سه‌شنبه 19 تیر 1341 / 7 صفر 1382 / 10 ژوئیه 1962

3 بازدید

تقابل آشکار محمدرضا پهلوی با امینی

در جلسه امروز هیئت وزیران، که در حضور محمدرضا پهلوی و به مناسبت تنظیم بودجه کل کشور برگزار شد، تقابل آشکاری میان نظریات محمدرضا پهلوی و علی امینی دیده می‌شد. این تقابل بر سر بودجه ارتش بود که امینی به تقلیل و محمدرضا پهلوی به افزایش بودجه ارتش اعتقاد داشت. اسماعیل پوروالی، مدیر و صاحب امتیاز روزنامه بامشاد، در خاطرات خود در این باره چنین نوشته است: «محمدرضاشاه از زیارت واشنگتن با قلبی سرشار از رضایت بازگشت؛ زیرا جان کندی موافقت کرده بود که او [یعنی شاه] می‌تواند دکتر امینی را در صورتی که آبش با شاه در یک جوی نرود کنار بگذارد و او برای اینکه محمل مناسبی برای چنین کاری پیدا کند مترصد فرصت مناسبی بود. این فرصت مساعد پیش آمد. زیرا دکتر امینی بودجه ارتش را در مقایسه با بودجه سازمان‌ها، یک بودجه کمرشکن می‌شناخت و اعتقاد داشت که چون با قوه و بنیه مالی مملکت به هیچ‌وجه تناسبی ندارد، مصلحت چنین اقتضا می‌کند که حتی‌المقدور تقلیل پیدا کند. در حالی‌که شاه نسبت به بودجه ارتش حساسیت چشمگیری نشان می‌داد و اعتقاد داشت که دست زدن به بودجه ارتش یعنی به بازی گرفتن امنیت کشور. سرانجامِ این بگو و مگو این شد که دکتر امینی بودنِ خود را موکول به تقلیلی کرد که باید در بودجه ارتش داده شود...»[1]

حمله امینی به مخالفان

امروز علی امینی در مصاحبه مطبوعاتی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد. او ابتدا دربارة بودجه کشور و کوشش هیئت دولت برای تنظیم یک بودجه معقول و متعادل مطالبی بیان داشت و سپس به طور ناگهان موضوع بودجه را به فعالیت‌های مخالفان دولت ارتباط داد و گفت: پس از اینکه این بودجه به تصویب شاه رسید و ابلاغ شد، بنده با مخالفان با شدت هرچه تمام‌تر رفتار می‌کنم و بدون ملاحظه و تعارف با هر کسی که اخلال در کار مملکت بکند رفتار می‌کنم، کمیسیون امنیت تشکیل می‌دهم و چنین اشخاصی را به بندر عباس و بوشهر می‌فرستم، آنجا مشغول شوند و واقعاً بروند کارهای عمرانی هم بکنند، چون راه‌حل این ولگردی در این شهر و اخلال کردن آن است که آنان را به کار اجباری وادار بکنیم، شاید لااقل از این راه مملکت استفاده‌ای بکند. صبح تا شب در این شهر نشستن و اعلامیه پخش کردن و تحریک کردن درست نیست. وی ادامه داد؛ نود درصد مردم طرفدار این دولت هستند و تنها دوهزار نفر فاسد دوهزار نفر انگل و دوهزار نفری که از قِبَلِ دیگران می‌خواهند استفاده بکنند با این دولت مخالفت می‌نمایند.

به نوشته مجله خواندنی‌ها قسمت اعظم حملات امینی به مخالفان، متوجه سرلشکر ضرغام، وزیر اسبق دارایی بود که پس از آزادی از زندان جمعیتی به نام نیروی ملی تشکیل داده است و به‌شدت علیه دولت فعالیت می‌کند. امینی در مصاحبه خود میزان کسر بودجه را حدود چهارصد تا پانصدمیلیون تومان عنوان کرد.[2]

سخنان امینی در مصاحبه مطبوعاتی

رادیو پیک ایران سخنان علی امینی را در مصاحبه مطبوعاتی بی‌مغز، سست و بی‌اساس و در عین حال تهدید‌آمیز خواند و گفت: حق این بود که دکتر امینی در مصاحبه مطبوعاتی خود از وضع اقتصادی کشور صحبت می‌کرد و سیاست اقتصادی دولت را تصریح می‌نمود. ولی دکتر امینی ترجیح داد راه ارعاب را در پیش بگیرد و مخالفان دولت را به تحمل مجازاتهای شدید تهدید کند.[3]

