یکشنبه 8 بهمن 1340 / 21 شعبان 1381 / 28 ژانویه 1962

4 بازدید

تظاهرات دانشجویان در مشهد و پاریس

«حدود چهل دانشجوی ایرانی مقیم پاریس در برابر سفارت ایران در پاریس اجتماع کردند و علیه علی امینی، نخست‌وزیر و له محمد مصدق، نخست‌وزیر پیشین ایران تظاهرات کردند. پلیس دانشجویان را از اطراف سفارت ایران متفرق کرد.»[i]

در ایران هم سید جلال‌الدین تهرانی، استاندار خراسان در نامه‌ای به سپهبد امیرعزیزی، وزیر کشور از حرکت دانشجویان در شهر مشهد خبر داده آورده است: «دانشجویان به طرف بازار و صحن مطهر [حرم امام رضا (ع)] رفته بودند و چون ممکن بود وقایعی رخ دهد، قوای انتظامی در اطراف صحن مراقبت می‌کردند دانشجویان بعد از تظاهرات در صحن، از آنجا خارج شده و پس از خروج از بازار سرشور، عده‌ای از مغازه‌دارها از ترس اموال خود دکانشان را تعطیل و بعدازظهر بازکردند.»[ii]

وی افزوده است: «در مراجعت از بازار و صحن، عده‌ای از دانشجویان به طرف باغ نادری عازم بودند که قوای انتظامی به آنها اخطار داد و چون سعی کردند آنها را متفرق کنند، بین آنها و قوای انتظامی زد و خورد [پیش آمد] که در نتیجه سه نفر به صورت مختصر مجروح شدند.»[iii]

دسته‌بندی مخالفان دولت علی امینی

روزنامه اتحاد ملی مخالفان دولت علی امینی را به چهار دسته تقسیم کرده است: «1ـ جبهه ملی؛ اختلاف‌شان بر سر این است که چرا انتخابات را شروع نمی‌کنند. علاوه [بر این] معتقد است باید مبارزه کرد تا حکومت را به دست بگیرد. 2ـ باقی‌مانده حزب توده. 3ـ بازداشتیها و دوستان و خانواده آنها دسته مؤثری را تشکیل می‌دهند. 4ـ مالکان بزرگ که تز تقسیم املاک را که تاکنون فقط در حد حرف بوده تا اندازه‌ای در مرحله اجرا می‌بینند.»[iv]

تغییر فرمانده گردان چترباز

«به فرمان شاه، سرگرد منوچهر خسروداد به فرماندهی گردان چترباز منصوب و از امروز مشغول کار شد.»[v]

گردان چترباز در روز حادثه دانشگاه تهران وارد دانشگاه شد و به نظر رئیس دانشگاه «مناظر غیرقابل انتظار و بسیار دلخراشی» را به وجود آورد.

احتمال سقوط ایران به دامان کمونیسم

روزنامه سان دیاگو یونیون مصاحبه رابرت جیمز، مدیر سرویس خبری خود را با شاه منتشر کرد. محمدرضا پهلوی گفته است: «سقوط ایران به دامان کمونیسم به وحدت دنیای آزاد، از خاورمیانه گرفته تا مرکز افریقا و آسیای جنوب شرقی لطمه وارد خواهد کرد. حتی گرایش ایران به گروه کشورهای بی‌طرف نتایج غیرقابل تصوری در بر خواهد داشت. آرزو دارم که یک نسل مردم این کشور دارای زندگی عالی نظیر اروپاییان باشد و انتظار دارم که جمعیت ما در بیست سال به چهل میلیون نفر برسد، در این صورت می‌توانید فکر کنید که ارزش ایران پس از رسیدن به این هدف‌ها تا چه اندازه برای غرب زیاد خواهد بود.»[vi]

وی تأکید کرده است: «دولت ایالات متحده امریکا باید در ارزیابی ارزش سوق‌الجیشی ایران برای غرب تجدید نظر به عمل آورده و مسلم کند که ایران و سایر نقاط حساس در جنگ سرد فعلی، به بوته فراموشی سپرده نخواهند شد.»[vii]

محمدرضا پهلوی با اشاره به این که برای رسیدن به اهدافش به کمک‌های امریکا و کشورهای نیرومند غربی نیاز دارد گفته است: «البته وظیفه من نیست که به دولت امریکا تذکر بدهم که از چه کشوری پشتیبانی کند، ولی احساس می‌کنم می‌توانم این نکته را خاطرنشان سازم که ایران دارای ارزش استراتژیکی و امکانات فراوان است».[viii]

مخالفان نخست‌وزیر

دولت علی امینی رسماً اعلام کرد: «همه آقایان وزرا با اجرای اصلاحات ارضی به طرزی که در هیئت وزیران تصویب شده، متفقاً موافقت دارند.»[ix] علت این اقدام، انتشار اخباری مبنی بر اختلاف بین وزراء درباره لایحه اصلاحات ارضی بوده است.[x]

