شنبه 28 مهر 1341 / 20 جمادى الاولى 1382 / 20 اکتبر 1962
3 بازدید
اوج‌گیرى اعتراضات علیه لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی
امروز علما و مراجع قم و نجف حضرات آیات، روح‌اللّه خمینى، گلپایگانى، شریعتمدارى، مرعشى، حسین الطباطبایى، داماد، زنجانى، حائرى، هاشم آملى، نجفى عراقى، سیدصدرالدین صدر، و حجت، با مخابره تلگراف‌هایى به اسدالله علم، خواهان اصلاح لایحه انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى شدند.[1] آیت‌اللّه خوانسارى نیز مخالفت خود را با لایحه دولت اعلام کرد.[2]
در نامه آیت‌اللّه خمینى آمده است: «در تعطیل طولانى مجلسین، دیده مى‌شود که دولت اقداماتى را در نظر دارد که مخالف شرع اقدس و مباین صریح قانون اساسى است. مطمئن باشید تخلف از قوانین اسلام و قانون اساسى و قوانین موضوعه مجلس شورا براى جنابعالى و دولت ایجاد مسئولیت شدید در پیشگاه مقدس خداوند قادر قاهر و نزد ملت مسلمان و قانون خواهد کرد». در بخش دیگرى از این نامه از دولت خواسته شده: «اکنون که اعلیحضرت درخواست علماى اعلام را به دولت ارجاع نموده و مسئولیت به دولت شما متوجه است، انتظار مى‌رود به تبعیت از قوانین محکم اسلام و قوانین مملکتى اصلاح این امر را به اسرع وقت بنمایید و مراقبت نمایید نظایر آن تکرار نشود». آیت‌اللّه خمینى در پایان نامه، علم را براى رفع ابهام به قم فرا مى‌خواند تا هرگونه ابهامى حضوراً رفع شود و مطالبى که به صلاح مملکت است و نوشتنى نیست تذکر داده شود».[3]
آیت‌اللّه شریعتمدارى نیز در تلگراف جداگانه‌اى به نخست‌وزیر خواهان «تطابق» تصویب‌نامه با قوانین دین مبین، و «الغای» دو شرط رأى‌دهنده و انتخاب‌شونده گردید.[4]
آیت‌اللّه صدر طى نامه‌اى از آیت‌اللّه بهبهانى درخواست کرد پیام او را مبنى بر اصلاح لایحه به نخست‌وزیر برساند. طى تلگرام دیگرى، حضرات آیات حسینى زنجانى، محمد الموسوى (داماد)، هاشم آملى، و مرتضى حائرى از آیت‌اللّه بهبهانى درخواست الغاى تصویب‌نامه دولت را مطرح کردند.[5]
در تجمع دیگرى، بازاریان و کسبه قم نیز به همراه بازاریان تهران، نظر آیت‌اللّه مرعشى را جویا شدند و ایشان گفتند «غائله اخذ آرا ... صحیح نیست. بلکه جایز نیست شرعاً».[6]
عده‌اى از روحانیون و وعاظ تهران در جلسه منزل شیخ عباسعلى اسلامى جمع شدند و پیرامون اعتراض به لایحه دولت مذاکره کردند. در این جلسه حجت‌الاسلام محمدتقى فلسفى متن نامه‌اى را که خطاب به نخست‌وزیر نوشته بود قرائت کرد و آن را به بحث گذاشت. در پایان بحث بعد از حذف بخشى از نامه، متن براى گرفتن امضا به تصویب جمع رسید.[7]
تقسیم اراضی بخشی از زمین‌های استان فارس
در حالى که اجراى قانون اصلاحات ارضى تحت الشعاع حوادث مربوط به تصویب‌نامه دولت قرار گرفته، امروز اعلام شد همزمان با انتشار آگهى اجراى قانون اصلاحات ارضى در بخش‌هاى مرودشت و زرقان شیراز، اهالى ترگلو، یکى از دهات زرقان، دور هم نشستند و تصمیم گرفتند ده مسکونى خود را به طور عادلانه تقسیم کنند. آنها به دنبال این اتخاذ تصمیم، مجلسِ جشنى برپا کردند و چند رأس گوسفند قربانى نمودند و بعد با خیال آسوده قریه را بین خود تقسیم کردند.[8]
ناراحتی آمریکا از اقدام شوروى
برنامه شوروى براى ساخت سکوى موشک‌انداز در کوبا، خشم ایالات متحده را برانگیخته است. به طورى که، کندى (رئیس جمهور آمریکا) دستور اعمال محدودیت تردد کشتى‌هاى نظامى به ساحل کوبا را صادر کرد.[9]
آغاز برنامه جامبورى بین‌المللى هوایى
صبح امروز برنامه جامبورى بین‌المللى هوایى با پیام محمدرضا پهلوى آغاز گردید. چون ایران براى اولین‌بار به پیشاهنگان جهان پیوسته بود، برنامه با پیام شاه ایران آغاز شد.[10]
دیدار کادر پزشکان سازمان جهانى بهداشت با شاه
پیش از ظهر امروز پزشکان و کارشناسان بهداشتى شرکت‌کننده در کنفرانس آموزش پزشکى سازمان بهداشت جهانى در تهران، با شاه دیدار کردند.[11]
جلسه شاه با برخی اعضای کابینه
بعدازظهر امروز محمدرضا پهلوى در جلسه‌اى با حضور نخست‌وزیر، وزیران کشور، دادگسترى، کشاورزى، راه، بهدارى و شریف‌امامى، درباره مسئله خانه‌سازى در مناطق زلزله‌زده گفتگو کرد.[12]
مصاحبه مطبوعاتى وزیر دارایى
امروز بهنیا (وزیر دارایى) در مصاحبه مطبوعاتى درباره اوراق قرضه، مذاکرات پاریس و تجدیدنظر در قرارداد نفت توضیحاتى داد. وى گفت مذاکرات پاریس براى انعقاد قرارداد و تجدیدنظر فورى در قرارداد نفت نبوده، بلکه براى آگاهى بیشتر طرفین از نظرات یکدیگر بوده است. بهنیا تأکید کرد از نظر ما سخنان پیچ ربطى به کنسرسیوم ندارد. وزیر دارایى درباره تجدیدنظر در قرارداد نفت گفت براى اجراى قطعنامه اوپک احتیاج به تجدیدنظر در قرارداد نفت خواهد بود و البته با رضایت عاقدین قراداد این امر امکان‌پذیر است.