 رقم وحشت‌آور کسر بودجه

مجله آسیای جوان در مقاله‌ای به تجزیه و تحلیل بودجه امسال پرداخت و کسری آن را وحشت‌آور دانست و نوشت که اشکال بودجه، کسری حداقل پانصدمیلیون تومانی آن است. در حالی‌که مسئولان امور مالی با تخمین خود از هزینه‌ها کم کرده و درآمد را با خوش‌بینی و حسن‌ظن بالا گرفته‌اند تا فاصله دو رقم هزینه و درآمد را با یک مبلغ پانصدمیلیون تومانی به عنوان کسر بودجه به هم مربوط نمایند، معلوم نیست که دولت بتواند همین میزان درآمد را که بر مبنای سال 1339 پیش‌بینی نموده است وصول کند. زیرا به طور قاطع نمی‌توان گفت وضع عمومی مردم، وضع کسب و کار، وضع تجارت و صناعت، رونق بیشتری نسبت به دو سال پیش پیدا کرده باشد.[4]

سفر قطعی محمدرضا پهلوی به افغانستان

به دنبال طرح میانجیگری محمدرضا پهلوی برای رفع اختلافات مرزی و سیاسی پاکستان و افغانستان، سفیر افغانستان امروز در کاخ وزارت خارجه با آقای عباس آرام (وزیر امور خارجه) دیدار و استقبال کشور متبوعش را از میانجیگری محمدرضا پهلوی برای رفع اختلافات اعلام کرد. در محافل سیاسی، عزیمت شاه ایران به افغانستان، جنبه قطعی پیدا کرده و ظاهراً قرار است قبل از عزیمت شاه ایران به کابل، هیئتی از سوی وزارت امور خارجه به ریاست یکی از مقامات عالی‌رتبه دولتی از تهران عازم کابل شود تا در زمینه چگونگی حل این اختلافات مذاکره کنند. این هیئت پیشنهادهای رسمی شاه ایران را که پس از مذاکره با مارشال ایوب‌خان در زمینه حل این اختلاف طرح شده است به مقامات افغانستان منتقل خواهد کرد و از نظریات مقامات سیاسی آن دولت مطلع خواهد شد. پس از آماده شدن دولت افغانستان احتمال دارد سفر شاه به کابل تحقق یابد.[5]

دلیل وزیر دادگستری برای استعفا

روزنامه بهار ایران نوشت: گفته می‌شود نورالدین الموتی به علت کسالت تمایل دارد از مقام خود استعفا کند. مطلعین می‌گویند مدتی است نورالدین الموتی به کسالت مبتلا شده است و اطباء معالج، پیشنهاد کرده‌اند که برای معالجه به فرانسه برود، ولی خود الموتی عقیده دارد با عهده‌دار بودن مسئولیت مقام وزارت دادگستری رفتن به خارج از کشور صلاح نیست و مایل است در صورت موافقت نخست‌وزیر از کار کناره‌گیری کند، تا با خاطری‌‌آسوده به معالجه بپردازد. عده‌ای هم شایع کرده‌اند بیماری نورالدین الموتی جنبه سیاسی دارد، چون از کار وزارت خسته شده است.[6]

طلب خسارت ایران از شرکت جان مولم

به نوشته مجله تهران اکونومیست، امروز شهاب فردوس (معاون وزارت دادگستری) و جهانشاهی (رئیس اداره حقوقی سازمان برنامه) برای مذاکره با نمایندگان شرکت انگلیسی «جان مولم» که لطمه بزرگی به برنامه راهسازی ایران وارد ‌آورده است به سوئیس رفتند تا خسارات وارد شده را از شرکت مزبور تأدیه کنند.[7]

سفر هیئتی از سوی بانک بین‌المللی آمریکا به ایران     

به گزارش مطبوعات، روز شنبه هیئتی از سوی بانک بین‌المللی آمریکا برای مذاکرات مهمی به تهران خواهند آمد. این هیئت علاوه بر مذاکرات با مقامات سازمان برنامه به منظور اجرای برنامه پنج سالة سوم در مورد کمک‌های دولت آمریکا به دولت ایران نیز مذاکرات مهمی صورت خواهد داد. ریاست این هیئت با سفیر کبیر آمریکا در تهران بوده و قرار است پس از عزیمت این هیئت به ایران، کمک پانزده‌میلیون دلاری دولت آمریکا در اختیار دستگاه‌های اقتصادی ایران قرار گیرد.[8]

