یکشنبه 19 آذر 1340 / 1 رجب 1381 / 10 دسامبر 1961

5 بازدید

تشکر نخست‌وزیر از صبر و تحمل بازرگانان در مشکلات اقتصادی

على امینى امروز در مراسم ساختمان دو باب دبستان در جاده کرج شرکت کرد و گفت: از عموم آقایان بازرگانان که در نهایت بردبارى و صبر و شکیبایى وضع اقتصادى را در این چند ماه تحمل کرده[اند ]بسیار سپاسگزار مى‌باشم و امیدوارم در آتیه خیلى نزدیک آسایش اقتصادى را به دست آوریم.[i]

گزارش رئیس دانشکده فنى دانشگاه توکیو درباره مشکلات مسکن در ایران

امروز گزارش مربوط به مشکلات مسکن در ایران، توسط آقاى شیگئوتانى - رئیس دانشکده فنى دانشگاه توکیو - منتشر شد. در این گزارش آمده است: چهل درصد خانوارهاى شهرنشین ایران در واحدهاى مسکونى یک اتاقى و هفتاد درصد آنها در واحدهاى مسکونى یک یا دو اتاقى زندگى مى‌کنند. در تبریز فقط شانزده درصد خانوارها در واحدهاى مسکونى یک اتاقى زندگى مى‌کنند. در حالى که در آبادان - خرمشهر 65 درصد در واحدهاى مسکونى یک اتاقى زندگى مى‌کنند. درآمد 95 درصد خانوارهاى شهرى که در واحدهاى مسکونى یک اتاقى زندگى مى‌کنند از 75 هزار ریال در سال کمتر است.

65 درصد خانه‌ها، اعم از شهرى و روستایى، از گل و خشت ساخته شده‌اند و به طور کلى از نوع پست مى‌باشد. فقط یک چهارم خانوارهاى شهرى داراى آب جارى و در حدود یک دوم داراى برق مى‌باشند. در مناطق شهرى در حدود 58 درصد واحدهاى مسکونى شخصى، 31 درصد اجاره‌اى و یازده درصد، واحدهاى بدون پرداخت اجاره مى‌باشد. واحدهاى مسکونى شخصى از بیست درصد در آبادان - خرمشهر تا تقریبا نود درصد در خرمدره مى‌باشد. تعداد متوسط نفرات هر خانوار در مناطق روستایى (78/4) نزدیک به تعداد متوسط نفرات هر خانوار در مناطق شهرى (73/4) است.

هزینه‌هاى مربوط به مسکن، یکى از مخارج عمده خانوارها را تشکیل مى‌دهد. در تهران نسبت آن به کل مخارج 7/22 درصد و نسبت هزینه خالص مسکن (که شامل مبلمان و دیگر هزینه‌هاى داخلى خانه نمى‌شود) 4/15 درصد است. این نسبت‌ها در شهرهاى کوچک به ترتیب 5/15 درصد و 4/8 درصد مى‌باشد. نسبت کل هزینه‌هاى مربوط به مسکن به کل مخارج براى خانوارهایى که درآمد سالیانه‌شان 75 هزار ریال و یا بیشتر است، در شهرهاى کوچک تقریبا ثابت مى‌باشد. این درصد در طبقات با درآمد کمتر از 75 هزار ریال با کاهش درآمد تنزل فاحش مى‌کند. به علت سنگینى مخارج فعلى ساختمان و نرخ بهره، طبقات با درآمد کم به سختى مى‌توانند وضع مسکن خود را بهبود دهند. قسمت اعظم ایجاد مسکن در ایران به همت سرمایه‌گذاران خصوصى انجام گرفته است. کمک اصلى دولت از طریق وام‌هاى مسکن به وسیله بانک رهنى و وام‌هاى ساختمانى از طرف بانک ساختمانى بوده است. سازمان بیمه‌هاى اجتماعى و بانک بیمه نیز جدیدا اقداماتى به منظور تهیه مسکن براى کارگرهاى بیمه شده به عمل آورده‌اند. لیکن دولت ایران سیاست کلى به منظور تهیه مسکن اتخاذ نکرده است. کل تقاضا براى مسکن در 25 سال آینده به هفت میلیون و 420 هزار واحد تخمین زده شده است.[ii]

