یکشنبه 22 بهمن 1340 / 5 رمضان 1381 / 11 فوریه 1962

5 بازدید

آیین‌نامه انتظامی دانشگاه تهران

«در جلسه شورای دانشگاه تهران که با حضور رئیس دانشگاه تشکیل شد، آیین‌نامه انتظامی دانشگاه به تصویب رسید. این جلسه از ساعت 6 و 30 دقیقه تا 9 بعدازظهر ادامه داشت. با تصویب آیین‌نامه جدید، آیین‌نامه‌های قبلی لغو شد. قبلاً هر دانشکده آیین‌نامه مخصوصی برای امور اداری داشت.»[i]

مشاور رئیس جمهوری امریکا در سازمان برنامه ایران

«چستر باولز، مشاور رئیس‌جمهوری ایالات متحده امریکا در سازمان برنامه حاضر شد و درباره روابط اقتصادی با ایران و برنامه سوم عمرانی مذاکره کرد.[ii] وی همچنین با وزیر کشاورزی ملاقات کرد. حسن ارسنجانی پس از این ملاقات گفت که جزئیات و نتایج لایحه اصلاحات ارضی را برای باولز شرح داده و وی لایحه اصلاحات ارضی را تحسین کرده و آن را یک اقدام شهامت‌آمیز دانسته است.»[iii]

مذاکرات دو ساعته مشاور رئیس جمهوری امریکا با شاه

باولز به دیدار محمدرضا پهلوی هم رفت و با او شام خورد.[iv] در مذاکرات دو ساعته آنها «کمک‌های امریکا به ایران، برنامه‌های عمرانی و اصلاحی ایران و از جمله موضوع اصلاحات ارضی و موقعیت‌ خاص جغرافیایی و سیاسی و اجتماعی ایران مورد بحث قرار گرفت.»[v]

جولیوس هولمز، سفیر امریکا در تهران که در این ملاقات‌ها حاضر بوده، نوشته است: «وزیر کشاورزی در جلسه با باولز به جلوه معمول، علاقمندی، قاطعیت و شجاعت همراه با برخورد نامنظم و آزمایش و خطای خود به مشکل پیچیده و دشوار اصلاحات ارضی را نشان داد. تصور می‌کنم باولز با من موافق باشد که وزیر اگرچه برای شکستن تخم‌مرغ‌ها فرد مناسبی است، اما در تهیه املت به کمک احتیاج دارد. این کمک را نخست‌وزیر و سازمان برنامه می‌توانند فراهم کنند.»

هولمز اضافه کرده است: «باولز، دعوت رئیس جمهور امریکا را به شاه منتقل کرد و شاه با شعف بارز پاسخ داد. شاه، دلایل متداول خود را برای حمایت بودجه‌ای و امروزین‌سازی نیروهای نظامی ابراز کرد. اما به اندازه دفعات قبل اصرار به خرج نداد. او شدیداً بر تفاوت عظیم بین کمک نظامی به ایران با ترکیه تأکید کرده و به اطلاعیه مطبوعاتی اخیر، مبنی بر اعطای 120 میلیون دلار به ترکیه اشاره کرد. شاه همچنین کمیت و کیفیت تجهیزات نظامی ارایه شده به ترکیه را با ایران مقایسه کرد و خواستار بررسی نقش نیروهای مسلح ایران و نیازهای نظامی گروه ایرانی ـ امریکایی شد. او درخواست شدیدی برای کمک بودجه‌ای و بر ضرورت اخذ تصمیم ظرف یک ماه تأکید کرد. وی گفت که اگر ایالات متحده ناچار به قطع حمایت بودجه‌ای باشد، ایران می‌تواند منابع خود را برای نیازهای نظامی به کار گیرد، به شرط آن که کمک اقتصادی به میزان کافی و با بهره به قدر کافی نازل را بتوان متوقع بود. در این جا شاه ابراز تأسف کرد که دعوت به دیدار از ایالات متحده دیرتر از آن است که بحث در این مورد را با رئیس جمهور امریکا مقدور کند[vi]

تشریح سیاست دولت جدید امریکا در کمک به کشورهای در حال توسعه

باولز سیاست دولت جدید امریکا درباره کمک به کشورهای در حال توسعه، به ویژه جوانب درازمدت آن را تشریح کرد. برخورد دولت جدید را درباره کشورهای قرار گرفته در مراحل گوناگون توسعه تعریف کرد و ایران را در زمره دسته دوم خواند؛ یعنی کشورهایی که هنوز آن‌قدر پیشرفته نیستند که بتوان درباره آنها یک برنامه پنج ساله تعهد کرد، اما تعهد سالانه و وعده کمک در سال بعد به شرط استمرار پیشرفت برای آنها ممکن است. باولز از برنامه اصلاحات دولت، به ویژه قانون اصلاحات ارضی قدردانی و حمایت کرد. شاه با توافق کامل بر حمایت خود از دکتر امینی و به ویژه بر برنامه اصلاحات ارضی تأکید دوباره کرد. باولز اظهارنظر کرد که تا هنگام دیدار شاه از امریکا، الگوی روابط با اتحاد شوروی روشن‌تر از حال خواهد شد و این که به نظر او ماه‌های آینده یا شاهد سرسخت شدن یا آماده‌تر شدن شوروی برای دستیابی به یک توافق منطقی خواهند بود. اما امکان ثابت ماندن وضع روابط همچنان وجود دارد.»[vii]

