چهارشنبه 16 فروردین 1340/ 19 شوال 1380/ 5 آوریل 1961
6 بازدید
ادامه مراسم شب هفت رحلت آیت‌الله العظمى بروجردى تا نخستین ساعت‌هاى بامداد امروز
مراسم شب هفت رحلت آیت‌الله العظمى بروجردى تا نیمه شب و نخستین ساعت‌هاى بامداد امروز در مسجد اعظم قم ادامه داشت. جمعیتى که از قم، کاشان، اصفهان و تهران شرکت کرده بودند، بى‌اندازه زیاد و از حدوحصر و شماره خارج بود.[i] با آنکه دیشب حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدتقى فلسفى در سخنرانى خود که در مسجد اعظم ایراد کرد، از اصناف و مغازه‌داران و بازاری‌هاى قم تقاضا کرد که براى رفع احتیاجات و تامین ارزاق عمومى، مغازه‌ها را باز کنند، مردم شهر مذهبى قم از شدت اندوه درگذشت ایشان، امروز هم از بازکردن بازار و مدارس خوددارى نموده‌اند.[ii]
شایعاتى درباره جانشین آیت‌الله العظمى بروجردى در بین مردم
مردم از یکدیگر در مساجد و معابر، در کوى و برزن، در بازار و خیابان و در ادارات سؤال مى‌کنند که جانشین حضرت آیت‌الله فقید کیست؟ نظر آیت‌الله فقید که مرجع تقلید شیعه بوده، متوجه چه شخصیت علمى بود؟ آیا جانشین تعیین فرموده‌اند؟ چه شخصى به مرجعیت انتخاب خواهد شد؟ و هرکس براى خود اظهار عقیده‌اى مى‌کند...[iii]
ساواک مرکز در این باره سندى دارد که موضوع آن شایعات درباره جانشینى حضرت آیت‌الله العظمى بروجردى است. این سند در دو بند و به این شرح تنظیم شده است:
«1ـ جانشین آیت‌الله بروجردى از قم و بالاخره از داخل ایران انتخاب مى‌شود.
2ـ جانشین آیت‌الله بروجردى حتماً آیت‌الله حکیم که فعلاً در نجف مى‌باشد تعیین خواهد شد. زیرا اعلى‌حضرت همایونى، به ایشان تلگراف کرده بود و مسلما اعلى‌حضرت همایونى خبر داشتند که ایشان انتخاب خواهند شد و تسلیت مى‌گوید.»[iv]
ساواک استان فارس هم در سندى آورده است: «انتخاب یک پیشواى عرب براى عالم تشیع، با توجه به اینکه در کمتر ادوارى چنین وضعى وجود داشته که مرجع تقلید شیعیان عرب و ساکن خارج از کشور باشد، در افکار عمومى اثر چندان خوبى ندارد.»[v]
ساواک استان فارس 14 فروردین و در مکاتبه‌اى با تهران نوشت: چندى قبل از طرف وزارت کشور به استاندارى ابلاغ شده بود زمینه‌هایى جهت آیت‌الله [حاج سیداحمد خوانسارى] به جانشینى آیت‌الله بروجردى فراهم گردد و اقداماتى به عمل آمده بود. اخیرا از شهربانى کل کشور به شهربانى شیراز دستور داده شده مرجع تقلید آیت‌الله حکیم خواهد بود. صرف‌نظر از اینکه براى شهربانى هیچ‌گونه اقدام مثبتى مقدور نیست. اصولاً صلاح است سازمآن‌هاى مرکزى لااقل در این موارد تصمیم مشترکى اتخاذ و هرگونه اقدامى از مرجع معین عملى گردد تا تکلیف مامورین مشخص گردد و مردم گمراه نشوند.[vi]
گفت‌وگوى مطبوعاتی وزیر دارایى درباره بودجه سال 1340
بودجه سال 1340 نیز همچنان مورد توجه مطبوعات است. امروز، عبدالباقى شعاعى ـ وزیر دارایى ـ در یک مصاحبه مطبوعاتى گفت:
«بودجه کل سال جارى کشور با برنامه تثبیت اقتصادى هماهنگى کامل پیدا کرده، و براى اولین بار پس از سال 1320 تا کنون، در سال جارى رقم درآمد از رقم خرج مملکت پیشى گرفته است. درآمد بودجه سال جارى در حدود 92 میلیارد ریال و هزینه آن در حدود 90 میلیارد ریال است و در حدود 2 میلیارد ریال اضافه دارد و امیدواریم که این اضافه در طى سال به 5/2 میلیارد ریال بالغ گردد تا وزارت دارایى، بتواند قروض دولت به بانک ملى را بپردازد.»[vii]
گزارش رادیو مسکو درباره بودجه سال 1340 ایران
رادیو مسکو با توجه به دیدگاه‌هاى مختلف مطبوعات ایران درباره بودجه سال 1340، امروز گفت:
«مى‌خواهند کمبود هنگفتى را که در نتیجه شرکت در مسابقه تسلیحات و اتحادیه‌هاى تجاوزکار نظامى با دول غربى پدیدار شده، با اخذ مالیات‌هاى سنگین جدید از زحمتکشان ایرانى جبران کنند... [مثل] اخذ شهریه‌اى به میزان صد تا چهار هزار ریال از دانش‌آموزان [که] اکثر جوانان کشور را از امکان تحصیل محروم نموده و موجبات توسعه دامنه بیکارى را فراهم مى‌کند...] و [مالیات بردرآمد بودجه امسال] که [باز هم ده‌درصد افزایش مى‌یابد و بدین‌طریق 35 میلیون تومان از مردم اخذ خواهد شد...»[viii]
[i]ـ روزنامه اطلاعات - ش 10470 - 16/1/1340 - ص17.
[ii]ـ همان.
[iii]ـ روزنامه آرام ـ ش 841 ـ 16/1/1340 ـ ص4.
[iv]ـ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات- قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک ج 1: زمینه‌ها ـ تهران- 1378-ص 273و293.
[v]ـ همان.
[vi]- همان، ص 274.
[vii]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5323 ـ 16/1/1340 ـ ص 15.
[viii]ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 15 ـ 17/1/1340 ـ ص 8.