مقاله  نیویورک تایمز درباره طبقه جدید ایران

روزنامه کیهان از امروز، چاپ ترجمه فارسى مقاله‌اى از هریسون سالیسبورى - مفسر معروف نیویورک تایمز - را آغاز کرد. در این مقاله آمده است: طبقه جدید [در ایران] جماعتى هستند عجول و شتابان که بى‌محابا پیش مى‌روند. کنار مى‌زنند. تشنه سود بردن و قدرت به دست آوردن‌اند. و با اصرار مایل به از میان برداشتن مبانى فئودالى قدیمى کشورند. زیرا این مبانى با تمایلات و علایق طبقه متوسط جور در نمى‌آید. براى میلیونرهاى نوکیسه و کارخانه‌داران ایران هیچ‌چیز ناگوارتر از کمونیسم نیست. ایشان مقام و منزلت امروزى خود را مدیون ترقى سریع و ظهور رونقى هستند که کمک‌هاى امریکا و درآمد نفت در شش سال گذشته در اقتصاد ایران پدید آورده است. ایشان بر فراز کف شامپانى این رونق، یک‌شبه به اوج کنونى رسیده‌اند. ولى ایشان همان‌قدر که از کمونیسم منزجرند، به همان اندازه نیز از ناتوانى خود در استفاده از قدرت نویافته خویش در تحکیم سیاست‌ها و خط‌مشی‌هاى جدید، ناراضى و در عذاب‌اند.[iii]

      ایران غرق آهن‌آلات

سالیسبورى، مفسر نیویورک تایمز که اخیراً به ایران آمده در مقاله‌ای با عنوان تغییر و تحول در ایران نوشته است: طبق محاسبه یک عالم اقتصاد خارجى، اکنون معادل مبلغى در حدود شصت میلیون دلار ماشین‌آلات راه‌سازى در ایران موجود است. اکثر این وسایل ساخت امریکاست و به صورت اعتبار چهارساله به مقاطعه‌کاران ایرانى فروخته شده است. فعالیت راه‌سازى اکنون رو به نقصان است و اینکه چگونه مقاطعه‌کاران موفق خواهند شد بهاى ماشین‌آلات خود را بپردازند، خود معمایى است.

احتمالاً تحمل قسمت عمده این زیان بر دوش بانک صادرات و واردات امریکا خواهد بود که این اعتبارها را ضمانت کرده است. طبق اطلاعات موثق، اکنون چهل هزار دستگاه گیرنده تلویزیون در انبارهاى ایران موجود است. البته فروش تلویزیون حتى در سال پررونق 1960 [1339] از ده هزار دستگاه تجاوز نکرد. همچنین گفته مى‌شود که یکصد هزار یخچال برقى که بیشتر آن در بنادر خلیج‌فارس انبار شده است، موجود است. موجودى اتومبیل‌هاى وارد شده که در گمرک مانده، آن‌قدر زیاد است که محوطه‌هاى بسیار عظیمى را در هواى آزاد براى جا دادن آنها اختصاص داده‌اند. ظاهراً موجودى اتومبیل براى چهار سال کشور کافى است. در مارس 1960 [اسفند 1338] ارزش موجودى یخچال و تلویزیون و دستگاه تهویه و رادیو و ضبط صوت در انبارهاى گمرک ایران معادل بیست میلیون دلار تخمین زده مى‌شد. ولى یک سال بعد این رقم پانزده درصد افزایش یافت.[iv]

روابط و مناسبات ایران و امریکا

در بخشی  از مقاله نیویورک تایمز درباره روابط ایران و آمریکا آمده است:

- ایران سرزمین آشفته‌اى است. مردم و کشاورزان آن، هنگامى که شاهنشاه ایران را مى‌بینند فریاد شادى مى‌کشند. ولى اغلب مردم برنامه‌ها و اقدامات دولت را با دیرباورى و طعن تلقى مى‌کنند.

- هرچند هیچ یک از قشرهاى آراء و افکار عمومى در ایران تغییرى در وضع این کشور را در آینده نزدیک پیش‌بینى نمى‌کنند، افراد معدودى بیش، حاضر به اظهارنظر درباره تاریخ احتمالى و چگونگى کوشش طبقه متوسط براى به دست آوردن قدرت نیستند. ولى البته هیچ‌گونه دلیلى در دست نیست که این کوشش توأم با شدت عمل یا روش‌هاى ضدمشروطه باشد. ولى به عقیده بسیارى، هرچه بیشتر سردیگ را روى آن نگه دارند، خطر ترکیدن آن بیشتر خواهد شد.