بهنیا از سفر هیئت نمایندگى انگلیس به ایران اظهار بى‌اطلاعى کرد و گفت شاید منظور، همان نمایندگان شرکت سابق نفت باشد. وى ابراز امیدوارى کرد که کنسرسیوم طبق برنامه براى کمک مالى به ایران تشکیل شود.[13]
ایران در انتظار تشکیل کنفرانس بزرگ نفتى
گفته مى‌شود دولت ایران براى انجام مذاکرات مربوط به نفت و تحقق خواسته‌هاى خود در انتظار تشکیل کنفرانس بزرگ نفتى است که تا دو هفته دیگر تشکیل مى‌شود.[14] تحلیل‌گر مجله تهران‌اکونومیست طى گزارشى با اشاره به سفر نمایندگان کنسرسیوم و کمپانى بریتیش پترولیوم ضمن تأکید بر پیچیدگى‌هاى مذاکرات نفت و ارتباط آن با «وضع داخلى و منافع کمپانی‌هاى شریک کنسرسیوم نفت»، احتمال موفقیت این مذاکرات را ضعیف ارزیابى کرده است.[15]
اعتراض رادیو پیک ایران به شاه
رادیو پیک ایران در برنامه عصر امروز گفت: واقعا چگونه مى‌توان از شاهى که تاج و تخت خود را در 28 مرداد 1332 از دست انحصارهاى نفتى گرفته و در مقابل، ثروت طبیعى ما را به آنها واگذار نموده انتظار داشت در مقابل نفت‌خواران جهانى و در مقابل خداوندان خود مقاومت و ایستادگى نشان دهد؟![16]
کنفرانس کشتیرانى در لندن
کنفرانس کشتیرانى لندن امروز گشایش یافت. این کنفرانس براى رسیدگى به اعتراض مربوط به گرانى کرایه حمل کالا از خلیج فارس به بنادر اروپا تشکیل شده است. اکثر نمایندگان کشتیرانى‌هاى نقاط مختلف عضو کنفرانس جهانى کشتیرانى در این کنفرانس شرکت دارند.[17]
[1]ـ باقرى ـ على ـ خاطرات 15 خرداد ـ دفتر پنجم ـ تهران ـ حوزه هنری ـ (1374 ـ 1379) ـ ص 251؛ دوانى ـ على ـ نهضت دوماه روحانیون ایران بمنظور دفاع از اصول مقدس اسلام ـ قم ـ حکمت (چاپخانه) ـ 1341ـ ص 91.
[2]ـ کدى ـ نیکى آر ـ مذهب و سیاست در ایران: شیعه از سکوت تا انقلاب ـ نیوهیون ـ دانشگاه ییل ـ 1983 ـ ص 28 و 27.
[3]ـ صحیفه امام خمینی ـ جلد 1 ـ تهران ـ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ـ 1378ـ ص 8.
[4]ـ باقرى ـ على ـ همان ـ ص 251.
[5]ـ همان ـ ص 252.
[6]ـ روح‌بخش ـ رحیم ـ نقش بازار در قیام 15 خرداد ـ تهران ـ مرکز اسناد انقلاب اسلامی ـ 1381ـ ص 130.
[7]ـ کرمی‌پور ـ حمید ـ جامعه تعلیمات اسلامی ـ تهران ـ اطلاعات ـ 1380ـ ص 203 و 199.
[8]ـ کیهان ـ 28/7/1341 ـ در: مؤمنى، باقر ـ مسئله ارضى و جنگ طبقاتى در ایران ـ تهران ـ پیوندـ 1359ـ ص 281 و 279.
[9]ـ باومن ـ جان ـ روزشمار قرن بیستم (1988 ـ 1900 م) ـ گروه نویسندگان زیر نظر جان باومن ـ ترجمه یحیی افتخارزاده ـ تهران ـ هیرمند ـ 1377 ـ ص 384 و 383.
[10]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5780 ـ 29/7/1341 ـ ص 16.
[11]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2756 ـ 28/7/1341 ـ ص 6.
[12]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 782 ـ 29/7/1341 ـ ص 8.
[13]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5779 ـ 28/7/1341 ـ ص 1 و 13.
[14]ـ روزنامه مرد مبارز ـ ش 148 ـ 28/7/1341 ـ ص 4.
[15]ـ مجله تهران اکونومیست ـ ش 481 ـ 28/7/1341 ـ ص 13 و 86.
[16]ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 176 ـ 1/8/1341 ـ ص 7 و 5.
[17]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10944 ـ 17/8/1341 ـ ص 8.
