شنبه 10 آذر 1341 / 3 رجب 1382 / 1 دسامبر 1962
3 بازدید
اعلام رسمى الغاى تصویب‌نامه انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى در مطبوعات
صبح امروز نخست‌وزیر به اعتراضات مردم، علما و مراجع پاسخ داد. علم ابتدا به وجود قانونى اذعان کرد که در صدر مشروطیت تصویب شده و مقررات انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى را روشن ساخته است. اما تأکید کرد غالب موارد قانون مصوب صدر مشروطیت، به علت وضع قوانین بعدى نسخ شده است. وى سپس کوشید با اشاره به قوانینى که در زمان دکتر مصدق (11 آبان 1331) و زمان صدرات علا، براى انتخابات شهردارى‌ها تصویب شده بود و در آن بانوان در انتخاب‌کردن و انتخاب‌شدن محدودیتى نداشتند، نشان دهد که دولت هیچ سوءنیتى در تصویب‌نامه جدید نداشته است. وى گفت: «فکر ما این بود که انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى مربوط به عمران و آبادى استان‌ها و شهرستان‌هاست و نظیر انجمن شهر است و مقررات مربوط به انتخابات آن نباید با مقررات مشابه در قانون انتخابات انجمن شهر متفاوت باشد و چون سابقاً مقررات مزبور مورد اعتراض واقع نشده بود تصور کردیم که موضوع از عرفیات است و عدم منع بانوان از دخالت در امور مربوط به عمران و آبادى شهر و استان مربوط به خودشان اشکالى نخواهد داشت». علم با اشاره به این که «متن تصویب‌نامه از چند جهت مورد اعتراض آقایان علمای اعلام قرار گرفت»، کوشید ثقل اعتراضات علما را بر محور حضور زنان متمرکز کند. وى گفت «دو مورد از اعتراضات ناشى از عدم وضوح عبارت تصویب‌نامه بود. یکى شرط اسلام در انتخاب‌شونده و انتخاب‌کننده و دیگرى مسئله سوگند منتخبین که در متن تصویب‌نامه کتاب آسمانى قید شده بود و آقایان علمای اعلام مى‌خواستند که تصریح به کلام‌اللّه مجید شود». اما در مورد سوم یعنى «عدم منع بانوان از شرکت در انتخابات» موضوع به کمیسیون ویژه‌اى ارجاع شد. علم اضافه کرد هنوز کمیسیون مزبور نتایج مطالعات خود را گزارش نداده بود که دولت تصمیم گرفت انتخابات مجلس شوراى ملى را جلو بیندازد و چون انتخابات انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى به علت طولانى بودن، پس از افتتاح مجلس شوراى ملى انجام خواهد گرفت، در نتیجه مقررات مربوط به آن نیز باید از تصویب مجلس بگذرد و بدین ترتیب دولت از اجراى آن چشم‌پوشى کرد. اما چون حضرات علمای اعلام ابراز نگرانى کرده بودند، دولت تصویب نمود که مقررات تصویب‌نامه مورخ 16 مهر 1341 قابل اجرا نخواهد بود. وى سپس متن تلگراف به علما و مراجع را در اختیار خبرنگاران قرار داد. وى همچنین از آقایان علما تشکر کرد که در حفظ امنیت کوشیده‌اند و با صدور اعلامیه، به دستجات منحرفى که همیشه در پى فرصت هستند مجال سوءاستفاده نداده‌اند.[1]
انتشار متن تلگراف آیت‌اللّه بهبهانى
آیت‌اللّه محمد صدوقى، با صدور اعلامیه‌اى متن تلگراف آیت‌اللّه بهبهانى را درباره لغو مصوبه دولت منتشر گردانید.[2]
حمایت نهضت آزادى از قیام روحانیت
نهضت آزادى ایران با صدور اعلامیه‌اى از قیام روحانیت علیه تصویب لایحه انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى پشتیبانى کرد.[3]
درخواست رئیس ساواک از ریاست شهربانى
پاکروان (رئیس ساواک)، از ریاست شهربانى کل کشور خواست محل سکونت متهمین آزاد شده سازمان نظامى حزب توده را به اداره دادرسى ارتش اعلام گرداند.[4] این افراد به دنبال عفو سالیانه شاه آزاد شده‌اند.
