شنبه 3 آذر 1341 / 26 جمادى الثانى 1382 / 24 نوامبر 1962

3 بازدید

نامه آیات عظام اراکى و شاهرودى به شاه و نخست‌وزیر         

امروز آیات عظام اراکى و شاهرودى در نامه‌هاى جداگانه‌اى به شاه و علم، بر درخواست روحانیون و مراجع مبنى بر لغو لایحه دولت تأکید کردند. آیت‌اللّه‌ اراکى خطاب به شاه، عدم موافقت لایحه با «موازین شرع انور و عدم رضایت و نگرانى عموم مسلمین جهان» از تصویب آن را به آگاهى شاه رساند و «الغای صریح آنرا در اسرع اوقات» خواستار گردید.[1] آیت‌اللّه‌ عباسعلى شاهرودى در چهارمین تلگراف خود خطاب به علم یادآور شد: «ممنوعیت شرکت زنان و تساوى آنها در حقوق با مردان، فتوایى است قطعى و اجماعى و ضرورى، که خداوند علام معین فرموده تا روز قیام، و چنین حکمى که تغییر او مساوی با تغییر اصل دین است قابل تقدیم به مجلس و تقاضاى تصویب نیست، و به هیچ قانونى از شرع و عقل و مشروطیت و جمهوریت تبدیل جا ندارد، مگر استبداد و دیکتاتورى که آن هم ملازم با نابودى ملت یا دولت».[2]

جانشینان احتمالى آیت‌اللّه العظمی‌ بروجرودى

روزنامه دنیا در یادداشتى به موضوع «انتخاب مرجع تقلید شیعیان جهان» پرداخت و به این نکته اشاره کرد که با گذشت یکسال و هشت ماه از درگذشت آیت‌اللّه‌ بروجردى، هنوز جانشینى براى او انتخاب نشده است. در این یادداشت، از قول محافل مذهبى تهران اشاره شده که اگر آیت‌اللّه‌ حکیم در مراسم چهلم آیت‌اللّه‌ بروجردى شرکت مى‌نمود و از بازگشت به عتبات انصراف مى‌کرد، مسئله انتخاب مرجع تقلید شیعیان حل مى‌گردید. ولى گویا آیت‌اللّه‌ حکیم با آمدن به ایران موافقت نکردند. در این یادداشت از آیات عظام شریعتمدارى، خمینى، مرعشى نجفى و گلپایگانى در زمره مراجع تقلید یاد شده است.[3] خبرگزارى فرانسه، در خبرهاى امروز خود، انتشار این یادداشت را گزارش کرد.[4]

اختلافات حزب توده و جبهه ملى

مهدى [خانبابا] تهرانى، در جمع عده‌اى از وابستگان به حزب توده گفت: «سران حزب توده اهل عمل نبوده و یک عده آدم‌هاى حرف‌بافى مى‌باشند و معتقدند که در ایران هم باید مثل کوبا قیام کرد (به همین دلیل هم اخیراً خواندن کتاب‌هاى سران دولت و انقلاب کوبا در بین آنها رواج یافته است) و نباید منتظر بود که در ایران نخست بورژوازى بیاید و آن‌وقت انقلاب سوسیالیستى کرد». مأمور ساواک در بررسى این خبر آن را به بالاگرفتن اختلافات بین حزب توده و سران جبهه ملى نسبت داد.[5]

دستگیرى مباشر یکی از سران عشایر فارس

از شیراز خبر مى‌رسد مراجع انتظامى دستور دستگیرى آقابابا (مباشر محمدناصر قشقایى)، را صادر کرده‌اند. دستگیرشدگان اعتراف کرده‌اند که او و جاویدى دستور تیراندازى در جاده شیراز ـ فیروزآباد را صادر کرده‌اند. جاویدى، هم‌اکنون متوارى است و مأمورین در جهرم براى دستگیرى وى تلاش مى‌کنند.[6]

اجرای اصلاحات ارضی در نقده

در نقده هم اصلاحات ارضى به اجرا درآمده است.[7]

بازداشت یک مالک در آمل

محمود مهدوى مالک آملى، از سوى ژاندارمرى متهم شد که در درگیرى با کشاورزان به طرف آنها شلیک کرده است. وى به اتهام ایجاد اخلال در راه اجراى قانون اصلاحات ارضى و تیراندازى بازداشت شده است.[8]

گزارش تبلیغى اصلاحات ارضى در مجله تایم

مجله تایم آمریکا، در گزارشى تبلیغى، اصلاحات ارضى و قتل رئیس اداره اصلاحات ارضى فیروزآباد را انعکاس داد. در پاره‌اى از این گزارش آمده است: در استان فارس «زمان به طرز شگفت‌انگیزى ساکن و بى‌حرکت بوده است و ملاکان فئودال، گستاخانه رهبرىِ فردى را بر ضد هرگونه تحول و به خصوص آمال و آرزوهاى شخصى شاهنشاه» به دست گرفته‌اند.[9]

