سهشنبه 27 تیر 1340 / 4 صفر 1381 / 18 ژوئیه 1961
8 بازدید
اعلامیه‌های مخالف تظاهرات روز سى تیر
امروز اعلامیه‌هایى از طرف جمعیت‌ها و محافل مختلف اجتماعى تهران منتشر شد که در آنها به مردم توصیه شده بود از هر گونه تظاهرات در روز سى‌ام تیرماه خوددارى کنند.[i]
ممنوعیت تظاهرات و اجتماع در روز سى تیر
نعمت‌الله نصیرى ـ رئیس شهربانى کل کشور ـ با انتشار اطلاعیه‌اى، اعلام کرد:
«چون به مقامات انتظامى کشور، اطلاعات موثقى درباره قصد اخلال عمال اجانب در تظاهرات سى‌ام تیر رسیده است و همچنین گزارش رسیده است که جمعیت‌ها و احزاب گوناگون به عنوان مخالف و موافق با نظریات یکدیگر، قصد اخلال و زدوخورد در میدان جلالیه دارند و شهربانى کل کشور نظر به وظیفه‌اى که در حفظ امنیت شهر و تامین آسایش و رفاه مردم تهران دارد، نمى‌تواند ناظر این قبیل اقدامات که برخلاف مصالح مردم و مملکت است، باشد. على‌هذا بدین وسیله به اطلاع عموم جمعیت‌ها و احزاب مى‌رساند که هرگونه تظاهر و اجتماع در روز سى‌ام تیرماه ممنوع است و متخلفین به شدت تنبیه خواهند شد.»[ii]
واکنش حزب توده به تظاهرات روز سى تیر از نگاه ساواک
مأمور ویژه ساواک امروز به بررسى واکنش حزب توده در برابر تظاهرات روز سى تیر پرداخت. او از اردشیر فرهنگ ـ دبیر فرهنگ و عضو قدیمى حزب توده ـ شنید که این حزب به منظور غافلگیرکردن مخالفان خود و محاسبه جوانب امر، ابلاغ آخرین تصمیم درباره تظاهرات و نحوه عملیات مربوط به آن را تا ساعات نزدیک شب سى‌ام تیر، به افراد عادى حزب اطلاع نمى‌دهد، ولى از هم‌اکنون به رابط‌ها و مسئولین حزبى فرمان آماده‌باش داده شده است. احمد گنجه‌اى ـ عضو حزب توده ـ هم به مأمور ویژه ساواک گفت که از طرف حزب به مسئولین واحد ابلاغ شده که شب سى‌ام تیر به هر طریق که مقدور گردد، از اخبار آخرین برنامه رادیوى پیک ایران استفاده کنند، چون آخرین تصمیم حزب و همچنین دستورات لازم از طریق این بخش خبرى ابلاغ خواهد شد.[iii]
بازداشت چند عضو جبهه ملى و نهضت آزادى ایران
ساواک امروز چند عضو جبهه ملى و مؤسس نهضت آزادى ایران را بازداشت کرد. گفته مى‌شد على امینى ـ نخست‌وزیر ـ چند بار به آنان پیغام داده که از برگزارى میتینگ منصرف شوند، ولى قبول نشده است. ساواک یدالله سحابى، مهدى بازرگان و عباس شیبانى را دستگیر کرد و به زندان قزل‌قلعه برد.[iv]
عدم اعتقاد نخست‌وزیر به صنعتى شدن کشور
على امینى ـ نخست‌وزیر ـ امروز در جمع عده‌اى از مالکین نقاط مختلف ایران گفت:
«تمام اتکاء برنامه سوم ما به کشاورزى است و اى کاش این کار را پیشینیان ما شروع کرده بودند. بنده صریحاً بگویم که به صنعتى کردن مملکت هیچ‌گونه اعتقادى ندارم. البته صنایعى که با کشاورزى رابطه داشته باشد باید تقویت بشود. ولى صنایع سنگینى که به درد ما نمى‌خورد و صرفا روى چشم، هم‌چشمى هست باید مطرود شود. بنده معتقدم اگر به جاى این سدهاى بزرگ تاکنون قنات مى‌زدیم و سدهاى کوچک مى‌بستیم، خیلى بهتر بود، البته اشتباهى شده و باید جبران شود.»[v]
جلسه وزیر کار و نمایندگان کارگران نفت جنوب با نخست‌وزیر
ساعت 12 امروز عطاالله خسروانى ـ وزیر کار ـ همراه نمایندگان کارگران نفت جنوب، با نخست‌وزیر جلسه داشتند. موضوع جلسه تعیین حداقل دستمزد کارگران بود که 43 روز از طرح آن به عنوان خواسته‌هاى کارگرى مى‌گذرد. در این مدت جلسه‌هاى متعددى در این باره تشکیل شد. وزیر کار پس از جلسه امروز گفت که مذاکرات بین طرفین به نتیجه مطلوب رسید و خواسته‌هاى کارگران تامین شده است، اما از اعلام حداقل دستمزد کارگران خوددارى کرد. در حاشیه این جلسه، یک مقام مطلع گفت که ممکن است، به جاى اضافه دستمزد، به کارگران نفت جنوب، کمک‌هاى غیرنقدى شود.[vi]
تشکر نخست‌وزیر از انجمن مطبوعات ایران
ساعت 6 بعدازظهر امروز، على امینى ـ نخست‌وزیر ـ در انجمن مطبوعات براى جمعى از مدیران مطبوعات و نویسندگان و خبرنگاران داخلى و نمایندگان خبرگزاری‌هاى خارجى سخنرانى کرد. او در این سخنرانى به اعلامیه انجمن مطبوعات ایران در مورد لزوم خوددارى از تظاهرات در روز سى‌ام تیرماه اشاره و به این خاطر از انجمن تشکر کرد. امینى گفت:
«در هر اجتماعى، اقلیتى ممکن است وجود داشته باشد که زیر بار حرف حساب نروند، این مسئله فوق‌العاده یا عمل خارق‌العاده‌اى نیست. اگر اکثریت مردم در برابر این عوامل متحد و یکپارچه باشند دیگر دخالت دولت لازم نیست.»[vii]
[i]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10557 ـ 27/4/1340 ـ ص 1.
[ii]ـ روزنامه ملیون ـ ش 31 ـ 28/4/1340 ـ ص 4.
[iii]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک (ج1: زمینه ها)-تهران-1378 ـ ص 350.
[iv]ـ خاطرات عزت‌الله سحابى ـ واحد تاریخ شفاهى دفتر ادبیات انقلاب اسلامى ـ ص 134 تا 137.
[v]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5410 ـ 28/4/1340 ـ ص 1 و 13.
[vi]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5409 ـ 27/4/1340 ـ ص 16.
[vii]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10558 ـ 28/4/1340 ـ ص 5 و 6.
