دوشنبه 6 شهریور 1340 / 16 ربیع‌‏الاول 1381 / 28 اوت 1961

4 بازدید

 سفر معاون وزارت امور خارجه امریکا از تهران به رم

ساعت 20/7 صبح امروز، فیلیپس تالبوت ـ معاون وزارت امور خارجه امریکا ـ با هواپیماى اختصاصى، از تهران به رم رفت.[i]

تالبوت هفته قبل به منظور مطالعه در زمینه‌هاى اقتصادى و سرکشى از مؤسسات امریکایى در ایران به تهران آمد. وى از امروز به مدت یک هفته در رم به سر مى‌برد و بعد به امریکا مى‌رود.[ii]

نشان لاینز برای علی امینی

ساعت 30/8 صبح امروز، على امینى ـ نخست‌وزیر ـ در دفتر حسین علا ـ وزیر دربار و رئیس منطقه 354 لاینز بین‌المللى ـ حاضر شد و نشان لاینز بین‌المللى به او داده شد. به این ترتیب على امینى عضو مؤسس لاینز بین‌المللى در ایران شد.[iii]

تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران

رونوشت نامه گروهى از طرفداران جبهه ملى در زندان قزل‌قلعه که در آن گفته شده بود، از دیروز اعتصاب غذا مى‌کنند، امروز در دانشگاه تهران و بین فعالان جبهه ملى توزیع شد. با مطالعه این نامه دانشجویان وابسته به جبهه ملى تصمیم گرفتند براى هم‌دردى با زندانیان در دانشگاه، تظاهرات برپا کنند، ولى در حدود ساعت 10 صبح به دانشجویان اطلاع داده شد، مقامات دولتى وعده داده‌اند زندانیان به زودى آزاد مى‌شوند. همچنین گفته شد، مقامات، زندانیان را از اعتصاب غذا باز داشته‌اند و تظاهرات در دانشگاه، فعلاً به صلاح تشخیص داده نشده است.[iv]

ملاقات نمایندگان بنیاد راکفلر و موسس تلویزیون ایران با نخست‌وزیر

ساعت 30/12 ظهر امروز سه نفر از نمایندگان بنیاد راکفلر به اتفاق حبیب‌الله ثابت پاسال ـ صاحب مؤسسه تلویزیون ـ با نخست‌وزیر ملاقات کردند. در این ملاقات، مذاکراتى درباره سرمایه‌گذارى در ایران و مشارکت با سرمایه‌هاى داخلى در زمینه کارهاى تولیدى صورت گرفته است.[v]

حضور على امینى در مراسم شب تولد پیامبر(ص) در مسجد دروازه غار تهران

از ساعت 7 بعدازظهر امروز به مناسبت شب تولد حضرت رسول اکرم ‌(ص) مجلس جشنى در مسجد دروازه غار از طرف پیشه‌وران و طبقات مختلف مردم ترتیب داده شد که در آن نخست‌وزیر و شهردار تهران نیز حاضر شدند. سخنرانى على امینى در این مجلس با تشکر از مردم و به خصوص جنوب شهری‌ها به خاطر تظاهرات 28 مرداد امسال شروع شد. او گفت: «تظاهراتى که این بار در 28 مرداد شد، بهترین جواب بود به حملات رادیوهاى بیگانه نسبت به وحدت ملى ایران...»

نخست‌وزیر سپس به احتیاجات جنوب شهر اشاره کرد و نتیجه گرفت: «در شهر تهران، پول‌هایى که شهردارى قبلاً خرج کرده، یک قسمتش صرف کارهاى شاید تجملى در قسمت شمال شهر شده، بدون آنکه توجه به احتیاجات واقعى شهر شود.»

