یکشنبه 1 مرداد 1340 / 9 صفر 1381 / 23 ژوئیه 1961
9 بازدید
بازداشت نصرت‌الله امینى
نصرت‌الله امینى ـ شهردار تهران در زمان نخست‌وزیرى دکتر محمد مصدق ـ دستگیر شد. درباره علت دستگیرى او گفته شده که با جبهه ملى همکارى نزدیک و در جریان تظاهرات روز 30 تیر دست داشته است.[i]
آزادی آیت‌الله سیدمحمود طالقانى
امروز، شهربانى بالاخره توانست آیت‌الله سیدمحمود طالقانى را از بین دستگیرشدگان روزهاى اخیر خارج و آزاد کند.[ii] او معروف‌ترین عضو نهضت آزادى در میان دستگیرشدگان روز پنجشنبه (29 تیر) است. همین که دستگیرشدگان در ابن‌بابویه و مزار شهداى 30 تیر را سوار کامیون مى‌کردند، آیت‌الله سیدمحمود طالقانى هم به زور داخل کامیون شد و با آنها به شهربانى رفت. مأموران شهربانى، نه در این زمان و نه در زندان موقت شهربانى (تا امروز) حریف دور کردن وى از دستگیرشدگان، نشدند. مأموران دستور داشتند، آیت‌الله طالقانى را دستگیر نکنند.
تقدیر نخست‌وزیر از شهربانى به علت حفظ نظم شهر تهران
تیمسار سرلشکر نعمت‌الله نصیرى ـ رئیس کل شهربانى ـ به علت فعالیت در حفظ نظم شهر تهران در روز 30 تیر، از طرف نخست‌وزیر مورد تقدیر قرار گرفت.[iii]
حبس عده‌اى از دستگیرشدگان در زندان قزل‌قلعه
یک کمیسیون در شهربانى با شرکت افسران اداره اطلاعات شهربانى و سازمان اطلاعات و امنیت کشور تشکیل شد و درباره دستگیرشدگان روز جمعه (30 تیر) و سوابق آنها مذاکراتى به عمل آمد. یکى از نتایج این جلسه، تحویل عده‌اى از دستگیر شدگان بازجویى شده، به زندان قزل‌قلعه بود.[iv]
مذاکره سفیر شوروى در تهران با وزیر امور خارجه ایران
نیکلاى پکوف ـ سفیر کبیر شوروى در تهران ـ ساعت 10 صبح به وزارت امورخارجه رفت و تا ساعت یک بعدازظهر با وزیر خارجه ـ حسین قدس نخعى ـ مذاکره مى‌کرد. وزیر امورخارجه ایران درباره این مذاکره گفت: «درباره اظهارات رادیو مسکو و بعضى مسائل دیگر، ضمن مذاکرات، گِله شد... امروز نوبت گِله بود، چون ما ایشان را خواسته بودیم که گِله کنیم.»[v]
اعلامیه حزب توده درباره وقایع 30 تیر
امروز اعلامیه کمیته مرکزى حزب توده ایران، درباره حوادث روز 30 تیر، منتشر شد. این اعلامیه از «روز 30 تیر 1331» به عنوان روز قیام علیه تحریکات امپریالیزم و دربار و روز قیام و پشتیبانى از حکومت ملى و قانونى دکتر مصدق یاد کرده و به نقد رفتار حکومتى شاه و نخست‌وزیر فعلى او در روز 30 تیر پرداخته است.[vi] به عقیده کمیته مرکزى حزب توده ایران «هوشیارى مردم آزادی‌خواه و میهن‌پرست ایران که در نخستین روز کار دولت امینى، به فراست تشخیص دادند که این کالا کجایى است و فریب رنگ‌آمیزى آن را نخوردند و پرچم مطالبت را همچنان برافراشته نگاه داشتند، بالاخره وى را وادار کرد که نقاب عوام‌فریبى را از چهره بیفکند و خود را آن‌طور که هست، بنمایاند.»[vii]
این اعلامیه افزوده است: «هم‌وطنان عزیز... به هر وسیله‌اى که در دست دارید اعتراض کنید و صداى خود را به گوش سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌هاى دمکراتیک بین‌المللى برسانید...»[viii]
مقاله مفسر سیاسى روزنامه نیویورک تایمز درباره على امینى
امروز سالز برگر ـ مفسر سیاسى روزنامه نیویورک تایمز ـ مقاله تازه‌اى درباره اوضاع ایران با عنوان «انقلاب از بالا» به دست چاپ سپرد. او پس از چند مقدمه درباره خطر روسیه براى ایران، سیاست کمک گرفتن ایران از غرب و تثبیت اوضاع داخلى و اقتصادى و سیاسى ایران، نوشته است: «تئورى امینى این است که باید «انقلاب از بالا» را عملى کند و ایران را کاملاً سالم سازد و از این‌رو «دمکراسى تحمیلى»، فرمولى است که براى این کارها لازم است. این دمکراسى تحمیلى، یا آن گونه که نخست‌وزیر ایران آن را تعریف مى‌کند، این «دمکراسى با انضباط»، امروز اساس فلسفى دولت او را تشکیل مى‌دهد. امینى امیدوار است که در زیر چتر انضباط، اصلاحات وسیع ارضى و اقتصادى و مالى و فرهنگى را عملى سازد و بدین وسیله ریشه‌کن ساختن مصائب بزرگِ قدیمى ایران یعنى: فقر و تورم پول و بى‌سوادى را آغاز کند... انقلاب از بالا، مى‌خواهد علل نارضایى عمومى را، از بین ببرد و این هم، یک کار عظیم است.»[ix]
پرونده‌هاى مالکان بزرگ در ادارات کشاورزى
«اداره کل ثبت، به ادارات تابعه دستور داد: پرونده‌هاى مالکین بزرگ و آنها که مشمول قانون اصلاح ارضى مى‌شوند را در اختیار ادارات کشاورزى بگذارند تا با حضور نماینده ثبت، اطلاعات لازم را از پرونده مربوط کسب و مقدمات تقسیم املاک را فراهم کنند.»[x]
[i]ـ روزنامه مهر ایران ـ ش 1391 ـ 2/5/1340 ـ ص 1.
[ii]ـ محمدى، على ـ آیت‌الله طالقانى، ابوذر امام ـ ص 43.
[iii]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5413 ـ 1/5/1340 ـ ص 16.
[iv]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5413 ـ 1/5/1340 ـ ص 2.
[v]ـ همان.
[vi]ـ رادیو پیک ایران ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 109 ـ 7/5/1340 ـ ص 44.
[vii]ـ رادیو پیک ایران ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 109 ـ 7/5/1340 ـ ص 45.
[viii]ـ همان ـ ص 46.
[ix]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5415 ـ 3/5/1340 ـ ص 1.
[x]ـ روزنامه ملیون ـ ش 33 ـ 1/5/1340 ـ ص 1.
