یکشنبه 21 مرداد 1341 / 11 ربیع‌الاول 1382 / 12 اوت 1962
7 بازدید
نظر آیت‌الله گلپایگانی دربارة شرکت بانوان در انتخابات
آیت‌الله گلپایگانی امروز در نا‌‌مه‌ای در پاسخ به تلگرام عده‌ای از روحانیونی که از ایشان خواسته بودند نظر خود را دربارة شرکت زنان در انتخابات اعلام دارند، چنین نوشت: «بسم‌الله الرحمن الرحیم. به عرض محترم مروجین احکام وثقات اسلام آقای سیدابوالفضل و آقای فیروزیان و آقای جزایری و آقای عمادالواعظین و آقای مظاهری، دامت افاضاتهم، می‌رساند؛ تلگراف شریف راجع به انتخاب بانوان واصل و روزنامة اطلاعات به نظر رسید. چون موقع حساس بود ناچار از دربار خواستم که یک نفر بفرستند و جناب آقای هیراد را فرستادند و پیغام دادم و شرحی در مفاسد آن و سایر مفاسد تذکر دادم. دعا بفرمایید به توجهات حضرت ولی‌امر، روحی‌له‌الفدا، مؤثر واقع شود و در هر حال از تذکر و تنّبه و احساسات دینی آقایان متشکرم. تأخیر در جواب مستند به انتظار اقدام بودم. والسلام علیکم و رحمت‌الله و برکاته. به تاریخ 11ربیع‌الاول 1382 محمدرضا موسوی‌الگپایگانی.»[1]
احتمال مسافرت شاه به ترکیه
روزنامه مرد مبارز، در شماره امروز خود با تمجید از اقدامات شاه در سفر به پاکستان و افغانستان و توجه ایشان به تشیید روابط با همسایگان خود نوشت تحولاتی که اخیراً در خاورمیانه حاصل شده توجه بسیاری از کشورهای بزرگ را به مسائل سیاسی و اجتماعی ایران جلب کرده است. به نوشته این روزنامه، ناظران سیاسی معتقدند شاه نقشه‌های پردامنه‌ای برای حفظ موقعیت سیاسی ایران دارد که با اجرای آن وطن عزیز ما خواهد توانست چنانکه باید و شاید در عرصه سیاست جهان خود را بنمایاند. سفر شاهنشاه به پاکستان و افغانستان مؤید آن است که ایران توجه مخصوصی به همسایه‌های خود دارد و مایل است بیش از پیش در تشیید روابط خود با آنها بکوشد. همچنین گفته می‌شود احتمال دارد شاه ظرف یکی دو ماه آینده طبق دعوت ژنرال گورسل سفری به ترکیه برود. پیش‌بینی می‌شود عزیمت شاه به ترکیه در حدود 26 اکتبر (چهارم آبان) خواهد بود و شاه در مراسم روز جمهوری که در 29 اکتبر (هفتم آبان) برگزار می‌شود حضور یابد.[2]
انحلال سازمان بازرسی شاهنشاهی
امروز متن فرمان شاه دربارة انحلال سازمان بازرسی شاهنشاهی به شرح زیر انتشار یافت: «تیمسار سپهبد یزدان‌پناه، رئیس بازرسی شاهنشاهی، به منظور صرفه‌جویی در بودجه کل کشور، مقرر می‌شود بازرسی شاهنشاهی از اول شهریورماه سال جاری منحل و سوابق آن به بازرسی کل کشور منتقل شود. ضمناً از خدمات گذشته شما و اعضای بازرسی شاهنشاهی و صداقت و فداکارهایی که در انجام وظیفه ابراز داشته‌اید قدردانی می‌شود. 21 مرداد 1341.»[3]
دیدار وزرای کشور، بهداری و شهردار تهران با نخست‌وزیر
امروز سپهبد صادق‌امیر عزیزی (وزیر کشور)، دکتر ابراهیم ریاحی (وزیر بهداری) و احمد نفیسی (شهردار تهران) در نخست‌وزیری حضور یافتند و با اسدالله علم ملاقات کردند.[4]
انحلال سه سازمان وابسته به نخست‌وزیری
