شنبه 7 بهمن 1340 / 20 شعبان 1381 / 27 ژانویه 1962
5 بازدید
شناسایی دانشجویان معترض در شهرستانها
سرلشکر حسن پاکروان، رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور برای اداره‌های ساواک خارج از مرکز نوشت: «چون امکان دارد به تحریک پاره‌ای از دسته‌ها، برخی از دانشجویان برای تخریب و اخلال نظم و ایجاد تشنج از مرکز [تهران] به شهرستانها عزیمت کنند، مقتضی است با تماس و همکاری سایر مراجع انتظامی در این باره مراقبت و اقدامات لازم برای شناسایی این قبیل دانشجویان معمول و چنانچه آنان [دانشجویان] به منطقه استحفاظی ساواک وارد شدند، بلافاصله آنها را بازداشت و مطابق مقررات درباره آنان رفتار و نتیجه را گزارش کنند.»[i]
گزارش سفارت امریکا در تهران از آسیب دیدن 2 دانشجوی امریکایی در دانشگاه تهران
سفارت ایالات متحده امریکا در تهران، در نامه‌ای به وزارت امور خارجه ایران نوشت: «در جریان ناآرامی 21 ژانویه 1962 [در دانشگاه تهران] دو تن از دانشجویان غیرنظامی امریکایی که در دانشگاه تهران مشغول تحصیل بوده‌اند و در باشگاه آن دانشگاه ساکنند، متحمل خسارات جسمی و مالی شده‌اند و یکی از آنها اموال شخصی ارزشمندی را از دست داده است. این خسارات توسط پرسنل نظامی ایرانی به آنها وارد آمده که با زور وارد اتاق‌های خصوصی آنها در داخل ساختمان باشگاه دانشگاه شده‌اند. نام و ملیت هر یک از دانشجویان به طور واضح به زبان فارسی در روی در اتاق‌ها نوشته شده است. این سفارت به این حرکت معترض و خواستار غرامت و جبران مناسب برای زیان‌ها و خسارت‌های وارده به دانشجویان مذکور است.»[ii]
احضار چند نفر به شهربانی به اتهام تحریک حادثه دانشگاه تهران
امروز شهربانی کل کشور اعلام کرد طبق مدارک معتبر شاپور بختیار، مهندس خنجی و مسعود حجازی از عناصر مؤثر و محرکان حادثه دانشگاه تهران شناخته شده‌اند، لذا به نامبردگان اخطار می‌شود که فوراً خود را به شهربانی کل کشور معرفی کنند.[iii] بختیار بعدازظهر خود را به شهربانی معرفی کرد.[iv]
آزادی سیدجعفر بهبهانی
خبرگزاری فرانسه از آزادی سیدجعفر بهبهانی خبر داد. گفته می‌شود «رهایی وی در نتیجه نفوذ پدرش [آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی] که نسبت به بازداشت فرزند خویش اعتراض کرده، صورت گرفته است.»[v] خبر بازداشت بهبهانی سوم بهمن منتشر شد. وی نیز به عنوان یکی از عناصر محرک حادثه اول بهمن در دانشگاه تهران دستگیر شده بود.
پذیرفته نشدن استعفای رئیس و رؤسای دانشکده‌های دانشگاه تهران
علی امینی در نامه‌ای به رییس دانشگاه تهران، استعفای وی و رؤسای دانشکده‌ها را نپذیرفت و باز هم از دستور تشکیل کمیسیون رسیدگی به حوادث دانشگاه خبر داد تا تضاد گزارش‌های دانشگاه و مقامات انتظامی روشن شود و مرتکبان حوادث مورد تعقیب و مجازات قرار بگیرند.[vi] رئیس و رؤسای دانشکده‌های دانشگاه تهران اول بهمن گفتند که تا اعلام نتایج رسیدگی به حادثه دانشگاه تهران از ادامه خدمت معذورند.
عوامل چپ در دانشگاه
علی امینی در جمع اعضای شورای عالی انجمن‌های محلی و رؤسای هیئت‌های مدیره انجمن‌ها و معتمدان تهران ادعا کرد که دانشگاه محل بهره‌برداری عوامل چپ بود و حالا عوامل راست هم از آن استفاده می‌کنند؛ غافل از این که تمام این جریانات به نفع عوامل چپ تمام می‌شود.[vii]
وی افزود من نمی‌دانم اینها چطور بدون نظر شاه می‌خواستند حکومت تشکیل بدهند. بنده لیست کابینه آنان را هم دارم؛ کابینه‌ای که قرار بود از دوشنبه [2 بهمن 1340] مشغول به کار شود.[viii]
مشکلات اجرای اصلاحات ارضی
آسوشیتدپرس در گزارش بلندی از واشنگتن تأکید کرده است: «مقامات رسمی ایالات متحده امریکا پیش‌بینی کردند دولت ایران در اجرای برنامه اصلاحات ارضی با مشکلات روبه‌رو خواهد شد، زیرا فاقد یک بررسی علمی در اطراف زمین‌هایی است که باید از مالکان گرفته و به دهقانان واگذار شود.