نظر امینی درباره قدرت خرید مردم

نخست‌وزیر در بازدید از کارخانه جیپ ایران در جاده کرج گفت:‌ «می‌گویند قدرت خرید مردم پایین آمده است. آخر کدام قدرت خرید؟ آن قدرت خریدی که بود، قدرت خرید واقعی نبود. یک عده که از این طرف و آن طرف پول‌ گیرشان آمده بود، به طور مصنوعی قدرت خرید پیدا کرده بودند. باید زندگی و سطح زندگی طوری بالا برود که مردم قدرت خرید واقعی پیدا کنند.»[viii]

نظر وزیر کشاورزی درباره نسبت فئودالیته با اصلاحات ارضی

حسن ارسنجانی،‌ وزیر کشاورزی در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «انقلاب مشروطیت ایران، یک انقلاب سیاسی بوده است. این انقلاب به علت آن که فئودالیته از ایران برنیفتاده بود، به صورت انقلاب اجتماعی در نیامد و توفیقی را که باید حاصل نشد. فرض کنیم دولت یک انتخابات صد در صد بی‌طرف انجام دهد و در آن کوچک‌ترین دخالتی نکند. وقتی سه چهارم وکلا باید از دهاتی بیرون بیایند که در دست فئودال‌هاست، بقیه وکلا اگر از بین بهترین طبقات شهرنشین انتخاب شوند چه کاری می‌توانند از پیش ببرند. پس من باید به آقایان روشنفکران بگویم، برای این که انقلاب مشروطیت ایران یک انقلاب اجتماعی شود، باید فئودالیته از طریق اجرای قانون اصلاحات ارضی از بین برود. تا فئودالیته هست دمکراسی معنی ندارد.»[ix]

تجدید نظر در ارز تحصیلی دانشجویان

وزارت فرهنگ می‌خواهد «با تجدیدنظر در موضوع ارز تحصیلی دانشجویان و قطع ارز عده‌ای که استحقاق دریافت آن را ندارند، آموزشگاه‌هایی در دهات ایران بگشاید. با احتسابی که به عمل آمده است از محل قطع ارز یک نفر یک دبستان در ده گشایش می‌یابد. احتساب دیگری که به طور تقریب به عمل آمده، نشان می‌دهد چنانچه به این اشخاص که استحقاق اخذ ارز نداشته‌اند، ارز دولتی تاکنون داده نشده بود، از محل آن میسر بود که نصف دهات ایران را از نعمت وجود مدرسه بهره‌مند کند.»[x]

چهارمین جلسه هیئت نظارت بنیاد پهلوی

«چهارمین جلسه هیئت نظارت بنیاد پهلوی در ساعت 8 بامداد امروز در محل بنیاد پهلوی تشکیل شد.»[xi]

امیراسدالله علم، مدیرعامل بنیاد در این جلسه گفت: «به مناسبت وضع عمومی اقتصادی، درآمدمان به آن رقمی که تعیین کرده بودیم، خیال نمی‌کنم تأمین شود. بخصوص از لحاظ فروش سیمان که یکی از ارقام درآمد عمده‌مان بود، گرفتاری خواهیم داشت و متأسفانه چون بعضی از شرکت‌هایمان فروش ندارند، به ما عایدی نمی‌دهند. ولی جنسشان موجود است و به هر حال باید سعی کنیم که تا شب عید مخارج‌مان را تأمین کنیم.»[xii]


[i]ـ اطلاعات ـ ش 10730 ـ 23/11/1340 ـ ص 1 و 21.

[ii]ـ بورس ـ ش 150 ـ 23/11/1340 ـ ص 1.

[iii]ـ اطلاعات ـ ش 10730 ـ 23/11/1340 ـ ص 1 و 21.

[iv]ـ همان.

[v]ـ کیهان ـ ش 5582 ـ 23/11/1340 ـ ص 1 و 2.

[vi]ـ نانز، آلن و الکساندر یوناه ـ ایران و ایالات متحده امریکا: تاریخ مستند روابط دوجانبه ـ ترجمه سعیده لطفیان و احمد صادقى ـ تهران ـ نشر قومس ـ 1378ـ ص 346.

[vii]ـ همان ـ ص 347 و 348.

[viii]ـ تهران‌مصور ـ ش 963 ـ 27/11/1340 ـ ص 17.

[ix]ـ اطلاعات ـ ش 10729 ـ 22/11/1340 ـ ص 1 و 17.

[x]ـ اطلاعات ـ ش 10729 ـ 22/11/1340 ـ ص 1.

[xi]ـ اطلاعات ـ ش 10729 ـ 22/11/1340 ـ ص 1 و 17.

[xii]ـ همان.