى رشت گفت: «از مدتى قبل، کارخانجات صنعتى ایران، دچار رکود و بحران‌هایى شده که براى جلوگیرى از این بحران‌ها، دولت‌هاى سابق، سیاست اعطاى اختیارات صنعتى پیش گرفتند و با پرداخت وام‌هاى صنعتى به بعضى از کارخانجات کمک‌هایى کردند. متأسفانه به علت عدم دقت لازم در اعطاى وام و همچنین فقدان امکانات کافى و بدى وضع کارخانجات از نظر فنى و عدم تخصص مدیران آنها، مبالغ زیادى وام که پرداخت گردید، به طور قطع یا نسبى در بحران‌هاى کارخانجات مؤثر واقع نگردید و پس از چندى وضع کارخانجات به صورت اولیه درآمد. این بحران‌ها در کارخانجات نساجى بیش از سایر کارخانجات وجود داشت. دولت براى اینکه بتواند این گونه کارخانجات را از نظر فنى و اقتصادى تحت کنترل قرار دهد، کمیسیون خاصى در وزارت صنایع و معادن تشکیل داد. این کمیسیون ماموریت یافت از نظر فنى و نحوه اداره مالى، کارخانجات را تحت کنترل قرار دهد. کارخانجاتى که تعطیل است، از نظر اجراى مقررات قانون کار تعطیل نشده، در این گونه موارد کارفرما کارخانه را به علت فنى یا نداشتن تنخواه‌گردان تعطیل مى‌کند. کارخانه گونى‌بافى رشت که به علت نداشتن مواد اولیه، نبودن حسن اداره کارگاه و عدم توافق نظر بین هیئت مدیره تعطیل شده است، مصادره شد چون در وضع فعلى هیئت مدیره کارخانه دسته‌جمعى استعفا کرده بودند و رفع اشکال امکان‌پذیر نبود.»[ii]
تأمین کسر بودجه از محل کمک‌هاى خارجى
ساعت 40/10 صبح امروز، جلسه مصاحبه مطبوعاتى سخنگوى دولت با شرکت خبرنگاران داخلى و خارجى در کاخ نخست‌وزیرى تشکیل شد. حسن ارسنجانى در این جلسه خبر داد که دولت از وام و اعتبار دولت آلمان، به صورت تصویب‌نامه‌اى و نه وابسته به تصویب مجلسین، استفاده مى‌کند. ارسنجانى افزود که کسر بودجه امسال از کمک‌هاى خارجى تامین خواهد شد. او در شرح یکى از بزرگ‌ترین گرفتاری‌هاى دولت توضیح داد: «در حال حاضر تمام عایدات نفت، صرف تعهدات شش، هفت سال اخیر، براى پرداخت قرض‌ها و وام‌هایى که گرفته‌اند، مى‌شود. حال محل خرج این وجوه چه بوده، اکنون مورد بحث ما نیست اما در هر صورت، تعهدات کمرشکنى به عهده گرفته شده بود که اینک سررسیدهاى آن فرا رسیده و این یکى از بزرگ‌ترین گرفتاری‌هاى دولت است. ما وارث تعهداتى هستیم که قبلاً گرفته‌اند و خرج کرده‌اند و نتیجه آن هم معلوم نیست. اما حالا اداى قروض براى این دولت مانده است.»
سخنگوى دولت پس از تکذیب ادعاى اخیر خبرگزارى رسمى شوروى (تاس) درباره خطر اتمى یا ایجاد منطقه مرگ در شمال ایران، گفت: «دولت ایران مى‌خواهد با تمام ممالک دنیا و از جمله روس‌ها روابط صمیمانه داشته باشد تا مشکلات و گرفتاری‌هاى اقتصادى خود را از بین ببرد.» البته ارسنجانى این نکته را افزود که: «اگر شوروى انتظار دارد که ما از آن طرف ببریم و دربست به این طرف بیاییم، امکان ندارد. اما آنچه دولت شوروى منطقاً مى‌تواند طرح کند، این است که ایران پایگاهى علیه شوروى نباشد و ایران هم چند بار تعهد کرده است و حتى داوطلب شده است که در این خصوص تضمین بدهد.»[iii]
تکذیب افزایش قیمت بنزین
از سخنگوى دولت درباره افزایش قیمت تمبر و تلگراف، شایعه افزایش قیمت بنزین و وضع مالیات‌هاى جدید سؤال شد. حسن ارسنجانى گفت: «اگر مالیات‌هاى اصولى لازم باشد گرفته خواهد شد. اما زندگى مردم را در فشار گذاشتن صحیح نیست. در ایران خیلى چیزها هست که قیمت آن از ممالک مشابه خیلى کمتر است. این افزایش قیمت پست و تلگراف فقط متوجه یک دسته از مردمى است که با این دستگاه‌ها کار دارند تا از محل آن، مخارج خود پست و تلگراف تامین بشود، اما در مورد بنزین مى‌دانید که این جنس با زندگى مردم و اقتصاد مملکت سروکار دارد و قیمت آن اضافه نخواهد شد.»[iv]
اعلام موجودیت دانشگاه پهلوى