مساوی نبودن زمین‌هایی که بین روستاییان تقسیم می‌شود سبب بروز نارضایی‌هایی خواهد شد. آفت دیگر برنامه اصلاحات ارضی دولت، کمبود کارگران کشاورزی تمام وقت و کمبود پولی است که مؤسسات اعتبار دهنده کشاورزی باید به روستاییان بدهند.»[ix]
در ادامه گزارش آمده است: «جولیوس هولمز، سفیر ایالات متحده در تهران قول داده که امریکا در این هفته هجده میلیون دلار کمک بلاعوض به ایران می‌کند تا این کشور با استفاده از آن، شرکت‌های تعاونی روستایی تأسیس کنند. مقامات رسمی امریکا خاطرنشان کرده‌اند که هر گاه دولت ایران برای تأسیس شرکت‌های تعاونی روستایی از ایالات متحده درخواست کمک اضافی کند، این درخواست موجب شگفتی نخواهد شد، لیکن انتظار نمی‌رود این درخواست در آینده نزدیک قابل اجرا باشد.»[x]
در ادامه این گزارش، از برنامه‌های کمک امریکا در ایران، مانند 97 پروژه در بخش‌های کشاورزی و دامپروری که 4 میلیون و 500 هزار دلار هزینه داشته، 722 هزار دلار که به مصرف اعتبارات کشاورزی رسیده و 63 میلیون و 200 هزار دلار تعهد برای ساختمان یک شاهراه عظیم از خلیج فارس تا دریای خزر یاد شده و آمده است: «مقامات رسمی دولت امریکا تأیید می‌کنند که تظاهرات و بلوای اخیر دانشجویان دانشگاه تهران تغییری در برنامه کمک‌های خارجی امریکا به ایران پدید نیاورده است.»[xi]
نحوه تقسیم اراضی
حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی به خبرنگاران گفت: «طبق قانون اصلاحات ارضی هر کس مازاد به حد نصاب ده شش دانگ داشته باشد، اراضی وی بین زارعان تقسیم می‌شود. این یک قانون تمام است و ما به هیچ‌وجه درباره تقسیم اراضی، آشنا قایل نمی‌شویم، خواه مربوط به نخست‌وزیر باشد، خواه شخص دیگر، لزومی ندارد که نخست‌وزیر به ما نامه بنویسد که اراضی ایشان را تقسیم کنیم، بلکه به تدریج نوبت ایشان هم خواهد رسید.»[xii]
اعتراض مردم به صرفه‌جویی نکردن دولت
مجله تهران اکونومیست در زیر عنوان «عدم صرفه‌جویی دولت مورد گله اکثر مردم است»، آورده است: «می‌گویند اخیراً اتومبیل‌های تمام وزرا تبدیل به کرایسلر امپریال آخرین مدل شده است و این امر در دوره کابینه آقای دکتر امینی بسیار عجیب است. چرا که در این مواقع بحرانی، وزرا باید لااقل اینقدر فداکاری داشته باشند که به اتومبیل یکسال قبل یا اتومبیل‌های ارزان‌تر مدارا کنند.»[xiii]
تحویل تأسیسات نظامی «رینه» به مقامات نظامی ایران
از طرف مقامات نظامی و مستشاری امریکا در ایران، تأسیسات نظامی «رینه» طی تشریفات خاص تحویل مقامات نظامی ایران شد. تأسیسات مزبور در دامنه کوه دماوند قرار دارد.[xiv]
[i]ـ مرکز اسناد ریاست جمهوری ـ اسنادی از جنبش دانشجویی در ایران (۱۳57 - ۱۳22 ه.ش)؛ ج 1 ـ تهران ـ سازمان چاپ و ان‌ت‌ش‌ارات وزارت ف‌ره‌ن‌گ و ارش‌اد اسلامی ـ 1381 ـ ص 135.
[ii]ـ همان ـ ج 4 ـ ص 408.
[iii]ـ ملیون ـ ش 715 ـ 8/11/1340 ـ ص 1.
[iv]ـ اطلاعات ـ ش 10717 ـ 8/11/1340 ـ ص 17.
[v]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 259 ـ 9/11/1340 ـ ص 3 و 4.
[vi]ـ مرکز اسناد ریاست جمهوری ـ اسنادی از جنبش دانشجویی در ایران (۱۳57 - ۱۳22 ه.ش)؛ ج 1 ـ تهران ـ سازمان چاپ و ان‌ت‌ش‌ارات وزارت ف‌ره‌ن‌گ و ارش‌اد اسلامی ـ 1381ـ ص 107.
[vii]ـ اطلاعات ـ ش 10716 ـ 7/11/1340 ـ ص 17.
[viii]ـ اطلاعات ـ ش 10716 ـ 7/11/1340 ـ ص 17.
[ix]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 258 ـ 8/11/1340 ـ ص 9.
[x]ـ همان ـ ص 10.
[xi]ـ همان ـ ص 10 و 11.
[xii]ـ کیهان ـ ش 5568 ـ 7/11/1340 ـ ص 1.
[xiii]ـ تهران اکونومیست ـ ش 444 ـ 7/11/1340 ـ ص 4.
[xiv]ـ کیهان ـ ش 5568 ـ 7/11/1340 ـ ص 13.