دیدار نخست‌وزیر ایران با سفیران لهستان، انگلستان و ایتالیا
پیش از ظهر امروز علم با سفیران لهستان[5]، انگلستان و ایتالیا دیدار کرد. در خبر رسمى اعلام شد که در این ملاقات‌ها طرفین درباره توسعه روابط سیاسى و اقتصادى مذاکره کردند.[6] سفیر لهستان به اتفاق وزیر بازرگانى با نخست‌وزیر ملاقات کرد. طرفین در این دیدار درباره قراردادهاى اقتصادى و تجدیدنظر در سهمیه واردات و صادرات ایران و لهستان به گفتگو پرداختند.[7]
تصویب لایحه فروش سهام کارخانجات دولتى
هیئت دولت بنابه پیشنهاد وزارت کشاورزى و موافقت وزارت صنایع و معادن، لایحه فروش سهام کارخانجات دولتى را براى تأمین قسمتى از اعتبارات اجراى قانون اصلاحات ارضى تصویب کرد.[8] ارسنجانى گفت ظرف هفته آینده مجمع عمومى شرکت واحد کارخانجات دولتى را تشکیل مى‌دهیم.[9]
دیدار استاندار کردستان با نخست‌وزیر
امروز سرتیپ امین‌آزاد (استاندار کردستان) در دیدار با علم، گزارشى از تحریکات علیه اجراى قانون اصلاحات ارضى را به اطلاع نخست‌وزیر رساند.[10] گفته مى‌شود قرار است همه استانداران براى کسب آموزش‌هاى لازم به تهران بیایند.[11]
دستگیرى یک نفر از طایفه نمدى استان فارس
صفر کوارى یکى از متمولین طایفه نمدى امروز در منزل کوهستانى خود دستگیر شد. ژاندارمرى قبلاً او را احضار کرده بود ولى کوارى به احضار ژاندارمرى ترتیب اثر نداد. گفته مى‌شود قاتلین ملک‌عابدى، چندى در منزل کوارى پناه گرفته بودند و او از آنها پذیرایى کرده بود.[12]
آگهى اجراى اصلاحات ارضى در کرمان، بم و رفسنجان
گزارش‌ها حاکى است اجراى قانون اصلاحات ارضى در اکثر نقاط کشور دنبال مى‌شود. امروز نوبت اول آگهى اجراى قانون اصلاحات ارضى در کرمان، بم و رفسنجان انتشار یافت.[13]
پیش‌بینی روزنامه دنیا از انتخابات مجلس شورای ملی
روزنامه دنیا طى یادداشتى پیش‌بینى کرد چنانچه انتخابات مجلس برگزار شود بیشتر زارعین به نمایندگان مورد حمایت ارسنجانى رأى خواهند داد. در این یادداشت مهم‌ترین ویژگى انتخابات آینده، عدم تفوق مالکان بزرگ بر زارعین معرفى شده است.[14]
عملیات اکتشافى شرکت پان امریکن در فلات قاره
صبح امروز پرخیده (رئیس هیئت مدیره شرکت نفت پان امریکن)، طى مصاحبه‌اى گفت: کار شرکت هایى که طبق قرارداد در ایران فعالیت دارند، اکتشاف و بهره‌بردارى است. وى گفت در مرحله استخراج، قیمت نفت رسمى بر اساس نرخ مشابه در خلیج فارس محاسبه مى‌شود. به گفته پرخیده تاکنون شرکت پان امریکن در منطقه نزدیک خارک و وسط خلیج‌فارس فعالیت داشته است. وى گفت در منطقه خارک، موفقیت کامل حاصل شده، و علاوه بر سه چاه حفر شده، پنج چاه دیگر نیز باید حفر شود. به زعم پرخیده براى توسعه عملیات نفتى به رقمى بالغ بر 28 میلیون دلار اعتبار نیاز است.[15] روزنامه دنیا با اشاره به عملیات اکتشافى شرکت پان امریکن نوشت: بالاخره پس از دو سال مطالعه، معلوم شد چاههاى نفت فلات قاره ایران از جمله چاههاى غنى و پر برکت تجارتى است. در این یادداشت ادعا شده تاکنون بیش از ده چاه از طرف شرکت‌هاى نفت پان امریکن و ایران و ایتالیا در خلیج فارس حفر گردیده و هشت چاه به منابع اصلى نفت رسیده است.[16]