- روابط و مناسبات ایران و امریکا تاکنون، بغرنج و پرخرج بوده و اغلب هم چندان رضایت‌بخش نبوده است.[v]

- دولت کندى به دنبال برنامه تجدید نظر کلى در تعهدات جهانى خود، دست به بررسى دقیق و ارزیابى برنامه و سیاست‌هاى گذشته و کنونى خود در ایران زده است. البته عقاید مختلفى درباره چگونگى روابط آینده ایران و امریکا در تهران اظهار مى‌شود. شاهنشاه همکارى و مشارکت نزدیکى بین ایران و امریکا را پیشنهاد کرده است که نتیجه آن پس از بیست سال، به وجود آمدن یک کشور نمونه در خاورمیانه خواهد بود.

اجراى چنین برنامه‌اى محتاج به یک سرمایه‌گذارى چند میلیارد دلارى است. از آن طرف بعضى پیشنهاد مى‌کنند که کمک امریکا به ایران کاملاً قطع گردد. گاهى چنین پیشنهادى از طرف آن عده از افراد خارجى [مطرح] مى‌شود که از آنچه از فساد و اسراف شنیده و دیده‌اند، سخت به حیرت افتاده‌اند. یکى از خبرنگاران روزنامه تایمز لندن چند ماه پیش پیشنهاد کرد که دولت امریکا کمک‌هاى خود را به ایران، یک سال متوقف کند تا کشور را هشیار کند و به خود آورد.

- مردان نظامى امریکا در ایران، مکرر شکایت کرده‌اند که ایران غرق آهن‌آلات شده است. آن‌قدر که توانایى استفاده از این همه آهن و پولاد را ندارد. ولى مقامات واشنگتن گوش [شنوا] ندارند. اکثریت مردان نظامى امریکا در ایران معتقدند که یک ارتش 150 هزار نفرى در ایران با وسایل حمل و نقل و مخابرات بهتر قادر خواهد بود کار بیشترى انجام دهد.[vi]

نگاه نیویورک تایمز به دانشگاه در ایران

- «به عقیده اکثر ناظران، قدرت سیاسى، فلسفى و اخلاقى کشور همگام با افزایش امنیت آن و به همان اندازه فزونى نیافته است. آنچه دانشگاه تهران را در طبقه خاصى قرار مى‌دهد، آن است که دانشگاه یک کندوى پرجوش و خروش سیاسى است و دولت و پلیس نمى‌خواهند دانشجویان و استادهاى آن را به قوه قهریه منکوب سازند. افسرى که وظیفه‌دار دفاع از دولت است، از من [نویسنده مقاله] پرسید: «آیا مى‌توانیم مسلسلیهاى‌مان را به طرف ایشان بگردانیم؟ از همه گذشته آنها فرزندان ما هستند.» یکى از افراد خارجى که مدت‌هاست مقیم تهران است، اظهار داشت: «این جوان‌ها به قدرت خود پى نبرده‌اند و هیچ کسى هم نتوانسته است از ایشان استفاده کند.»[vii]

دسته‌بندى جدید دست‌راستى ایران در تایمز لندن  

روزنامه تایمز لندن در گزارشى از قول خبرنگار خود در تهران، چنین نوشته است: دکتر امینى - نخست‌وزیر ایران - با گروه جدیدى که به وسیله چند تن از یاران سابق او در مبارزات انتخاباتى سال گذشته رهبرى مى‌شود، مواجه گشته است. به علاوه، یک دسته‌بندى جدید دست‌راستى در حال پیدایش است که مدعى است اقدامات دکتر امینى براى پایان دادن به فساد و همچنین اصلاحات ارضى او تنها منجر به درهم ریختن روش‌هاى موجود مى‌شود. بدون آنکه یک سیستم با نقشه صحیح جانشین آن گردد. آنها همچنین مدعى‌اند که دکتر امینى تا وقتى که اوضاع بر وفق مراد او است، انتخابات را به تعویق مى‌اندازد.[viii]