اجراى اصلاحات ارضى در استان فارس

امروز ارسنجانى در دیدار با رئیس اصلاحات ارضى و چهار تن از رؤساى ادارات اصلاحات ارضى فارس، براى اجراى قانون اصلاحات ارضى دستوراتى صادر کرد. افراد فوق بعد از دیدار با وزیر کشاورزى روانه استان فارس شدند.[10]

وقف املاک مالکان بزرگ خراسان

مالکان بزرگ مشمول قانون اصلاحات ارضى در منطقه خراسان، پیش از آن که املاکشان تقسیم شود آن را وقف کرده‌اند و تولیت آن را نیز خود به عهده گرفته‌اند و پس از مرگ نیز به فرزندان‌شان سپرده خواهد شد.[11] گفته مى‌شود اسناد مالکیت کلیه اراضى مواتى که بعد از سوم شهریور 1320 صادر شده، باطل خواهد شد و آن اراضى به مالکیت دولت در خواهد آمد.[12]

کنفرانس اوپک در ریاض

صبح امروز، کنفرانس کشورهاى صادرکننده نفت (اوپک) در ریاض آغاز به کار کرد.[13] شاهزاده فیصل (نخست‌وزیر) در نطق افتتاحیه اظهار امیدوارى کرد که اوپک بتواند در بالا بردن سطح زندگى عموم کشورهاى صاحب نفت مؤثر باشد.[14] در جلسه امروز فؤاد روحانى دبیرکل اوپک درباره قیمت نفت خام گزارش داد.[15]

نمایندگانى از ایران، کویت، عربستان سعودى، ونزوئلا، لیبى، اندونزى و قطر در این کنفرانس شرکت کرده‌اند. به علت حضور نمایندگان کویت، عراق در این کنفرانس شرکت نکرده است.[16] هدف این کنفرانس تجدید نظر در روش کشورهاى صادرکننده نفت در مذاکره با شرکت‌هاى دارنده امتیاز براى تعیین قیمت نفت خام است. پیش‌تر خبرگزارى فرانسه از تعویق 48 ساعته این کنفرانس خبر داده بود.[17] انتظار مى‌رود نمایندگان ایران و عربستان سعودى درباره پیشرفت مذاکرات که تاکنون راجع به قطعنامه‌هاى اوپک با کمپانى‌هاى نفتى به عمل آورده‌اند گزارش‌هایى به کنفرانس بدهند.[18]

هدف از تشکیل کنفرانس اوپک در «تایمز لندن»

تایمز لندن طى یادداشتى هدف از تشکیل کنفرانس اوپک را، مذاکره براى طرح اعمال فشار دسته‌جمعى از طرف ممالک اوپک به کمپانی‌هاى نفتى بر شمرده و اضافه کرد: «ایران را مى‌توان میدان آزمایش اثرات مساعى اوپک براى افزایش قیمت نفت خام و افزایش عواید نفتى کشورهاى صادرکننده نفت دانست زیرا کنسرسیوم عامل نفت ایران، مرکب از تمام شرکت‌هاى نفتى بزرگى است که بیش و کم با سایر کشورهاى عضو اوپک نیز سر و کار دارند». تحلیل‌گر تایمز، به این پیش‌بینى اشاره کرد که «هرگاه ایران بتواند طبق مفاد قطعنامه‌هاى اوپک درخواست‌هاى خود را به کرسى بنشاند بجاى 72 سنت که در حال حاضر در برابر هر بشکه نفت دریافت مى‌کند 95 سنت دریافت خواهد کرد و در مقابل سهم کمپانی‌ها از 57 سنت به 44 سنت تنزل خواهد کرد». نویسنده تایمز از قول روحانى یادآورى کرد: «توقعات اوپک کاملاً مشروع و منطقى است مضافاً به اینکه اگر بهاى نفت خام به مأخذ تثبیت‌شده قبل از 1960 باز مى‌گشت کمپانی‌هاى نفتى هرگز بازارهاى خود را از دست نمى‌دادند».[19]