على امینى در ادامه سخنرانى خود به موضوع‌هاى مبارزه با فساد، نقش ایمان و اعتقاد در زندگى، مبارزه با مشروبات الکلى، انتخابات مجلس، نفوذ کمونیسم و قرض گرفتن از اجانب پرداخت و گفته‌هاى اخیر خود درباره این موضوع‌ها را تکرار کرد. او در بخش‌هاى پایانى سخنرانى‌اش گفت: «بنده خیال مى‌کنم، ما که در طبقات بالا هستیم، واقعاً بایستى از مردم جنوب شهر قدردانى بکنیم و تشکر بکنیم که در تمام مواقع بدبختى پیش‌قدم بودند. مخصوصاً از یکى از آقایان رجال شنیدم (که اقلاً همین اعترافش بسیار خوب بود) که آن روز [28 مرداد] از رادیو نطق را گوش مى‌کرد و از تلویزیون جمعیت را در دوشان‌تپه، زیر آفتاب مى‌دید. گفت: من خجل شدم که اینها که مى‌روند آنجا و این ابراز احساسات را مى‌کنند، براى بقاى این مملکت است و براى حفظ ما طبقه‌اى است که داراى باغ و استخرى هستیم و الان هم در شمیران هستیم. گفتم: خوب، من خیلى متأسفم که شما نیامدید، اما خرسندم که به این حقیقت پى بردید.»[vi]

4 ساعت گفت‌و‌شنود بدون نتیجه اعضاى جبهه ملى و نخست‌وزیر

نخست‌وزیر، امروز در جلسه خانه احمد فرهاد ـ رئیس دانشگاه تهران ـ و با حضور غلامحسین صدیقى، مهدى بازرگان، مهدى‌آذر، کریم سنجابى و عبدالحسین خلیلى شرکت کرد. منظور از این اجتماع، مذاکره درباره یافتن راه حل رفع اختلاف بین جبهه ملى و دولت بود.[vii] مهدى بازرگان مى‌گوید: «به پیشنهاد آقاى دکتر امینى جلسه تشکیل شد. مطلب اساسى بر سر انتخابات بود. ابتدا یکى، دو نفر از حضار به وعده‌هاى نخست‌وزیر در ابتداى زمامدارى‌اش اشاره کردند و خاطرنشان ساختند که بیشتر این وعده‌ها تحقق نیافت. دکتر صدیقى در پاسخ به تقاضاى دکتر امینى که خواستار نظر او شد، ضمن شرح مبسوطى درباره لزوم تأمین آزادى انتخابات، اجتماعات و مطبوعات گفت: «شما از خاندان مظفرالدین شاه و امین‌الدوله هستید، چرا باید در دوره نخست‌وزیرى شما مجلس منحل شود و در دوره فترت حکومت کنید. بدین ترتیب شما رئیس‌الوزراى دوره استبداد هستید. زیرا نه مجلس وجود دارد و نه دولت متکى به آراى مردم است و فقط با فرامین شاه به نخست‌وزیرى ادامه مى‌دهید...» من هم یادآور شدم که اگر خود را مقید به قانون اساسى مى‌دانید، باید ظرف سه ماه از انحلال مجلس، انتخابات را در محیطى آزاد شروع کنید. دکتر امینى در دفاع از اقدامات دولت خود مطالبى بیان کرد. از نقایص قانون اساسى، توطئه‌هاى مخالفان و مشکلاتى که در سر راه او قرار دارد، سخن گفت و پس از حدود 4 ساعت گفت و شنود بدون نتیجه، جلسه پایان یافت.»[viii]


[i]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5441 ـ 6/6/1340 ـ ص 16.

[ii]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10589 ـ 6/6/1340 ـ ص 20.

[iii]ـ همان.

[iv]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک ـ (ج 1: زمینه‌ها) ـ تهران- 1378-ص 366.

[v]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5441 ـ 6/6/1340 ـ ص 16.

[vi]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5442 ـ 8/6/1340 ـ ص 13 و 14.

[vii]ـ نجاتی، غلامرضا-تاریخ سیاسى بیست و پنج ساله ایران ـ ج 1 ـ تهران- رسا- 1371- ص 188 و 189.

[viii]ـ نجاتی، غلامرضا- شصت سال خدمت و مقاومت؛ خاطرات مهدى بازرگان ـ ج 1 ـ تهران- رسا- 1375- ص 357 و 358