به دنبال بروز بحران بودجه در کشور و ناتوانی در تنظیم بودجه و کسری آن، نخست‌وزیر با صدور دستورات جداگانه‌ای، سه سازمان وابسته به نخست‌وزیری (شورای اقتصاد، بازرسی نخست‌وزیری و سازمان مسکن) را منحل کرد. او در نا‌‌مه‌ای به حسنعلی منصور (دبیر کل شورای اقتصاد) نوشت: «چون مطالعات اقتصادی به صورت خاصی در برنامه سوم در سازمان برنامه متمرکز خواهد شد. بنابراین شورای اقتصاد منحل و سوابق آن فعلاً به وزارت بازرگانی منتقل می‌گردد. در اجرای این دستور اقدام مقتضی معمول فرمایید. ضمناً خاطرنشان می‌سازد که زحمات جنابعالی از لحاظ هماهنگ ساختن امور اقتصادی از هر حیث ذی‌قیمت و برای کشور مفید بوده است و این اقدام فقط از جهت تمرکز دادن این گونه مطالعات در برنامه سوم و صرفه‌جویی به عمل می‌آید. از وجود خود جنابعالی که مردی شریف و کاردان و خدمتگزار شاهنشاه هستید و همواره خدمتتان مورد نظر معظم‌له بوده است در محل دیگری استفاده به عمل خواهد آمد.» علم همچنین با صدور دستوری به صادق احمدی (مدیر کل بازرسی نخست‌وزیری) خواستار انحلال آن سازمان شد و دلیل این امر را «صرفه‌جویی در بودجه عمومی کشور» اعلام کرد و از مدیر کل بازرسی خواست سوابق آن سازمان به بازرسی کل کشور انتقال یابد. علم در دستور دیگری به مهندس نیرومند (مدیر عامل سازمان مسکن) از وی نیز خواست سازمان مسکن را منحل و سوابق آن سازمان را به بانک ساختمانی منتقل کند، وی دلیل صدور این دستور را نیز «صرفه‌جویی در بودجه کل کشور» عنوان کرد.[5]
مطلب روزنامه مهر ایران درباره بودجه
در این حال، روزنامه مهر ایران در شماره امروز خود ضمن تقدیر از اقدام دولت و شاه در متعادل کردن بودجه، نوشت مسئله اساسی و مهم این است که کل بودجه کشور باید از بن‌بست فعلی نجات یابد تا کارهای خارجی و برنامه‌های آبادانی مملکت با یک نظم و ترتیب خاصی پیش برود. محل تردید نیست که فقط با داشتن یک بودجه منظم و درست، مملکت می‌تواند یک برنامه مرتب در تمام زمینه‌های اقتصادی و مالی و فرهنگی و بهداشتی داشته باشد و نیازمندی‌های روز اجتماع را از این لحاظ به خوبی برطرف سازد. پس دولت وظیفه بسیار خطیر و مهمی در این راه دارد و بایستی بدون اغماض، اقلام زائد و مخارج غیرضروری را حذف کند و با داشتن درآمد سرشار از فروش منابع نفت، ننگ قرض گرفتن و مقروض شدن به بیگانگان را از دامن ملت ایران بشوید. اگر دولت در این زمینه توفیق نسبی هم به دست آورد مهمترین خدمت را به این آب و خاک کرده است. کما اینکه قدم مفیدی که به شکل انحلال چند مؤسسه برداشته است در خور توجه و قدردانی است.[6]
احضار سفرای ایران در پنج کشور
به دنبال تلاش دولت برای رفع کسری بودجه و متعاقب آن، اعلام وزیر امور خارجه مبنی بر اینکه دولت تصمیم دارد سفارتخانه‌های خود را در کشورهای یونان، حبشه، رومانی، تونس و تایلند و کنسولگری‌های خود را در ازمیر و کلکته تعطیل کند، امروز دکتر گودرزی (معاون وزارت امور خارجه) اعلام کرد که سفارتخانه‌های ایران در کشورهای رومانی، تایلند و حبشه به کلی بسته شد و در کشورهای تونس و یونان فقط به وجود یک دفتر سیاسی و با حضور یک نفر کارمند قناعت شده است. وی افزود؛ همان‌گونه که وزیر امور خارجه در مصاحبه دیروز خود گفت، روابط ما با کشورهای مذکور به کلی قطع نخواهد شد و سفرای ایران در کشورهای همجوار امور مربوط به روابط سیاسی ایران با کشورهایی را که سفارتخانه‌ها در آنجا تعطیل می‌شود عهده‌دار خواهند بود.