تصویب اساسنامه کنفرانس اقتصادى

هیئت وزیران در جلسه امشب، اساسنامه کنفرانس اقتصادى را به تصویب رساند. طبق اساسنامه، نمایندگانى از اتاق‌هاى بازرگانى تهران و مراکز استان‌ها، اتاق صنایع تهران، شوراى بهره‌بردارى معادن، سندیکاى صنایع فلزى، بانک‌هاى خصوصى، استادان دانشکده‌ها و آموزشگاه‌هاى عالى اقتصادى، سندیکاهاى کارگرى و کارفرمایان، شرکت‌هاى تعاونى روستایى، سندیکاى مقاطعه‌کاران، مؤسسات حمل‌ونقل خصوصى، شرکت ملى هواپیمایى، شرکت‌هاى بیمه غیر دولتى، انجمن‌هاى شهر، و شورای‌عالى اصناف در کنفرانس اقتصادى شرکت مى‌کنند.[20]

معرفی مدیرعامل شرکت ملى نفت      

علم امروز، منوچهر اقبال (نخست‌وزیر پیشین) را جهت انتصاب به عنوان رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت ملى نفت به شاه معرفى کرد. در حالى که اقبال هم‌اکنون کاندیداى نمایندگى ایران در یونسکو است، این پیشنهاد از شائبه رقابت‌هاى علم با او خالى نیست. به‌ویژه آن که رئیس شرکت ملى نفت از سوى وزیر دارایى معرفى مى‌شده است نه نخست‌وزیر.[21] گفته مى‌شود اقبال شرایط را براى بازگشت به ایران مساعد ندیده، و با قبول پست نمایندگى یونسکو ترجیح داده است در اروپا بماند.[22]

پایان سفر رئیس برنامه‌هاى خاور نزدیک آمریکا در تهران

هنرى اسمیت (رئیس برنامه‌هاى خاور نزدیک و جنوب آسیا در اداره فرهنگى وزارت خارجه آمریکا)، بعد از دو روز اقامت، تهران را به مقصد بیروت ترک نمود.[23]

سفیر جدید ایران در مادرید

محمد گودرزى (سفیر جدید ایران در مادرید)، امروز استوارنامه خود را به ژنرال فرانکو (رئیس دولت اسپانیا) تسلیم کرد.[24]


[1]ـ دوانى ـ على ـ نهضت روحانیون ایران ـ ج 3 ـ  تهران ـ مؤسسه خیریه و فرهنگی امام رضا (ع) ـ مرکز اسناد انقلاب اسلامی ـ 1377ـ ص 104.

[2]ـ اسناد انقلاب اسلامى ـ ج 2 ـ تهران ـ مرکز اسناد انقلاب اسلامی ـ  1374 تا 1375ـ  ص 4 و 5.

[3]ـ روزنامه دنیا ـ ش 720 ـ 3/9/1341 ـ ص 1 و 2.

[4]ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 205 ـ 5/9/1341 ـ ص 8 و 7.

[5]ـ چپ در ایران به روایت اسناد ساواک ـ ج 1: حزب توده در خارج از کشور، قسمت اول ـ تهران ـ  مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات ـ 1378ـص 136.

[6]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2785 ـ 4/9/1341 ـ ص 1 و 4.

[7]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10957 ـ 3/9/1341 ـ ص 14.

[8]ـ همان ـ ش 10958 ـ 4/9/1341 ـ ص 1 و 20.

[9]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5809 ـ 3/9/1341 ـ ص 15.

[10]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2784 ـ 3/9/1341 ـ ص 4.

[11]ـ مجله تهران اکونومیست ـ ش 486 ـ 3/9/1341 ـ ص 39.

[12]ـ همان ـ ص 14.

[13]ـ بولتن خبرگزارى پارس محرمانه ـ ش 207 ـ 7/9/1341 ـ ص 2 و 3.

[14]ـ روزنامه کیهان ـ ش 5810 ـ 4/9/1341 ـ ص 16.

[15]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10958 ـ 4/9/1341 ـ ص 1 و 17.

[16]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 811 ـ 4/9/1341 ـ ص 1 و 5.

[17]ـ روزنامه اطلاعات ـ ش 10957 ـ شنبه 3/9/1341 ـ ص 1 و 19.

[18]ـ همان ـ ش 10958 ـ 4/9/1341 ـ ص 1 و 17.

[19]ـ همان.

[20]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2786 ـ 5/9/1341 ـ ص 4؛ ماهنامه بانک مرکزى ایران ـ ش 15 ـ آذر 1341 ـ ص 323 و 322.

[21]ـ شاهدى ـ مظفر ـ مردى براى تمام فصول (اسداللّه‌ علم و سلطنت پهلوی) ـ تهران ـ ‌مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی ـ 1379ـ ص 397.

[22]ـ مجله خواندنی‌ها ـ ش 19 ـ 3/9/1341 ـ ص 4.

[23]ـ روزنامه پیغام امروز ـ ش 813 ـ 6/9/1341 ـ ص 8.

[24]ـ روزنامه پست تهران ـ ش 2784 ـ 3/9/1341 ـ ص 4.