دیدار استاندار خراسان با شاه

سیدجلال‌الدین تهرانی (نیابت تولیت آستان قدس رضوی و استاندار خراسان) امروز با محمدرضا پهلوی دیدار و بودجه آستان قدس رضوی را برای امضا تقدیم کرد. وی فردا از تهران عازم مشهد خواهد شد.[9]

دیدار نمایندگان طبقات مختلف یزد با وزیر کشور

بیست نفر از نمایندگان طبقات مختلف اهالی یزد در اعتراض به نحوه برگزاری انتخابات انجمن شهر این شهرستان به تهران آمدند و با سپهبد صادق‌امیر عزیزی (وزیر کشور) دیدار کردند. وزیر کشور در این ملاقات وعده داد برای تأمین نظر آنان از طریق قانون اقدام نماید. قرار است نمایندگان طبقات مختلف مردم یزد با امینی هم ملاقات کنند و شمه‌ای از وضع انتخابات انجمن شهر را به آگاهی وی برسانند.[10]

بازگشت کارشناسان معدن ژاپن         

امروز گروه کارشناسان و مهندسان کارخانجات ذوب فلز ژاپن پس از بازدید 18 روزه خود از معادن اسفندقه و کرومیت و منگنز در نواحی جنوبی کشور و سبزوار به تهران بازگشتند. بازدید این هیئت به منظور مطالعه در چگونگی ایجاد کارخانه ذوب فروکرم در حوزه سد دز و استفاده از برق ارزان این سد برای به کار انداختن کوره‌های الکتریکی کارخانه است. هفتة آینده دربارة ایجاد کارخانه و خرید سنگ کُرُم و صدور آن به ژاپن با مقامات شرکت‌های تولیدکننده کرومیت و منگنز ایرانی مذاکرات اصلی صورت خواهد گرفت.[11]

خرید شکر از کمپانی لندن یورک و نیویورک    

به نوشته روزنامه کیهان، امروز اطلاع حاصل شد که معامله خرید 30 هزار تن شکر خام که چندی قبل مناقصه خرید بین‌المللی آن را وزارت دارایی اعلان کرده بود و کمپانی لندن یورک و نیویورک در آن برنده شده بودند پایان یافت و اداره قند و شکر قبولی لازم را برای کمپانی‌های برنده ارسال داشته است. براساس قرارداد منعقد شده، مقدار ده‌هزار تن شکر به مبلغ هر تن 30/66 دلار از کمپانی لندن یورک خریداری شده است که باید در همین ماه تحویل ایران شود. مقدار بیست‌هزار تن شکر زرد (محصول اندونزی) نیز از نیویورک به مبلغ هر تن 50/64 دلار خریداری شده است که در ماههای سپتامبر و اوت در خرمشهر تحویل داده می‌شود، تا احتیاجات آنی کارخانجات تصفیه شکر اهواز، ورامین و اصفهان برطرف شود.[12]

سفر گروهی از دبیران زبان به آمریکا

امروز شش نفر از دبیران زبان خارجه دبیرستان‌های تهران به سرپرستی نقیب‌زاده (مدیر کل دفتر وزارت فرهنگ و رئیس انجمن دبیران زبان خارجه) به دعوت سازمان تجارب اجتماعی بین‌المللی به آمریکا رفتند. قرار است گروه مزبور پس از توقف ده روزه در نیویورک و شرکت در برنامه مقدماتی از مؤسسات فرهنگی و علمی و اجتماعی ایالت‌های مختلف آمریکا بازدید کنند.[13]


[1]ـ نیمه پنهان، ج 13، نشر کیهان، 1381، ص 232 و 233.

[2]ـ مجله خواندنی‌ها، ش 85، 23/4/1341، ص 2.

[3]ـ بولتن خبرگزاری پارس محرمانه، ش 91، 21/4/1341، ص 2 و 4.

[4]ـ مجله آسیای جوان، ش 620، 20/4/1341، ص 3.

[5]ـ پست تهران، ش 2676، 20/4/1341، ص 1 و 6.

[6]ـ روزنامه بهار ایران، ش 1528، 19/4/1341، ص 1.

[7]ـ مجله تهران اکونومیست، ش 467، 23/4/1341، ص 4.

[8]ـ روزنامه پست تهران، ش 2675، 19/4/1341، ص 6.

[9]ـ روزنامه پست تهران، ش 2676، 20/4/1341، ص 1.

[10]ـ روزنامه اطلاعات، ش 10846، 21/4/1341، ص 23.

[11]ـ روزنامه کیهان، ش 5696، 19/4/1341، ص 6.

[12]ـ همان.

[13]ـ همان.