نخست‌وزیر در جمع عده‌ای از کارمندان دولت نیز به اصلاحات ارضی اشاره کرده و گفت: «درباره‌ اصلاح ارضی اگر قانون سابق عملی بود مگر مرض داشتیم که همان را اجرا نکنیم؟ اما شرایط آن قانون طوری بود که غیرممکن بود اجرا شود. متأسفم که همین هم‌طبقه‌های خودم که بیش از همه دشمن شخص من هستند فکر نمی‌کنند که این اصلاحات به نفع خودشان هم هست. محال است امروز جلو این اصلاحات را در دنیا گرفت. تأخیر در انجام آنها باعث می‌شود وضع مملکت به هم بخورد و خود آنها هم از بین بروند.»[xi]

نگرانی مالکان مراغه از قیمت‌گذاری املاک

حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی در مصاحبه‌ای مطبوعاتی گفت: «عده‌ای از ملاکین،‌ از جمله مالکان آذربایجان و بخصوص مراغه نگرانند که املاک آنها به قیمت واقعی قیمت‌گذاری نشود. زیرا صد برابر مالیاتی که هر ملک داده است باید قیمت آن باشد، ولی ممکن است به علت تقلباتی که در دادن مالیات شده، میزان قیمت ملک خیلی بیشتر از صد برابر مالیات آن باشد؛ بنابراین برای آن که حقوق مالکان پایمال نشود، با توجه به مطالعاتی که در اطراف حقوق مالکانه و سایر مشخصات هر ده می‌کنیم، ممکن است در ضرایب مالیاتی تغییراتی بدهیم و مثلاً به جای آن که اساس تعیین قیمت یک ملک، مالیات آن ضرب در صد باشد، ممکن است با توجه به اطلاعاتی که ما از میزان عواید مالکانه و غیره داریم، مالیات را در 120 تا 130 ضرب و یا کمتر و بیشتر بکنیم تا قیمت‌گذاری بیشتر صحیح باشد.»[xii]

خبرنگاری از وزیر کشاورزی پرسید: آیا اظهارات آن دسته از مالکانی که می‌گویند نزد مقامات روحانی علیه قانون [اصلاحات ارضی] اقداماتی را آغاز کرده و موفقیت به دست آورده‌اند، حقیقت دارد؟ وزیر پاسخ داد: ‌«تاکنون آقایان روحانیون به طور عام و علمای اعلام به طور خاص هیچ‌گونه اظهاری علیه قانون اصلاحات ارضی نکرده‌اند.»[xiii]

تبریک وزیر کشاورزی امریکا برای اجرای قانون اصلاحات ارضی

«اطلاع حاصل شد که اورویل فریمن، وزیر کشاورزی امریکا طی نامه‌ای آغاز اجرای قانون اصلاحات ارضی را در ایران به ارسنجانی تبریک گفته است. فریمن همراه نامه خود قسمت‌هایی از بعضی جراید امریکا را که در تأیید اجرای قانون اصلاحات ارضی در ایران مطالبی نوشته‌اند ضمیمه و ارسال کرده است.»[xiv]


[i]ـ بولتن خبرگزاری پارس (محرمانه) ـ ش 258 ـ 8/11/1340 ـ ص 5.

[ii]ـ مرکز اسناد ریاست جمهوری ـ اسنادی از جنبش دانشجویی در ایران (۱۳57 - ۱۳22 ه‌.ش‌)؛ ج 4 ـ تهران ـ س‌ازم‌ان‌ چاپ‌ و ان‌ت‌ش‌ارات ‌وزارت‌ ف‌ره‌ن‌گ‌ و ارش‌اد اس‌لام‌ی ـ 1381ـ ص 402.

[iii]ـ همان.

[iv]ـ اتحاد ملی ـ ش 698 ـ 10/11/1340 ـ ص 3.

[v]ـ ملیون ـ ش 716 ـ 9/11/1340 ـ ص 1.

[vi]ـ گاهنامه پنجاه سال شاهنشاهى؛ ج 2 ـ نشریه کتابخانه پهلوى ـ ص 1501.

[vii]ـ اطلاعات ـ ش 10725 ـ 17/11/1340 ـ ص 17.

[viii]ـ همان.

[ix]ـ کیهان ـ ش 5569 ـ 8/11/1340 ـ ص 16.

[x]ـ همان.

[xi]ـ اطلاعات ـ ش 10717 ـ 8/11/1340 ـ ص 17.

[xii]ـ همان ـ ص 20.

[xiii]ـ همان.

[xiv]ـ همان ـ ص 8.