در همین حال، خبرنگار روزنامه اطلاعات خبر داد که براساس تصمیمات جدید وزارت امور خارجه، به آقایان جعفر کفایی (سفیر کبیر دریار شاهنشاهی ایران در یونان) عبدالحسین میکده (سفیر کبیر دربار شاهنشاهی ایران در حبشه) عبدالحسین مفتاح (سفیر کبیر دربار شاهنشاهی ایران در تونس)، صدیق اسفندیاری (سفیر کبیر دربار شاهنشاهی ایران در تایلند) و طهمورث آدمیت (وزیر مختار دربار شاهنشاهی ایران در رومانی) طی تلگرامی اطلاع داده شد که به تهران مراجعت کنند.[7]
بررسی طرح برنامه سوم
صبح امروز اسدالله علم با حضور در سازمان برنامه، به اتفاق دکتر ارسنجانی (وزیر کشاورزی)، دکتر غلامحسین جهانشاهی (وزیر بازرگانی)، عبدالحسین بهنیا (وزیر دارایی) و مهندس اصفیا (قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه)، برنامه پنج ساله سوم کشور را بررسی کرد. به نوشته روزنامه کیهان، در این جلسه اکثر طرح‌های تنظیم شده تأیید شد و مقامات سازمان برنامه اظهار امیدواری کردند در چند روز آینده کار بررسی برنامه پنج ساله سوم تمام شد و طرح قانونی آن به تصویب نهایی برسد.[8]
ملاقات اعضای هیئت مدیره سندیکای فلزی ایران با وزیر صنایع و معادن
صبح امروز اعضای هیئت مدیره سندیکای فلزی ایران با حضور در دفتر کار دکتر طاهر ضیایی (وزیر صنایع و معادن) با وی دیدار و دربارة بهبود فرآورده‌های صنعتی کشور گفتگو کردند. به نوشته روزنامه پست تهران در پایان این مذاکرات قرار شد به منظور ایجاد همکاری بیشتر و رسیدگی کامل و دقیق به مسائل صنایع فلزی چنین جلساتی ماهیانه برگزار شود. اعضای هیئت مدیره در این دیدار نظریات اصلاحی خود را با وزیر صنایع در میان گذاشتند.[9]
انتصاب مدیر کل بودجه
وزیر دارایی امروز محمود مشاور را مجدداً به مدیریت کل بودجه منصوب کرد، مشاور قبلاً نیز مدیر کل بودجه بود. اما در زمان وزارت وزیر سابق دارایی از شغل خود استعفا کرده بود.[10]
شدت عمل وزارت کشاورزی در اجرای اصلاحات ارضی
روزنامه مرد مبارز در شماره امروز خود با اشاره به چگونگی اجرای برنامه اصلاحات ارضی و شدت عمل دوبارة وزارت کشاورزی در این باره نوشت: «سکونی که در مورد تقسیم املاک بزرگ بعد از سقوط دولت دکتر امینی در وزارت کشاورزی حکمفرما بود از اوایل این هفته درهم شکسته شد و دکتر ارسنجانی (وزیر کشاورزی) بار دیگر با همان شدت و حدّت سابق از لایحه اصلاحات ارضی دفاع کرده و ضمن حملات شدید به مالکین بزرگ وعده داد که حداکثر تا یک سال دیگر کار تقسیم املاک ایران را به انجام خواهد رساند». به نوشته این روزنامه گویا از بعضی از مناطق ایران شکایاتی علیه اجرای لایحه اصلاحات ارضی به دفتر مخصوص رسیده بود و در یکی از جلسات هیئت دولت، شاه اوامر مؤکدی برای اجرای لایحه اصلاحات ارضی به وزیر کشاورزی صادر کرد و وزیر کشاورزی بعد از مطالبی که در تالار کیهان بیان داشت، در چند منطقه از روستاهای اراک شروع کار را اعلام کرد و گفت در بقیه مناطق نیز به تناسب مالکیت‌های بزرگ به تدریج در هر استان قانون اصلاحات اراضی در چند شهرستان اجرا خواهد شد.[11]
گفتگوی ایران و شوروی درباره قرارداد پرداخت
به گفته یک مقام آگاه در وزارت بازرگانی، مذاکرات نماینده ایران و شوروی دربارة امضای یک قرارداد «پرداخت» میان دو کشور، اواسط هفته جاری دوباره آغاز خواهد شد. این گفتگوها از چندی پیش آغاز شد ولی به دلیل طولانی شدن آن، طرفین موافقت کردند تا ابتدا موافقت‌نامه بازرگانی را امضا کنند، سپس مذاکرات قرارداد «پرداخت» را پیگیری کنند. به احتمال قوی گفتگوی طرفین از فردا در وزارت بازرگانی آغاز خواهد شد.[12]
تأسیس شعبه مؤسس استاندارد در مشهد
وزارت بازرگانی با هدف تسهیل در کار بازرگانان و توسعه صادرات، ادارة استاندارد کالا و اداره اوزان و مقیاس‌ها، را در مشهد تأسیس کرد و دکتر اسماعیل میلانی را به ریاست اداره مزبور گماشت. مشهد پس از تهران دومین شهر ایران است که در آن اداره استاندارد تأسیس می‌شود. از این پس بازرگانان خراسان خواهند توانست مستقیماً کالای خود را در مشهد استاندارد سازی کرده و از همانجا به خارج صادر کنند.[13]
[1]ـ اسناد انقلاب اسلامی، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1378، ص 2.
[2]ـ روزنامه مرد مبارز، ش 607، 21/5/1341، ص 4.
[3]ـ همان، ش 608، 22/5/1341، ص 1.
[4]ـ روزنامه پست تهران، ش 2700، 21/5/1341، ص 1.
[5]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10870، 21/5/1341، ص 17.
[6]ـ روزنامه مهر ایران، ش 1639، 22/5/1341، ص 1 و 6.
[7]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 115، 23/5/1341، ص 2؛ روزنامه اطلاعات، ش10870، 21/5/1341، ص 19.
[8]ـ روزنامه کیهان، ش 5722، 21/5/1341، ص 16.
[9]ـ روزنامه پست تهران، ش 2700، 21/5/1341، ص 1.
[10]ـ روزنامه کیهان، ش 5722، 21/5/1341، ص 16.
[11]ـ روزنامه مرد مبارز، ش 607، 21/5/1341، ص 4.
[12]ـ روزنامه بورس، ش 257، 21/5/1341، ص 5.
[13]ـ روزنامه کیهان، ش 5722، 21/5/1341، ص 6.