از خبرهاى دیگر صبح امروز اعلام موجودیت دانشگاه پهلوى، در جلسه هیئت امناى دانشگاه در کاخ نخست‌وزیرى بود. حسین علا ـ وزیر دربار ـ ریاست جلسه را بر عهده داشت. در این جلسه، همچنین تصمیم گرفته شد که دانشگاه شیراز به دانشگاه پهلوى ضمیمه شود.[v]
ورود نخستین کشتى تعمیرگاه نیروى دریایى به آب‌هاى ایران
امروز از آبادان خبر رسید که نخستین کشتى تعمیرگاه نیروى دریایى که از محل کمک‌هاى نظامى امریکا به نیروى دریایى ایران اهدا شد، همراه با یک یدک‌بر امریکایى، وارد آب‌هاى ایران شده است. هنگام ورود این کشتى، در دهانه فاو، مراسم احترام نظامى به عمل آمد. کشتى مزبور که اکنون در اسکله 12 آبادان لنگر انداخته 4 هزار تن ظرفیت دارد و قادر است ناوگان نیروى دریایى ایران را مرمت کند.[vi]
نظر سفیر ایران درباره نتایج کمک‌های امریکا
اردشیر زاهدى ـ سفیر ایران در امریکا ـ در جمع اعضاى یک باشگاه گفته است: «کشور ما از جمله کشورهایى است که از کمک‌هاى امریکا قدردانى مى‌کند. من و دولت متبوعم امیدواریم که در آینده نزدیک که شاید از دو سال بیشتر نباشد، به شما اطلاع دهیم که دیگر به کمک شما احتیاج نداریم، ولى رشته‌هاى دوستیمان باقى خواهد ماند.»[vii]
زاهدى افزوده است: «على‌رغم ادعاهاى گوناگون، کمک امریکا به ایران نتایج سودمند بسیارى در برداشته است. پس از سقوط دولت مصدق، نزدیک بود ایران به صورت اقمار کمونیست درآید، ولى کمک 45 میلیون دلارى امریکا آن را نجات داد. اخیراً مطالبى درباره کمک خارجى امریکا در مطبوعات این کشور منتشر شده که برخى حتى نسبت به مفید بودن کمک خارجى امریکا ابراز تردید مى‌کنند، غافل از اینکه در جهان متلاطم امروز، به همان اندازه‌اى که امریکا نیازمند همکارى ملل در حال توسعه مى‌باشد، آن کشورها هم به کمک خارجى امریکا محتاجند.»[viii]
مخالفان داخلیِ اخذ کمک از امریکا
کمک امریکا به ایران، براى سفیر ایران در امریکا خوشایند به نظر مى‌آید، اما در داخل کشور موجب اظهارنظر مخالف هم شده است. یکى از روزنامه‌هاى امروز در یادداشتى آورده است که: «همزمان با آمدن [فیلیپس] تالبوت [معاون وزارت امور خارجه امریکا] ملاحظه مى‌شود که برخى جراید و مقامات ایرانى، کشکول گدایى برداشته و استرحاماً از ایشان کمک مى‌خواهند... چقدر تأسف‌آور است که کشورى نتواند روى پاى خود بند شود، قدرت ایستادگى اقتصادى نداشته باشد، به صنعت، به کشاورزى، به منابع زیرزمینى، به نیروهاى انسانى موجود در خاک پهناور خود امید و اتکا نکند، نتواند استعدادهاى نهفته و خفته را بیدار نماید، با پشتیبانى ملت و مردم بر مشکلات پیروز شود و آن وقت دستش را دراز کند که ملت دیگرى به او استرحاماً کمک نماید! این ننگ و عار است... آیا تصور مى‌فرمایید، به خاطر 6 هزار سال تاریخ یا 2500 سال شاهنشاهى و یا شکست اقتصادى و جبران زیان‌هاى جنگ دوم جهانى و یا دلسوزى ملت امریکا است که تالبوت به ایران آمده؟! اگر چنین تصورى دارید به خدا در اشتباه هستید. امریکا از استیصال و ضعف و فقر اقتصادى کشور ما، از بى‌تجربگى و خامى اقتصادیون، از شتاب و عجله رجال ما، استفاده کرده و کمکى را که قطعاً و رسماً مى‌بایست بکند، براى نفع شخصى خودش، براى حفظ آقایى خودش در دنیا، براى مبارزه با کمونیسم بین‌المللى که آسمان را فتح کرده و بر کرات دست یافته، به صورت کمک اقتصادى و با هزار منت و ناز، حالا مورد موافقت قرار مى‌دهد...»[ix]
[i]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5438 ـ 2/6/1340 ـ ص 13.
[ii]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10586 ـ 2/6/1340 ـ ص 19.
[iii] روزنامه اطلاعات ـ ش 10586 ـ 2/6/1340 ـ ص 1 و 17 و 20.
[iv]ـ همان.
[v]ـ همان ـ ص 20.
[vi]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5438 ـ 2/6/1340 ـ ص 9
[vii]ـ روزنامه ملیون ـ ش 55 ـ 5/6/1340 ـ ص 4.
[viii]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5439 ـ 4/6/1340 ـ ص 1 و 2.
[ix]ـ روزنامه مرد مبارز ـ ش 393 ـ 2/6/1340 ـ ص 1.