موافقتنامه ترانزیتى ایران و افغانستان
مذاکرات ایران و افغانستان بر سر اجراى موافقتنامه ترانزیتى که از 22 آبان آغاز شده بود امروز به پایان رسید و طرفین به توافق رسیدند. در بند اول توافقنامه آمده است نمایندگان وزارت تجارت افغانستان در خرمشهر و مشهد علاوه بر وظایف مندرج در موافقتنامه ترانزیت، مى‌توانند نسبت به انجام تشریفات گمرکى و ترخیصى کالاهاى ترانزیتى افغانستان نیز اقدام کنند. این موافقتنامه در ده ماده تنظیم شده است.[17] وزارت بازرگانى براى تسهیل در اجراى قرارداد ترانزیت ایران و افغانستان تصمیماتى گرفته و از جمله موافقت کرده که مأموران افغانى به جاى آنکه تضمین نقدى و یا بانکى براى کالاهاى ترانزیتى بدهند یک تضمین کتبى دولت افغانستان را ارایه دهند.[18]
تشکر رئیس جامعه شیعیان لبنان از مقامات ایران
رشید بیضون (رئیس جامعه شیعیان لبنان) پس از عزیمت به بیروت، طى تلگرافى به سیدمحمد موسوى واعظ تهران، از میهمان‌نوازى مقامات مذهبى، دولت و ملت ایران تشکر کرد.[19]
انتخاب اوتانت به دبیرکلى سازمان ملل متحد
امروز شوراى امنیت سازمان ملل با اکثریت آرا، اوتانت را براى یک دوره دیگر به دبیرکلى خود برگزید. رأى شوراى امنیت، راه را براى مجمع عمومى در تعیین اوتانت به سمت دبیرکلى هموار کرده است.[20]
[1]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2790 ـ 10/9/1341 ـ ص 1 و 4.
[2]ـ اسناد انقلاب اسلامى ـ ج 2 ـ تهران ـ مرکز اسناد انقلاب اسلامی ـ 1374 تا 1375ـ ص 55.
[3]ـ کرباسچى ـ غلامرضا ـ هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی ـ ج 1 ـ تهران ـ بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی ـ 1371ـ ص 113.
[4]ـ چپ در ایران به روایت اسناد ساواک ـ ج 6 ـ تهران ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات ـ 1382 ـ ص 362.
[5]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 816 ـ 10/9/1341 ـ ص 8.
[6]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2790 ـ 10/9/1341 ـ ص 4.
[7]ـ همان ـ ص 1.
[8]ـ ماهنامه بانک مرکزى ایران ـ ش 16 ـ دى 1341 ـ ص 445.
[9]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 816 ـ 10/9/1341 ـ ص 5.
[10]ـ روزنامه مرد مبارز ـ ش 674 ـ 11/9/1341 ـ ص 4.
[11]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 817 ـ 11/9/1341 ـ ص 8.
[12]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10964 ـ 11/9/1341 ـ ص 17.
[13]ـ همان.
[14]ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 210 ـ 11/9/1341 ـ ص 5 و 6.
[15]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10963 ـ 10/9/1341 ـ ص 20.
[16]ـ مجله تهران اکونومیست ـ ش 478 ـ 10/9/1341 ـ ص 14.
[17]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2798 ـ 19/9/1341 ـ ص 3.
[18]ـ روزنامه بورس ـ ش 341 ـ 22/9/1341 ـ ص 4.
[19]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5819 ـ 10/9/1341 ـ ص 15.
[20]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2790 ـ 10/9/1341 ـ ص 4.
