شنبه 6 خرداد 1340 / 12 ذى‏‌الحجه 1380 / 27 مه 1961

6 بازدید

نامه هیئت علمیه تهران به نخست‌وزیر درباره نشریات مخالف دین

در جلسه عمومى هیئت علمیه تهران که امروز تشکیل شد، درباره بعضى از نشریات گمراه‌کننده و مخالف سنن دینى و شعائر ملى بحث و تبادل نظر شد. از جمله درباره انتشارات اخیر جمعیت «باهماد آذر آپادگان» (گروهى از کمونیست‌هاى افراطى) که در پریشانى افکار عمومى و تبلیغات زیان بخش فعالیت و اصرار دارند، مذاکره به عمل آمد و ضمن نامه‌اى به نخست‌وزیر، یادآورى شد که طبق مقررات موضوعه و قوانین کشورى، مرتکبین و ناشرین مى‌بایست تعقیب شده و مانع انتشار این گونه اوراق گمراه‌کننده بشود.[i]

 گزارش ساواک درباره ‌ دیدگاه‌ افراد وابسته به حزب توده

یکى از منابع ساواک، امروز در گزارش محرمانه‌ای اعلام کرد:

«این روزها که در اثر علل زیادى که مهم‌ترین آن‌ها وضع بد اقتصادى مردم و بیکارى روزافزون کارگران است، فعالیت جبهه ملى خود به خود علنى شده و بین مردم درباره آینده وضع ایران طبعا نظریات مختلفى هست... اکثر افراد وابسته به حزب منحله توده، چنین نظر دارند که با توافق ضمنى امریکا به‌طور حتم در آینده، جبهه ملى حکومت را در دست خواهد گرفت و خواه‌ناخواه اقداماتى در جهت منافع مردم و به ضرر طبقه حاکمه طرفدار امپریالیست‌ها، به عمل خواهد آورد. پس بد نیست که ما نیز دست به اقداماتى بزنیم که اگر هم نتوانستیم رهبرى حکومت آینده را در دست بگیریم، اقلاً مثل یک برادر یا شریک در حکومت سهیم و شریک باشیم... قبل از هر چیز بایستى شعارهاى مردم‌پسند و مخصوصاً شعار بى‌طرفى ایران را، که کاملاً براى همه طبقات قابل هضم است، بین مردم پخش و تبلیغ نموده که بدین وسیله هم مى‌توان افراد خودى را به تحرک واداشت و هم مردم را دور خود جلب و براى شعارهاى تندترى آماده ساخت...»[ii]

ملاقات محرمانه شاه با دو نماینده بانک‌هاى سوئیس

یک رادیوى مخالف حکومت پهلوى در شوروى خبر داد:

«دو نماینده مخصوص از طرف بانک‌هاى معروف سوئیس، براى ملاقات محرمانه با شاه، از برلن و ژنو وارد رُم شدند و عصر امروز با شاه ملاقات کردند. [این] ملاقات مربوط به رسیدگى به حساب‌هاى بانکى شاه در خارج است. قبلاً قرار بود شاه، شخصا براى رسیدگى به حساب بانکى خود برود، ولى به علل سیاسى مسافرت او به سوئیس عملى نشد.»[iii]

حضور على امینى در سازمان برنامه

ساعت 30/11 صبح امروز، على امینى ـ نخست‌وزیر ـ در سازمان برنامه حاضر شد و با روساى قسمت‌هاى مختلف این سازمان، مذاکره کرد. نخست‌وزیر در این مذاکره گفت:

«امروز مشغول هستیم، بلکه گوشت آبگوشتى مردم را تامین کنیم و اگر این کار را انجام دهیم خوب است، زیرا آنکه قادر است بیفتک بخورد، اشکالى ندارد کمى بیشتر بپردازد، ولى آنکه به گوشت آبگوشتى راضى است باید براى او این گوشت را تامین کرد و امیدواریم در این کار توفیق حاصل نماییم.»[iv]

 مذاکره خصوصى نخست‌وزیر و سفیر شوروى در ایران

نخست‌وزیر غروب امروز به جشن سفارت افغانستان رفت. نیکلاى پکوف ـ سفیرشوروى ـ و همه اعضاى سفارت شوروى نیز دعوت شده بودند. گفت‌وگوى على امینى و سفیرشوروى، قابل‌توجه بود. نیکلاى پکوف در پایان این مذاکره خصوصى گفت:

«ما سیاست دوستى با ایران را تعقیب مى‌کنیم و خواهان دوام استقلال ایران هستیم. در دنیاى امروز همه باید براى صلح و پیشرفت اوضاع ممالک مختلف همکارى کنند.»[v]

 اعتراض سخن‌گوى جبهه ملى ایران به سخنگوى دولت

امروز کشاورز صدرـ سخنگوى جبهه ملى ـ اظهار داشت:

«متأسفانه آقاى [حسن] ارسنجانى ـ وزیر کشاورزى و سخن‌گوى دولت ـ در ضمن مصاحبه مطبوعاتى خود در تاریخ دوم خرداد، به روزنامه اومانیته پاریس، ارگان حزب کمونیست فرانسه، استناد کرده است که میتینگ عظیم جبهه ملى در [میدان] جلالیه [در روز 28 اردیبهشت ماه] به حکایت روزنامه مزبور به رهبرى حزب کمونیست اداره شده است. جبهه ملى به هیچ‌وجه نمى‌تواند این تهمت ناروا را که به جبهه ملى و بیش از صد هزار نفر مردم وطن‌خواه وارد شده است، تحمل نماید... عجیب است، خبر میتینگ عظیم جبهه ملى را حتى کوتاه و مختصر در رادیو نمى‌گویند، ولى مندرجات روزنامه کمونیستى را علیه جبهه ملى از رادیو به گوش جهانیان مى‌رسانند... جبهه ملى چنان که در ماده سوم اساس‌نامه خود پیش بینى کرده است، صریحا اعلام مى‌دارد که با افراد و جمعیت‌ها و سازمان‌هاى وابسته به سیاست‌هاى خارجى و متکى به آن‌ها سازش نخواهد داشت. مطابق اظهار خود آقاى ارسنجانى، روزنامه امانیته مورد استناد، در روز هفده ماه مه که مطابق با روز چهارشنبه 27 اردیبهشت 1340 مى‌شود به چاپ رسیده است و روز هجده ماه مه مطابق روز پنجشنبه 28 اردیبهشت، ساعت پنج بعدازظهر، میتینگ جبهه ملى آغاز شده است. ملاحظه مى‌فرمایید! هنوز روز برگزارى میتینگ نرسیده بود که روزنامه اومانیته، با تحریک مخالفین جبهه ملى، برگزارى میتینگ جبهه ملى را به کمونیست‌ها نسبت مى‌دهد. این خود دلیل بى‌اساسى تهمت وارد بر جبهه ملى است...»[vi]

 اطلاعیه دولت درباره کمیسیون مطبوعات

امروز از طرف دولت اطلاعیه‌اى درباره کار کمیسیون مطبوعات منتشر شد. در این اطلاعیه به ماموریت اصلى کمیسیون مطبوعات، یعنى نظارت دایم بر وضع جراید و چند ماده و بند قانون مطبوعات در این باره اشاره شده است.[vii]

 تحصن مدیران جراید و پیام نخست‌وزیر

آخر وقت ادارى امروز 38 نفر از مدیران جراید روزانه و هفتگى که در حال انتشار هستند، به انجمن روزنامه‌نگاران رفتند و در آنجا تحصن کردند. تحصن مدیران جراید به‌عنوان اعتراض به تصمیمى است که گفته مى‌شود براى لغو امتیاز بعضى جراید گرفته شده است.[viii] اما مقارن ساعت نه بعدازظهر، نخست‌وزیر به وسیله عباس مسعودى ـ مدیر روزنامه اطلاعات و رئیس هیئت مدیره انجمن مطبوعات ـ پیام فرستاد که دولت هیچ‌گونه اقدام حادى که مخالف با قانون باشد، نخواهد کرد و هیچ‌گونه مشکلى براى مطبوعات به وجود نخواهد آمد. لذا متحصنین تا روشن‌شدن جریان به احترام نخست‌وزیر موقتا از تحصن خارج شدند.[ix]

 سخنان حسن ارسنجانى در نشست کشاورزی و اصلاحات ارضی

ساعت پنج بعدازظهر امروز، حسن ارسنجانى ـ وزیرکشاورزى ـ در نشستى به‌مناسبت آغاز فصل نوین کشاورزى و اصلاحات ارضى و تشکیل کنفرانس روساى کشاورزى استآن‌ها، گفت:

«عده‌اى در همدان براى جلوگیرى از تصمیمات دولت در زمینه اصلاحات ارضى، ایجاد تشنج در بین زارعین کرده‌اند و عده‌اى از کسانى که وارد دسته‌هاى سیاسى مى‌شوند نیز، نظرى جز منافع شخصى ندارند و اینها هستند که دلشان مى‌خواهد مرتباً لیست شهدا و مقبره شهدا درست کنند. به جاى این کارها باید مردم را بیدار کرد و وادار به فعالیت مثبت نمود و هر کس، باید به اندازه امکان خودش در راه مملکت فداکارى کند و از هیچ گونه کوششى خوددارى ننماید. باید در سیاست «به من چه» و «به تو چه» را کنار گذاشت و خلاصه باید طرز تفکر جوانان را که در همه قضایا از جنبه منفى آن نگاه و بحث مى‌کنند، تغییر داد و وظیفه افراد روشنفکر و تحصیل‌کرده در این زمینه بیشتر است.»[x]

 اجتماع کارگران نانوایی‌هاى تهران در میدان شاه

کارگران نانوایی‌هاى تهران در محل سندیکاى خود واقع در میدان شاه اجتماع کردند. 1200 کارگر نانوایى تهران اعلام کردند که اگر دولت به تقاضاى پنج ساله آن‌ها رسیدگى نکند، از روز بیستم خرداد اعتصاب خواهند کرد. تقاضاى کارگران نانوایى عبارت است از دستمزد اضافى و یک روز تعطیل در هفته و اجراى قانون کار و بیمه‌هاى اجتماعى کارگران.

در تهران، جمعا 1700 نانوایى وجود دارد که پانزده هزار کارگر در آن‌ها براى دومیلیون نفر جمعیت شهر تهران نان تهیه مى‌کنند.[xi]


[i]ـ روزنامه وظیفه ـ ش 175 ـ 13/3/1340 ـ ص 1.

[ii]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک ج 1: زمینه‌ها ـ تهران- 1378- ص 331 و 332.

[iii]ـ رادیو صداى ملى ایران ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 58 ـ 9/3/1340 ـ ص 32.

[iv]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5366 ـ 6/3/1340 ـ ص 15.

[v]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10514 ـ 7/3/1340 ـ ص 21.

[vi]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10514 ـ 7/3/1340 ـ ص 1.

[vii]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5366 ـ 6/3/1340 ـ ص 16.

[viii]ـ همان ـ ص 1.

[ix]ـ روزنامه فرمان ـ ش 2841 ـ 7/3/1340 ـ ص 1.

[x]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5367 ـ 7/3/1340 ـ ص 1.

[xi]ـ همان ـ ص 13.