گرفتارى بزرگ در دانشگاه به زعم نخست‌وزیر

امشب على امینى - نخست‌وزیر - در ضیافت کانون مدیریت شرکت کرد و اظهار داشت: چون در اینجا آقایان استادان دانشگاه هستند، بى‌مناسبت نیست بگویم گرفتارى بزرگ ما در موضوع دانشگاه و دانشجو و استاد است و من کتمان نمى‌کنم، این موضوع به ظاهر خیلى ساده است. ولى باید فکر اساسى کرد که ریشه این بیمارى و گرفتارى را مشخص کنیم و آن را از بین ببریم. مملکت ما امروز محتاج فعالیت و پشتکار است تا عقب‌افتادگى را که گریبان‌گیر ما و سایر کشورهاى کم‌توسعه یافته است، جبران کنیم. این کار مستلزم همکارى و هماهنگى دسته‌جمعى است. مع‌التأسف هنوز ما نتوانسته‌ایم در روح جوانان مملکت تحولى به وجود بیاوریم که بدانند رمز ترقى، کارکردن و فعالیت است. من تردید ندارم قسمت اعظم افراد مملکت، وطن‌پرست و علاقه‌مند هستند، ولى اختلاف سلیقه دارند. باید این سلیقه‌ها را هماهنگ کرد. امیدوارم با همکارى رؤساى دانشکده‌ها و استادان و دانشیاران راه‌حلى پیدا کنیم. زیرا من همیشه سعى داشته‌ام و پافشارى دارم که با راهنمایى و ارشاد بتوانیم مقدارى از افکار منفى و مخرب را از بین ببریم.[ix]

مصاحبه متین‌دفتری درباره اعلامیه حقوق بشر

امشب به مناسبت پایان هفته مراسم اعلامیه حقوق بشر، متین دفترى - رئیس جمعیت ایرانى طرفدار سازمان ملل متحد در ایران - با تلویزیون ایران مصاحبه کرد. متین دفترى گفت: قسمت اعظم مواد اعلامیه حقوق بشر در قانون اساسى ما تحت عنوان ملت ایران گنجانیده و پیش‌بینى شده است. ولى بایستى تذکر داد که قانون اساسى به تنهایى براى انجام این منظور کافى نیست. در همه کشورها محاکمى تأسیس شده که به جرایم و تخلفات متصدیان دولت درباره تخطى به حقوق افراد رسیدگى مى‌کند و حکم به جبران خسارت شاکى مى‌دهد. در ایران نیز در چهار سال پیش لایحه‌اى در این مورد به نام شوراى دولتى که در حقیقت دادگاه حقوق بشر مى‌باشد، تهیه و به تصویب مجلسین نیز رسید. ولى تاکنون به مرحله اجرا در نیامده است.

متین دفترى درباره مراسمى که در همه کشورها و من‌جمله در ایران به یاد اعلامیه حقوق بشر انجام مى‌گیرد، اظهار داشت: قرار بود امشب مراسمى در تالار فرهنگ برگزار شود و کارت دعوت هم از طرف وزارت فرهنگ بین اشخاص و اعضاى جمعیت توزیع شد. ولى متأسفانه صبح خبر دادند که این مراسم موقوف شده است.

گفتنى است که یک مقام مطلع در مورد عدم تشکیل جلسه گفت: چون آقاى وزیر فرهنگ به هیچ‌وجه از جریان این دعوت و تشکیل جلسه سالگرد صدور اعلامیه حقوق بشر اطلاع نداشته و یکى از رؤساى ادارات بدون اطلاع ایشان دعوت‌نامه‌ها را ارسال داشته است، از این جهت برقرارى مراسم مزبور موقوف گردیده و وى مورد مواخذه واقع شده است.[x]


[i]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10678 ـ 20/9/1340 ـ ص 1 و 19.

[ii]ـ ماهنامه بانک مرکزى ایران ـ ش 17 ـ دى 1341 ـ ص 553 و 554.

[iii]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5529 ـ 19/9/1340 ـ ص 13.

[iv]ـ همان ـ ش 5532 ـ 23/9/1340 ـ ص 15.

[v]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5534 ـ 26/9/1340 ـ ص 1 و 2.

[vi] روزنامه کیهان ـ ش 5535 ـ 27/9/1340 ـ ص 11 و 12.

[vii]ـ همان.

[viii]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10677 ـ 19/9/1340 ـ ص 20.

[ix]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5530 ـ 20/9/1340 ـ ص 1 و 13.

[x]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10678 ـ 20/9/1340 ـ ص 1.